مقداد عسکريان
در دنیای امروز ما و نسبت به سالهای پیش، با توجه به پیشرفت خیره کنندهء تکنولژی در دو دههء گذشته، میدان خبر و خبر رسانی هم بسیار دگرگون شده و شکل تازه ای به خود گرفته است. وجود رسانه های اجتماعی، و امکان پخش زنده در هر کجای دنیا توسط هر کاربری، نقش تلویزیون و روزنامه ها در زمینهء خبر رسانی را تا حدودی کمرنگ کرده است؛ تا جایی که پخش اخبار در تلویزیون هم در مواردی متکی به توليدات کاربرهای غیر حرفه ای، و به قولی خانگی، شده است.
اما، در درون مرزهای حکومت اسلامی، همه چیز نسبت به دنیای آزاد وارونه است. هنوز در روزنامه ها و وبسایت های رسمی خبر رسانی تیتر هایی دیده میشود که همه یک دست اند و مضمون خبرها نيز همان است که دیگر سایت ها و روزنامه ها نوشته اند. گویا حکومت تلگرافی به روزنامه ها زده و آنها هم – سمعاً و طاعتاً! – عین آن خبر را چاپ کرده اند.
حکومت اسلامی، با روشهای مختلف سانسور و نگه داشتن شمشیر توقیف بر سر مطبوعات و بستن روزنامه ها ورودی و خروجی خبر ها را به شدت کنترل میکند؛ غافل از اینکه با تمام محدودیت هایی که برای اینترنت گذاشته کاربران ایرانی هم، مانند دیگر کاربران در سراسر دنیا، با گرفتن فیلم و پخش آن در رسانه های اجتماعی تا حدودی به سیاست سانسور حکومت ضربه می زنند و آنها را به انجام فعالیت بیشتر در حوزهء خبر رسانی وا داشته اند.
حکومت اسلامی، که خود با ماجراجویی به قدرت رسیده، در سال های گذشته، و مخصوصاً در دههء گذشته، هر از چند گاه اخباری را به خروجی رسانه های ایران، اعم از وبسایت ها و روزنامه ها، تحمیل کرده که بعضاٌ، با وجود حقیقی بودن، اهمیت زیادی ندارند اما، بخاطر مصالح و منافع حکومتی بزرگ نمایی و یا به اصطلاح فرنگی ها «Bold» شده اند.
آخرين نمونهء این گونه اخبار داستان مهدی هاشمی و گلاب آدینه است که هر دو بازیگران با سابقهء سینما و تئاتر هستند. آوردن زندگی خصوصی این دو نفر به فضای مجازی و پخش سریع آن در تمام خروجی ها در طی چند روز و سپس محو شدن خبر در روزهای بعد از خواص این چنین خبر هائی است که به «خبر زرد» مشهور هستند. حکومت اسلامی هر زمان که احتیاج به ایجاد سروصدا دارد به سراغ اخبار زرد میرود تا بتواند، با گرد و غبار ایجاد کردن در فضای رسانه ای داخل کشور، اهداف خود را به انجام برساند. حکومت اسلامی، با در اختیار داشتن شمار زیادی از کارشناسان تربیت شده خود در مراکز آموزشی حکومتی، مانند دانشگاه امام صادق و غیره، هر زمان که نیاز داشته باشد با گل آلود کردن آب به آدرس اشتباهی دادن به مردم می پردازد و، همزمان با اينکه مردم در حال خواندن خبر های زرد و بجث کردن در ميان خود هستند و اهداف خود را، در سکوت خبری، به پیش می برد.
از جمله این اهداف، که در آن حکومت دست مبسوطی دارد، اعدام مخالفان است. حکومت، و در رأس آن شخص خمینی، در سالهای پایانی دههء شصت با تسلط گرد و خاک سنگین جنگ بر فضای ایران، و دست زدن به قتل عام زندانیان سیاسی، که برخی شان حتی دورهء محکوميت و زندان خود را گذرانده بودند، به این نتیجه رسیدند که هر زمان نیاز باشد میشود، با پخش اخبار سرگرم کننده و هدایت کنندهء نامرئی، جامعه را چند روزی سرگرم کرد و ضمن آن به اهداف شوم خود رسيد. حال، در سال ۱۳۹۸، می توان ديد که نوع حساسیت برخی از مردم است که تغییر کرده و تشنگی و ولع آنها نسبت به زندگی خصوصی افراد معروف، یا سلبرتی ها، کار را برای حکومت آسان تر از هميشه کرده است. بطوری که این حکومت هنوز دست به پخش اخبار زرد می زند و امید دارد که بتواند مخاطب های بیشتری را به آنها جذب و مشغول کند.
اما در برابر اين تغيير حساسيت شواهد بی شماری در دست است که نشان می دهند جامعه ایران در چهل سال گذشته، عليرغم به عقب نگه داشته شدن توسط حکومت اسلامی، همچنان در حال رشد و پویایی است و هر چقدر که حکومت و عواملش سعی به بسته نگه داشتن فضای ایران کرده اند ابن خود مردم بوده اند که روزنه هایی را باز نگه داشته و برای گسترده تر کردن این روزنه های امید هر روز بیشتر تلاش می کنند.
آنچه باید مورد توجه آگاهانهء مردم ایران قرار گيرد ان است که بدانند آنها خود می توانند با هوشیاری پروژه هایی شبیه اخبار زرد را خنثی کنند و این توجه آگاهانه فقط با همدلی و همیاری افراد در متن جامعه امکان پذیر است. حکومت اسلامی چهل سال است که به بهانه های مختلف قومیتی، دینی، نژادی، شهرستانی بودن، نوع لهجه و… سعی در دور کردن مردم از همدیگر کرده است و کوشيده است بین ایرانیان اختلاف ایجاد کند. ولی، بجز بخش کوچکی از مردم، بقیه مردم ایران زمین سعی در متحد ماندن خود دارند. بايد يقين کنيم که حکومت اسلامی تنها با هوشیاری مردم است که بر انداخته میشود و من، بعنوان يک ايرانی دور افتاده از وطن، مطمین هستم که ایران ما در مسیر رهائی حرکت می کند و يقيناً، بقول زنده ياد سيمين بهبهانی، و به همت بزرگانی همچو او، دوباره ساخته خواهد شد.
۲۶ تير ۱۳۹۸ – ۱۷ جولای ۲۰۱۹