پس از آنکه غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی دستگاه قضاییه ایران اعلام کرد که دیوان عالی کشور حکم اعدام سه نفری را که در اعتراضهای آبان سال گذشته حضور داشتند، تایید کرده است، کاربران شبکههای اجتماعی هشتگ «اعدام نکنید» را داغ کردند. این هشتگ همچنین توانست همراهی برخی از چهرههای هنری، سیاسی و ورزشی ایرانی را با خود داشته باشد.
امیرحسین مرادی، سعید تمجیدی و محمد رجبی از بازداشت شدههای اعتراضهای سال گذشته هستند که قوه قضاییه ایران برای نخستین بار درباره پرونده آنها صحبت کرده است. پیش از این دو تن از وکلای این متهمان به نهایی شدن حکم اعدام آنها اشاره کرده بودند.
سازمان حقوق بشری عفو بینالملل در توئیتی همراه با هشتگ «اعدام نکنید» نوشت: «مقامات ایران باید حکم اعدام امیرحسین مرادی، سعید تمجیدی و محمد رجبی را بیدرنگ لغو کنند. محاکمه آنها ناعادلانه بوده است. آنها گفتهاند که از طریق ضربوجرح، شوک الکتریکی و آویزان شدن مورد شکنجه قرار گرفته اند.»
سازمان دیدهبان حقوق بشر نیز با حضور در این طوفان توئیتری در اعتراض به حکم اعدام این سه نفر با بازنشر بیانیه چند روز خود گفت: «اعدام افرادی که نارضایتیشان از فساد و مقامات حکومتی غیر پاسخگو را به خیابان ها بردند صرفاً شرایط را برای افراد تحت فشار در اثر وضعیت اقتصادی رو به افول، بدتر میکند.»
هشتگ #اعدام_نکنید در توئیتر که در ایران فیلتر است، طبق گفته برخی از کارشناسان این حوزه بیش از چهار میلیون بار توئیت و ریتوییت شده است و این روند همچنان ادامه دارد. این هشتگ چندین ساعت در بین هشتگهای ترند و داغ جهانی قرار گرفت.
با حضور پررنگ کاربران ایرانی در اعتراض به این حکم، برخی چهرهها نیز به این حرکت پیوستند. حسین ماهینی، بازیکن سابق تیم فوتبال پرسپولیس از جمله چهرههای ورزشی بود که در توئیتر با این طوفان توئیتری همراه شد.
پروانه سلحشوری، نماینده سابق مجلس ایران نیز در توئیتی با هشتگ اعدام نکنید نوشت: «گر شد از جور شما خانه موری ویران، خانه خویش محال است که آباد کنید»
اما در اینستاگرام هنرمندان در صفحات شخصی خود با انتشار استوری و پست نسبت به این حکم اعتراض کردند. ترانه علیدوستی، بازیگر سینما که اخیرا به خاطر برخی مطالبش در شبکههای اجتماعی به زندان تعلیقی محکوم شده است نیز با نوشتن نام این سه محکوم به اعدام به این کارزار با هشتگ «اعدام نکنید» پیوست.
تهمینه میلانی، کارگردان سینما نیز در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «من یک مادرم. همانند میلیون ها پدر و مادر ایرانی از شنیدن تایید حکم اعدام این سه جوان ایرانی، روحم جریحه دار شد واشکم بند نمی آید. امیر حسین مرادی ، سعید تمجیدی، محمد رجبی را لطفا اعدام نکنید. عفو این سه جوان متولد دهه هفتاد ، قلبهای ایرانیان را در این هنگامه کرونا ، فشارهای بین المللی و گرانی ، به هم نزدیک می کند. به گفته ی مسئولین ارشد کشور ، طغیان آبان ۹۸ بدلیل فقراقتصادی و بیعدالتی بود و اعدام این سه جوان، غرور عمومی را جریحه دار خواهد کرد. #اعدام_نکنید»
اصغر فرهادی، کارگردان برنده جایزه اسکار نیز در اینستاگرام نوشت: «کام مردم را بیش از این در این روزگار غمبار تلخ نکنید.»
امیر جعفری، بازیگر ایرانی نیز در پیامی نوشت: «چقدر با مرگ و نیستی دست در دست شده ایم …برای تشویق تیم “زندگی” هم ای کاش جایگاهی بود … #اعدام_نکنید #زندگی»
مهتاب کرامتی، بازیگر دیگر نیز با انتشار گرافیکهایی از این سه فرد محکوم به اعدام در اینستاگرام نوشت: «اعدام نکنید»
کاربران زیادی به این موج و کارزار اینترنتی پیوستهاند و برخی با کشیدن طرحهای مختلف گرافیکی و استفاده در این موج اینترنتی اعتراض خود را نیز بیان می کنند.
اعتراضهای سراسری در ایران پس از سه برابر شدن قیمت بنزین در ۲۴ آبان ماه سال گذشته آغاز شد و طی سه روز به حدود ۱۲۰ نقطه از کشور گسترش پیدا کرد. این اعتراضها با سرکوب نیروهای امنیتی مواجه شد. عفو بینالملل میگوید که شواهد و مدارکی مبنی بر کشته شدن ۳۰۴ مرد، زن و کودک توسط نیروهای امنیتی ایران در جریان این اعتراضها دارد. این سازمان در عین حال معتقد است که احتمالا شمار واقعی قربانیان بیشتر بوده باشد.
با این حال غلامحسین اسماعیلی روز گذشته مدعی شد که این سه متهم « جزو اصلی اغتشاشات بودند اما در صحنه دستگیر نشدند و پرونده دیگر و اتهام دیگر داشتند.»
وی درباره نحوه بازداشت این افراد و ارتباط آنها با حوادث آبان سال گذشته افزود: «دو نفر در سرقت مسلحانه دستگیر شدند برای ربودن اموال یک خانم که مجهز به سلاح سرد و اسلحه بودند که برخی بستگانش رسیدند و باعث دستگیری افراد شدند.»
آقای اسماعیلی تصریح کرد: « مشخص شد که در گوشی افراد صحنههایی که بانک و اماکن عمومی را آتش می زنند و اتوبوسهای مربوط به شهرداری را آتش می زنند و با جسارت از اعمال مجرمانه خود فیلمبرداری کردند بود و برای برخی خبرگزاری های خارج از کشور ارسال کردند و در حافظه موبایل انها بود و اینگونه مشخص شد که از اراذل و اوباشی بودند که در اغتشاشات دست به جنایت زدند.»
این سه متهم اسفند سال گذشته در دادگاه انقلاب تهران به ریاست قاضی ابوالقاسم صلواتی به اعدام محکوم شدند. دادگاه انقلاب این سه نفر را به اتهام «خروج غیرقانونی از کشور» و «مشارکت در تخریب و تحریق به قصد مقابله با نظام» محاکمه و به اعدام محکوم کرد.
امیرحسین مرادی، سعید تمجیدی و محمد رجبی در این دادگاه همچنین به اتهام «سرقت مسلحانه مقرون به آزار در شب» به ۳۸ سال زندان و ۲۲۲ ضربه شلاق محکوم شدهاند.
سازمانهای حقوق بشری پیش از این گفته بودند که پس از بازداشت امیرحسین مرادی، دو نفر دیگر از متهمان این پرونده به ترکیه فرار کرده بودند، اما نیروهای ترکیه آنها را به ایران برگرداندند. این موضوع نیز اعتراض هایی را ایجاد کرده است.
منبع: سایت یورونیوز (اتحادیه اروپا) به زبان فارسی، ۱۵ ژوئیه ۲۰۲۰