۱۲۰ شهر ایران در وضعیت قرمز؛ تعلل دولت در اعمال محدودیت

رنگ‌بندی کرونایی شهرهای ایران به سرعت در حال تغییر است و رئیس دولت می‌گوید می‌توان وضعیت قرمز را بازتعریف کرد. وزارت بهداشت نهاد اعلام رنگ‌بندی کرونایی شهرها را تغییر داده و مبنای این کار هنوز مشخص نیست.

رئیس دولت سیزدهم و رئیس ستاد ملی مقابله با کرونا در نشست صبح شنبه ۱۶ بهمن ماه این نهاد اعلام کرد با وجود گسترش شدید سویه اومیکرون ویروس کرونا محدودیت‌های سراسری جدیدی اعمال نمی‌شود.

به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا ابراهیم رئیسی گفت: «با توجه به شیوع سویه اومیکرون و شرایط متفاوت و خاصی که نسبت به سویه‌های قبلی دارد، می‌توان تعریف جدیدی برای شهرهای قرمز ارائه داد و البته تا زمانی که این تعریف انجام نشده، همچنان مقررات قبلی برای شهرهای قرمز موضوعیت دارد.»

تاکنون تعریف جدیدی برای شهرهای در وضعیت قرمز (بسیار پر خطر) ارائه نشده اما وزارت بهداشت از ابتدای بازگشت این وضعیت به برخی شهرها سیاست اطلاع‌رسانی خود را تغییر داده است.

کنار گذاشتن اپلیکیشن ماسک

از ابتدای پاندمی کرونا اپلیکیشین ماسک کار اعلام رنگ‌بندی کرونایی شهرهای ایران را بر عهده داشت. ماسک یک موسسه “خصولتی” است که عده‌ای از مدیران وزارت بهداشت راه‌اندازی کردند و با این وزارت‌خانه همکاری می‌کرد.

روز گذشته گردانندگان ماسک در کانال تگرامی خود نوشتند: «از چند روز قبل وزارت بهداشت تصمیم گرفته است رنگ‌بندی شهرستان‌ها توسط معاونت تحقیقات وزارت‌خانه انجام شود. بر اساس همین تصمیم، روند ارسال داده‌های بستری از وزارت بهداشت به اپلیکیشن ماسک متوقف شده‌است.»

کنار گذاشتن نرم‌‌افزار ماسک ده روز پیش و زمانی کلید خورد که برای نخستین بار پس از ۴۷ روز دوباره یک شهر ایران در وضعیت قرمز کرونایی قرار گرفت. از آن تاریخ رنگ‌بندی شهرها تغییرات چشم‌گیری کرده اما اطلاعات این اپلیکیشین به‌روز نشده است.

۲۷۳ شهر در وضعیت قرمز و نارنجی

در این ده روز تعداد شهرهای قرمز از یک به ۱۲۰ شهر افزایش یافته، وضعیت ۱۵۳ شهر نارنجی (پرخطر) شده و شمار شهرهای در وضعیت آبی (کم‌خطر) از بیش از ۴۰۰ به هشت شهر کاهش یافته است.

در مورد چرایی کنارگذاشتن اپلیکیشن ماسک محمد هاشمی، رئیس مرکز اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت به “خبرآنلاین” می‌گوید موسسه ماسک با این وزارت‌خانه همکاری می‌کرد اما اکنون در راستای وحدت رویه” تصمیم ‌گرفته شد خود وزارت بهداشت رنگ‌بندی کرونایی شهرها را بررسی و به طور هفتگی اعلام کند.

وزارت بهداشت تا کنون درباره ایرادهای احتمالی رویه قبلی و ویژگی‌های رویه جدید برای بررسی و تعیین رنگ‌بندی شهرها توضیح بیشتری نداده و شفاف‌سازی نکرده است.

 فروردین امسال در دولت قبلی مناقشه‌ای میان ستاد ملی مقابله با کرونا و وزارت بهداشت و موسسه ماسک بر سر رنگ‌بندی کرونایی شهرها درگرفت که علت اصلی آن تمایل ستاد برای پنهان کردن واقعیت بود.

پنهانکاری و “غصه‌های رهبری”

سعید نمکی، وزیر بهداشت پیشین در اوج موج چهارم پاندمی با بیان این که از کالبدشکافی واقعیت‌های این موج خودداری می‌کند درباره علت این کار گفت: «معتقدم واکاوی بعضی پدیده‌ها جز ایجاد گسست و تشدید نامهربانی و سوء استفاده دشمنان قسم‌خورده حاصلی برای این نظام و مملکت نخواهد داشت و غصه‌ای بر غصه‌های رهبری اضافه می‌کند.»

نمکی درباره ارتباط تشریح چگونگی تشدید موج جدید کرونا و “غصه‌های رهبری” توضیح بیشتری نداد اما پنهانکاری درباره معضلات اجتماعی به خصوص هنگامی که ناکارآمدی و سوءمدیریت را بر ملا می‌کند در جمهوری اسلامی سابقه دارد.

این که آیا سپردن مسئولیت ارزیابی و اعلام رنگ‌بندی شهرها به معاونت تحقیقات وزارت بهداشت با تغییر پرشتاب وضعیت در موج ششم کرونا و گسترش سویه اومیکرون ارتباطی دارد یا خیر هنوز مشخص نیست.

مخالفت رئیسی با محدودیت سراسری

ابراهیم رئیسی در نشست ۱۶ بهمن ستاد ملی مقابله با کرونا علاوه بر ضرورت ارائه تعریف جدید برای شهرهای قرمز، تصمیم‌گیری در مورد محدودیت‌ها را هم به استان‌ها واگذار کرد: «هر شهر و بخشی که دچار مشکل می‌شود باید مسئولان استانی در همان محدوده نسبت به اعمال محدودیت و یا تعطیلی تصمیم‌گیری کنند و این موضوع نباید مثل گذشته جنبه عمومی و سراسری داشته باشد.»

در حالی که بسیاری از کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند با گسترش سریع سویه اومیکرون به زودی وضعیت تمام شهرها قرمز و نارنجی خواهد شد مشخص نیست چرا دولت با اعمال محدودیت سراسری مخالفت می‌کند.

رامین صرامی فروشانی، عضو ستاد کرونای جهاد دانشگاهی به خبرگزاری ایسنا گفته با وجود تحقق پیش‌بینی متخصصان مبنی بر وقوع پیک ششم کرونا که به نظر سهمگین‌تر از پیک‌های قبلی هم خواهد بود، اقدامی جدی برای کنترل خیز جدید همه‌گیری انجام نشده و حتی با تغییر وضعیت پایتخت به قرمز هیچ محدودیتی وضع نشده است.

از دست رفتن زمان طلایی کنترل موج جدید

محمد علوی، معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز نیز ۱۵ بهمن با اشاره به “غیرقابل تصور” بودن شدت افزایش موارد ابتلا به ایسنا گفت: «این مسئله نشان می‌دهد زمان طلایی برای جلوگیری از وقوع یا کنترل موج را از دست داده‌ایم. با وجود این‌که جلسات متعددی برگزار شد، اما چندان نتایجی حاصل نشده است.»

بر پایه اعلام مرکز روابط عمومی وزارت بهداشت در شبانه روز منتهی به بامداد ۱۶ بهمن ۲۳ هزار و ۱۳۰ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ در ایران شناسایی شده که هزار و ۵۲۹ نفر آنها بستری شده‌اند.

تعداد مبتلایان به نسبت موارد شناسایی شده در روز قبل حدود ۱۲ هزار مورد کمتر است که علت آن می‌تواند کاهش مراجعه به مراکز درمانی، انجام آزمایش‌های تشخیص و ثبت آمار در روزهای آخر هفته باشد که در دیگر کشورها نیز رخ می‌دهد.

شنبه گذشته نیز شمار مبتلایان شناسایی شده به نسبت روز قبل و بر خلاف روند کلی هفته‌های اخیر پنج هزار نفر کمتر بود اما یک روز بعد آمار دوباره جهش یافت.

وزارت بهداشت شمار قربانیان در میان مبتلایان به بیماری کووید۱۹ در شبانه‌روز گذشته را ۶۴ نفر اعلام کرده است. این تعداد در روزهای گذشته نیز در همین حدود بود در حالی که میانگین تعداد قربانیان روزانه در هفته اول بهمن حدود ۲۵ نفر بوده است.

برگرفته ای از سایت دویچه وله فارسی، ۶ فوریه ۲۰۲۲