تنش بین ترکیه و یونان باز هم بالا گرفت

خبرگزاری آناتولی ترکیه اعلام کرد که کشتی اکتشافی اوروچرئیس دوشنبه ۱۲ اکتبر / ۲۱ مهر جهت ادامه فعالیت‌های اکتشافی خود در آبهای مدیترانه شرقی، بندر آنتالیا را ترک کرد.

این کشتی از ۱۲ تا ۲۲ اکتبر برای انجام عملیات اکتشافی به این منطقه اعزام شده است. به‌زگزارش رویترز، فاتح دونمز، وزیر انرژی ترکیه در توئیترش نوشت:«ما به اکتشاف، حفاری و حراست از حقوق خود ادامه خواهیم داد.»

کشتی «اوروچ رئیس» ۱۳ سپتامبر / ۲۳ شهریور گذشته از منطقه مورد اختلاف با یونان در شرق دریای مدیترانه به سواحل ترکیه بازگشته بود. این اقدام در میانه تنش‌های میان دو کشور بر سر منابع گاز در شرق دریای مدیترانه صورت گرفت و به عنوان اقدامی در جهت کاهش تنش‌ها ارزیابی شد. ترکیه اما می‌گوید کشتی «اوروچ رئیس» برای انجام برخی تعمیرات و سوخت‌گیری در بندر آنتالیا لنگر انداخته بود.

هفته گذشته ترکیه کشتی «یاووز» خود را که برای عملیات حفاری به قبرس نزدیک شده بود، به بندر تاسوکو در استان مرسین ترکیه منتقل کرد. این کشتی نیز در پی اکتشاف یک میدان گازی در دریای سیاه به این منطقه اعزام شده بود. بازگشت کشتی یاووز با استقبال اروپا مواجه شد. یک سخنگوی اتحادیه اروپا اظهار امیدواری کرد که اقدامات مشابه و بیشتری از سوی ترکیه انجام شود اما اکنون با اعزام مجدد کشتی «اوروچ رئیس» به آبهای مدیترانه شرقی تنش‌ها بار دیگر از سر گرفته می‌شود.

وزارت امور خارجه یونان نسبت به اعزام مجدد کشتی اکتشافی ترکیه هشدار داد و این اقدام را موجب تشدید تنش‌ها و «تهدیدی مستقیم برای صلح در منطقه» خواند.

وزارت خارجه یونان در بیانیه‌ای ترکیه را متهم کرد که «غیرقابل اعتماد» است و «صمیمانه مایل به گفتگو نیست». وزارت خارجه ترکیه واکنش آتن را «غیرقابل قبول» و مبتنی بر «مطالبات حداکثری» دانست.

فرانسه نیز که پیش از این از یونان حمایت کرده بود این اقدام ترکیه را «تحریک‌آمیز» خواند. انیس فون در مول، سخنگوی وزارت امور خارجه فرانسه در این‌باره گفت: «از ترکیه انتظار داریم به تعهدات خود پایبند بماند، از اقدامات تحریک‌آمیز جدید بپرهیزد و در عمل حسن نیت خود را به اثبات برساند.»

فخرالدین آلتون، رئیس مرکز ارتباطات نهاد ریاست جمهوری ترکیه هم در توئیتر نوشت: «ما همچنان به راه حل دیپلماتیک متعهد هستیم و همه طرف‌ها از جمله یونان را تشویق می کنیم که از اقدامات دیپلماتیک ترکیه حمایت کنند.» او افزود: «اما اگر شما (یونان) بگویید هر چه به من تعلق دارد مال من است و آنچه متعلق به شماست قابل مذاکره است، هیچ مذاکره‌ای شکل نخواهد گرفت.»

آتن و آنکارا با استقرار کشتی «اوروچ رئیس» در آب‌های مدیترانه شرقی، از ۱۰ اوت تا اواسط سپتامبر، یک ماه تنش شدید را تجربه کرده اند.

مولود چاووشاوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه ۱۴ سپتامبر / ۲۴ شهریور اعلام کرده بود که ترکیه از موضع خود در مدیترانه شرقی عقب‌نشینی نکرده و افزون برکشتی «اوروچ رئیس» کشتی‌های «بارباروس» و «یاووز» نیز به فعالیت‌های خود ادامه خواهند داد.

خلوصی آکار، وزیر دفاع ترکیه گفته است فعالیت‌های کشتی «اوروچ رئیس»، «کاملاً علمی و فنی» است و «تهدیدی علیه کسی نیست». با این حال، به گفته او نیروهای دریایی ترکیه آماده هستند تا «در صورت نیاز» «حفاظت» از کشتی را برعهده بگیرند.

ماه گذشته، پس از تلاش های دیپلماتیک به رهبری آلمان، آنکارا و آتن توافق کردند مذاکره کنند. این توافق امیدها برای حل بحران مدیترانه را افزایش داد.

هفته گذشته هنگام دیدار وزیران امور خارجه ترکیه و یونان در حاشیه یک نشست امنیتی در براتیسلاوا اسلواکی، بالاترین سطح مراودات از زمان آغاز تنش‌ها انجام شد. اتحادیه اروپا پیش از این در نشست خود در اوایل ماه جاری آنکارا را تهدید کرد و گفت اگر ترکیه فعالیت‌های اکتشافی خود در آب‌های مورد ادعای قبرس و یونان را پایان ندهد تحریم خواهد شد.

ترکیه این تهدید را «غیرسازنده» توصیف کرد و اکنون آخرین اقدام این کشور تنش با بروکسل را هم افزایش می‌دهد.

منبع: برگرفته ای از رادیو زمانه ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۰