بر اساس یکی از بزرگ‌ترین پژوهش‌ها در مورد مرگومیر و تغییرهای دما در بیش از ۴۰ کشور که داده‌های نزدیک به دو دهه را بررسی می‌کند، برآورد می‌شود سالانه بیش از ۵ میلیون مرگ در اثر گرما و سرمای غیرعادی و شدید هوا به‌دلیل بحران اقلیمی جاری است.
یافته‌های این پژوهش که در نشریه «سلامت سیاره لنست» (The Lancet Planetary Health) منتشر شد، نشان می‌دهد ۵ میلیون مرگ که معادل ۹.۴۳ درصد مجموع آمار مرگومیر جهان است از سرما و گرمای دما ناشی می‌شود.
در این پژوهش آمده است این رقم به‌معنای حدود ۷۴ مورد مرگ اضافه در هر ۱۰۰ هزار نفر و بیشتر به‌دلیل قرارگیری در معرض سرما است.
یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که از آغاز هزاره جدید به این سو، مرگ‌های مرتبط با گرمای هوا در تمام مناطق جهان افزایش یافته، و حاکی از آن است که گرمایش جهانی ناشی از بحران اقلیمی در آینده نیز این رقم را افزایش خواهد داد.
به گفته این دانشمندان، از جمله یومینگ گو از دانشگاه مانش استرالیا، دکتر شانشان لی و دکتر کی ژائو از دانشگاه شاندونگ چین، بیش از نیمی از مرگ‌های مرتبط با سرما و گرما در آسیا اتفاق افتاده است.
آن‌ها در این پژوهش نوشته‌اند: «یافته‌های بررسی ما نشان داد بیش از نیمی از مرگها در آسیا رخ داده است، به‌‌ویژه در شهرهای ساحلی پرجمعیت و هم‌سطح دریا در شرق و جنوب آسیا.»
به گفته این پژوهشگران، شرق اروپا دارای بالاترین رقم مرگومیر در اثر گرما در هر ۱۰۰ هزار نفر است، و در ادامه افزودند آفریقای سیاه [مناطق جنوب صحرای بزرگ آفریقا] بالاترین رقم مرگومیر مرتبط با سرما در هر ۱۰۰ هزار نفر را دارد.
در این پژوهش، دانشمندان داده‌های مرگومیر و دمای هوای سراسر جهان در فاصله سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۹ را بررسی کردند، دوره‌ای که دمای جهان در هر دهه ۰.۲۶ درجه سانتیگراد بالا رفت.
در حالی که پژوهش‌های پیشین آمار مرگومیر مرتبط با دما در یک کشور یا منطقه را بررسی می‌کردند، به گفته دانشمندان، این «اولین پژوهشی است که نمایی کلی از مرگومیر» در گرم‌ترین دوره از عصر پیشاصنعتی به این سو را ارائه می‌دهد.
پیش‌تر، در پژوهش بزرگ دیگری، که سال ۲۰۱۵ در نشریه لنست منتشر شد، میزان مرگومیر در حدود ۱۵ کشور بررسی شد که نشان داد ۷.۷ درصد مرگها مرتبط با سرما و گرما بوده است.
آقای گو در مورد این پژوهش جدید گفت: «از همه مهم‌تر، ما از داده‌های پایه‌ای ۴۳ کشور در ۵ قاره استفاده کردیم که اقلیم، شرایط اجتماعی‌ـ‌اقتصادی و جمعیتی گوناگون و سطوح زیرساختی و خدمات درمانی عمومی متفاوتی داشتند، در نتیجه این پژوهش برخلاف پژوهش‌های پیشین، گروه نمونه بزرگ و متنوعی داشت.»
این دانشمندان با استناد به بررسی‌ها، گفتند شرق اروپا و آفریقای سیاه بالاترین میزان مرگومیر در اثر گرما و سرما را دارند.
بر اساس این پژوهش، در فاصله سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۹، رقم مرگومیر مرتبط با سرما ۰.۵۱ درصد کاهش یافته، این در حالی است که مرگ‌های مرتبط با گرما ۰.۲۱ درصد افزایش پیدا کرده، که به کاهش در رقم خالص مرگومیر در اثر سرما و گرما منجر شده است.
در این پژوهش آمده است بیشترین کاهش رقم خالص مرگومیر در جنوب شرق آسیا بوده است، این در حالی است که در جنوب آسیا و اروپا افزایشی مقطعی داشته است.
آقای گو گفت بر اساس بررسی‌ها، گرمایش جهانی شاید «شمار مرگ‌های مرتبط با دما را اندکی کاهش بدهد، بیشتر به این دلیل است که از مرگومیر مرتبط با سرما می‌کاهد، اما در بلندمدت، پیش‌بینی می‌شود که تغییر اقلیم آمار مرگومیر را بالا ببرد زیرا مرگومیر مرتبط با گرما همچنان رو به افزایش خواهد بود.»
به گفته این دانشمندان، یافته‌ها «اهمیت جمع‌آوری داده‌ها از تمام نقاط جهان» را نشان می‌دهد «تا شناختی دقیق‌تر از تاثیر واقعی دمای نامطلوب ناشی از تغییر اقلیم به دست بدهد».
به عقیده آن‌ها، شناخت الگوهای جغرافیایی مشابه در مرگ‌و‌میرهای مرتبط با دما می‌تواند به همکاری بین‌المللی بهتر در ایجاد سیاست‌ها و راهبردها برای سازگاری و کاهش بحران اقلیمی منجر شود.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت به زبان فارسی، ۹ جولای ۲۰۲۱