دسته: یادداشت خبرگاه

برجام توسط حکومت یک توافق «برنده- برنده» معرفی شد با این امید که دروازه‌های اروپا به روی اقتصاد ایران گشوده شود اما شکست برجام، گردش «قهرمانانه» خامنه‌ای را به سوی چین در دستور کار قرار داد… بی‌ثباتی و انزوای جمهوری اسلامی موجب شده که در هر تفاهم و قراردادی طرف مقابل معامله را «امتیازباران» کند تا در مجامع بین‌المللی مانند شورای امنیت سازمان ملل حامی آن شوند!

کمابیش تا سال ۱۳۷۶، یعنی سال روی کار آمدن خاتمی، به چهره‌های سرشناس (سلبریتی‌ها)، به ویژه در عرصه‌های ورزش، موسیقی، هنر و ادبیات نه تنها میدان داده نمی‌شد، بلکه از چهره شدن آنها جلوگیری هم می‌شد. حتی تا سالها عرضه و فروش تصاویر چهره‌های سرشناس (سلبریتی‌ها)، به ویژه از دنیای ورزش، موسیقی و سینما در پیاده‌روهای خیابانها و فروشگاه‌ها ممنوع یا محدود بوده و شاید هنوز هم باشد.

«حمله به جای دفاع»، «سیاست پارانویا» و «جدل عرفی» سه الگوی اصلی نظام ولایی در مواجه با مطالبات فراگیر مردمی است. نظامی که مشکلش نه این یا آن مطالبه یا خواست مردم که نفس خواستن و حق مطالبه کردن است.

دیده‌بان حقوق بشرمی گوید: بر اساس گزارش‌ها دادگاه‌های ایران از ژوئن ۲۰۲۰ حداقل چهار حکم اعدام مرتبط با اعتراضات مکرر علیه افول شرایط اقتصادی و فساد دولتی در دو سال گذشته را تأیید کرده‌اند. این احکام بر اساس اتهامات مبهم امنیت ملی صادر شده‌اند و مدافعان دسترسی محدودی به وکیل داشته‌اند و ادعا کرده‌اند که مقامات برای کسب اعترافات اجباری آنها را تحت شکنجه و آزار قرارداده‌اند. مقامات ایران باید فوراً این احکام اعدام را لغو کنند.

مرکز آمار ایران جزئیاتی از عملکرد بخش واقعی اقتصاد در بخش‌های اصلی شامل کشاورزی، صنعت و معدن، نفت و انرژی و همچنین خدمات در سال۱۳۹۸ را منتشر کرده که چهره‌ای واقعی از اثر منفی تحریم‌های یکجانبه آمریکا پس از خروج این کشور از برجام در ابتدای سال۹۷ را نمایان می‌سازد.

پریسا که در یک خانواده کارگری در مشهد متولد شده، در یازده‌سالگی به عقد مردی درآمد که از او ۹ سال بزرگ‌تر بود. با تولد نخستین فرزند، همسر او به اعتیاد روی آورد و حالا دختر او هم به مواد صنعتی معتاد شده است. دور باطلی که با فقر و کودک‌همسری آغاز می‌شود، به جدایی و ناکامی و چه بسا به اعتیاد می‌انجامد. داستانی که در ایران مکرر است.

صید شبانه کشتی‌های چینی در خلیج فارس دل‌نگرانی این روزهای صیادان جنوب است. آن‌طور که خلیل‌الله درخشان، عضو شورای مرکزی خانه کشاورز به «شرق» می‌گوید: ازآنجاکه این کشتی‌ها اکوفایندر (ماهی‌یاب) دارند، شبانه گله‌های ماهی را شناسایی کرده و این گله‌ها را شکار می‌کنند.

دلار از مرز ۲۲ هزار تومان عبور کرد و در آستانه ۲۳ هزار تومان قرار دارد، سکه بالاتر از ۱۰ میلیون تومان ایستاده، مواد غذایی روز به روز گران می‌شود و بنگاه‌های تولیدی بیشتری در آستانه توقف کامل قرار دارند. رئیس دولت اما همچنان معتقد است که اقتصاد کشور تحت مدیریت است و روند شاخص‌های اصلی به خوبی پیش می‌رود!

صادق عباسی، پژوهشگر علوم فضایی و کارمند پژوهشگاه فضایی ایران (زیر نظر وزارت ارتباطات) یکی از بازداشت‌شدگان اعتراض‌های دی ‌ماه ۹۶ در تهران است. او در حالی متهم به شرکت در این اعتراضات است که در خیابان حضور نداشته.

«حصیر آباد» یکی از محله‌های قدیمی شهر اهواز، روی دامنه یک تپه قرار گرفته است. از سال‌های دور این محله به علت داشتن خانه‌هایی از حصیر، «حصیر آباد» نام‌گذاری شده بود. بیشتر خانه‌ها در این منطقه فاقد سند هستند و از انشعاب غیرمجاز آب استفاده می‌کنند. خیابان کارون در «حصیر آباد» بیشتر از یک هفته است که روزانه کمتر از ۱ ساعت آب دارد و ساکنان در بعضی مواقع برای ذخیره آب ناچار هستند تا ساعت ۴ بامداد بیدار بمانند تا شاید بتوانند مقداری آب شرب ذخیره کنند.

دولت رومانی از طریق سفارت جمهوری اسلامی در بخارست تقاضای اعزام تیمی از پلیس این کشور را برای شرکت در تحقیقات در ارتباط با مرگ غلامرضا منصوری دریافت کرده است که با مخالفت پلیس بخارست مواجه شد.

خواهر کشی‌، همسر(زن) کشی‌، بیوه کشی‌، و فرزندِ دختر‌کشی‌، همه در یک عنصر مشترک هستند و آن «زن‌کشی»‌ است. چرا برادر، خواهر خود را می‌کشد؟ چرا پدر، به زندگی دخترش در اوج جوانی پایان می‌دهد؟ چرا شوهر سر همسرش را می‌برد؟

حدود ۹ ماه از سرکوب خشونت‌بار اعتراض‌های سراسری آبان ۹۸ که ابتدا در واکنش به گرانی بنزین شکل گرفت، می‌گذرد. علاوه بر کشته شدن تعدادی زیادی از معترضان توسط نیروهای امنیتی و بازداشت هزاران نفر، همچنان سرکوب و اعمال فشار بر بازداشت شدگان از طریق صدور احکام سنگین توسط قوه قضاییه جریان دارد.

دولت بسته‌های حمایتی و تورم کاهشی را وعده می‌دهد، وعده‌هایی که یا هیچ‌گاه عملی نمی‌شود یا در میانه راه متوقف می‌شود. در سوی دیگر سیاست‌های ارزی و کاهش واردات قیمت کالاهای پرمصرف را بالا برده است، آنطور که سفره‌ها روز به روز خالی‌تر می‌شود.

حکومت چه سیاستی را دنبال می‌کند و هدف قوه قضائیه چیست؟ آیا قصد دارند با ایجاد ابهام و سردرگمی، نفس صدور احکام سنگین برای معترضان را در سایه قرار دهند؟ علی کلائی روزنامه‌نگار و فعال حقوق بشر با اتکا به تجربه خود، این مساله را ناشی از سیاست رسانه‌ای «هسته سخت نظام جمهوری اسلامی» می‌داند که تبلور آن در مسائل حقوق بشری که پاشنه آشیل نظام هستند، برجسته‌تر است: سیاست انتشار اخبار نادرست و تکذیب آن از یک سو، و تکذیب خبر رسانه‌های مستقل از سوی دیگر.

شکنجه یکی از غیر‌انسانی‌ترین شیوه‌های اعتراف‌گیری و اعمال فشار بر مخالفان است که از روزهای آغازین انقلاب ایران در ساختار امنیتی جمهوری اسلامی وجود داشته است. نگاهی به مشروح مذاکرات جلسات بررسی نهایی قانون اساسی نشان می‌دهد برخی چهره‌های شاخص نظیر آیت‌الله علی مشکینی از مدافعان شکنجه بوده‌اند.

علی نوذرپور، شهردار منطقه ۲۲ تهران در پیوند با این موضوع به روزنامه شرق گفت: اجاره هر شب زیر آسمان خوابیدن از ۲۵ هزار تومان به ۵۰ هزار تومان افزایش یافته است. او آمار دقیقی از کارگرانی که به پشت‌بام خوابی روی آورده‌اند، فاش نکرد. فردین یزدانی، کارشناس اقتصاد مسکن و مدیر علمی پیشین طرح مسکن اجتماعی هم بدون اعلام آمار مشخص تایید کرد «اکنون تعداد زیادی از کارگران، «پشت‌بام‌خواب» و «مغازه‌خواب» شده‌اند».

مرکز آمار هنوز جزئیات نتایج آمارگیری از هزینه و درآمد خانوار به تفکیک دهک‌های درآمدی و گروه‌های کالایی را منتشر نکرده است اما همین خلاصه گزارش نشان می‌دهد که سطح واقعی درآمد در سال ۹۸ کاهش یافته و هزینه‌ها بیشتر شده است.

دورانی که اجاره‌نشینی در ایران خوش‌نشینی بود به‌ سر آمده است. اجاره‌نشینی برای خیل عظیم اجاره‌نشینان با تشویش و تنگدستی و ناامنی همراه است. تورم اجاره‌بها از تورم سالانه سبقت می‌گیرد و گلوی آسیب‌پذیرترین گروه‌های اجتماعی را هرچه بیشتر می‌فشارد. زنان اجاره‌نشین مجرد، مطلقه، مادران مجرد و یا سرپرست خانوار از آن دسته اجاره‌نشین‌هایی هستند که هم باید با تضاد طبقاتی و تورم بجنگند و هم با نابراری‌های جنسیتی، فرهنگ ضد زن و پدرسالاری.

خامنه ای می‌داند که اگر افسار این رژیم به دست غیر بیفتد، برخانواده او همان می رود که بر خانواده خمینی و به‌خصوص احمد خمینی رفت. زمانی که در رژیم کمونیستی کره شمالی جانشینی موروثی شده است، چرا در نظام اسلامی که موروثی بودن یک سنت است، اجرا نشود. او برای جانشینی فرزندش شاید نگران سپاه باشد، ولی نگران مجلس خبرگان نیست.