فروپاشی دولت بشار اسد در سوریه موجب شد که سرمایه‌گذاری ۵۰ میلیون دلاری سایپا در این کشور برای تولید و فروش خودرو به سرنوشتی نامعلوم دچار شود.
شرکت سایپا، یکی از بزرگ‌ترین خودروسازان ایران، با سرمایه‌گذاری ۵۰ میلیون دلاری در سال‌های گذشته اقدام به تأسیس یک کارخانه تولید خودرو در سوریه کرد. این پروژه که قرار بود به عنوان یک گام استراتژیک در راستای گسترش فعالیت‌های بین‌المللی سایپا و عرضه محصولات خود به بازار سوریه و کشورهای منطقه باشد، اکنون با فروپاشی دولت بشار اسد در سوریه و بحران‌های سیاسی و امنیتی این کشور، با آینده‌ای مبهم روبه‌رو است. در حالی که این سرمایه‌گذاری در ابتدا با شعارهای اقتصادی و تولیدی بزرگ مطرح شده بود، بسیاری از تحلیل‌گران و فعالان بازار، آن را به عنوان یک حرکت پرریسک و بیشتر با مقاصد سیاسی ارزیابی کرده‌اند.
این شرکت با تاسیس کارخانه‌ای در سوریه، قصد داشت خودروهای خود را در این کشور تولید کرده و علاوه بر تأمین نیاز داخلی، محصولات خود را به سایر کشورهای همجوار صادر کند. اما وضعیت سیاسی و امنیتی سوریه به سرعت تغییر کرد و در پی آغاز جنگ داخلی و فروپاشی دولت بشار اسد، شرایط اقتصادی و تجاری در این کشور دستخوش تحولاتی شد که موجب بروز مشکلات جدی برای سرمایه‌گذاری‌های خارجی در آن کشور شد.
سرنوشت نامعلوم سرمایه سهام‌داران سایپا
اکنون که سوریه در وضعیت ناپایداری قرار دارد و هیچ‌گونه تضمینی برای آینده سیاسی و اقتصادی آن وجود ندارد، سرمایه‌گذاری ۵۰ میلیون دلاری سایپا به شدت در معرض خطر قرار گرفته است. این سرمایه‌گذاری که با هدف تولید خودروهای سایپا در سوریه و فروش آن به بازارهای منطقه‌ای انجام شده بود، به نظر می‌رسد که در حال حاضر نه تنها سودآوری نخواهد داشت بلکه خطر از دست رفتن کامل آن نیز وجود دارد. نکته‌ای که قابل توجه است این است که این سرمایه، از منابع سهام‌داران و مردم تأمین شده و حالا سرنوشت آن به شدت نامعلوم است.
با توجه به بحران اقتصادی در سوریه و مشکلات امنیتی شدید، کارخانه سایپا در این کشور دیگر نمی‌تواند به روند تولید و فروش خود ادامه دهد و ممکن است به طور کامل تعطیل شود. علاوه بر این، بحران سیاسی در سوریه باعث شده است که هیچ‌گونه تضمینی برای بازگشت سرمایه و یا حتی فروش خودروهای تولیدی در این کشور وجود نداشته باشد. در چنین شرایطی، بسیاری از سهام‌داران و مردم که در این سرمایه‌گذاری مشارکت داشته‌اند، نگران از دست رفتن سرمایه‌های خود هستند.
ریسک‌های سیاسی و اقتصادی این سرمایه‌گذاری
تحلیل‌گران اقتصادی بر این باورند که از همان ابتدا، سرمایه‌گذاری سایپا در سوریه بیشتر با اهداف سیاسی انجام شده بود تا اقتصادی. روابط سیاسی ایران و سوریه در سال‌های اخیر به شدت تحت تأثیر قرار گرفته و بسیاری از کارشناسان معتقدند که این سرمایه‌گذاری بیشتر به عنوان یک ابزار سیاسی برای تقویت روابط دو کشور بوده است تا یک تصمیم تجاری و اقتصادی مبتنی بر تحلیل‌های بازار.
در واقع، با توجه به شرایط نابسامان اقتصادی و سیاسی سوریه، این سرمایه‌گذاری از همان ابتدا ریسک‌های زیادی داشت و به نظر می‌رسید که بیشتر به دور ریختن منابع مالی مردم و سهام‌داران منتهی خواهد شد تا دستیابی به سودهای قابل توجه. اکنون که اوضاع در سوریه به شدت به هم ریخته و بحران سیاسی در این کشور ادامه دارد، این ریسک‌ها به واقعیت پیوسته و سرمایه‌گذاری سایپا عملاً در معرض از دست دادن سرمایه خود قرار گرفته‌اند.
در پایان می‌توان این گونه برداشت کرد که سرمایه‌گذاری ۵۰ میلیون دلاری سایپا در سوریه که در ابتدا به عنوان یک پروژه بزرگ و استراتژیک معرفی شده بود، اکنون با اوضاع سیاسی و اقتصادی بحرانی این کشور و فروپاشی دولت بشار اسد، در وضعیت نامعلومی قرار دارد. این سرمایه‌گذاری که در اصل باید موجب گسترش فعالیت‌های تجاری سایپا و افزایش درآمدها می‌شد، حالا به یک معضل تبدیل شده و خطر از دست رفتن منابع مالی مردم و سهام‌داران را به دنبال دارد. در نهایت، این پروژه بیشتر به یک سرمایه‌گذاری پرریسک و با انگیزه‌های سیاسی شباهت داشت که می‌تواند به دور ریختن منابع مالی منتهی شود و به شکلی جدی اعتبار و اعتماد مردم به این نوع پروژه‌ها را تحت تأثیر قرار دهد.
برگفته ای از سایت ایران امروز، ۹ دسامبر ۲۰۲۴