بیست و یکم تیرماه، روز حکومتی «حجاب و عفاف»، زنان در ایران با راه‌اندازی کارزار گسترده‌‌ی «#حجاب_بی_حجاب» به مقابله آشکار با حجاب اجباری پرداخته و بسیاری از آنان در خیابان‌ها بدون روسری ظاهر شده‌اند.
۲۱ تیرماه به مناسبت غائله ارتجاعی ۲۱ تیر ۱۳۱۴ در مخالفت ملایان و مذهبیون مرتجع با کشف حجاب از سوی رضاشاه به عنوان «روز عفاف و حجاب» نامیده شده است. امسال بسیاری از زنان ایران با راه‌اندازی کارزاری علیه حجاب اجباری و برای حق پوشش اختیاری، در خیابان‌ها بدون حجاب ظاهر شده‌اند. در شبکه‌های اجتماعی هشتگ #حجاببیحجاب ترند شده است.
اینهمه در حالیست که در هفته‌های اخیر اجبار برای رعایت حجاب اجباری و فشار و سرکوب زنان روند صعودی یافته و خیابان‌ها پر از گشت‌های ارشاد اسلامی شده که زنانی را که پوشش مطابق میل نظام ندارند دستگیر و مورد آزار و اذیت قرار می‌دهند. این محدودیت‌های آزاردهنده و ضدانسانی با دستور مقامات استانداری‌ها که زیر نظر وزارت کشور عمل می‌کنند، در اداره‌های دولتی شامل بانک‌ها و همچنین وسایل نقل عمومی از جمله مترو نیز به اجرا درآمده است.
در این میان، دستور ابراهیم رئیسی رئیس دولت سیزدهم معروف به «قاضی مرگ» مبنی بر اجرای طرح «حجاب و عفاف» در بحبوحه تعرض حکومت به حقوق و آزادی‌های زنان، این روند را تقویت کرده است. انتشار تصاویر و گزارش‌ها از ۴ دهه سرکوب زنان توسط گشت‌های ارشاد اسلامی و مأموران رژیم، افکار عمومی را به خشم آورده است.
غلامحسین محسنی‌اژه‌ای رئیس قوه قضاییه خواستار ورود دستگاه‌های اطلاعاتی در مسئله بیحجابی زنان ایرانی شد! اژه‌ای که مانند بقیه زمامداران رژیم ولایت فقیه هنوز از دوران قرون وسطا بیرون نیامده، به دستگاه‌های اطلاعاتی، امنیتی و قضات دستور داده تا «به دنبال کشف بی‌حجابی‌ها، بی‌حیایی‌ها، بی‌عفتی‌ها و ابتذال‌ها باشند. بروید ببینید چه کسانی دنبال ترویج بیحجابی، بی‌حیایی و بی‌عفتی هستند.»
محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز امروز در واکنش به اعتراض زنان علیه حجاب اجباری، مدعی شده که «حجاب و پوشش یک مسئله هویتی برای جامعه ایران» است و افزوده: «موضوع عفاف و حجاب با تار و پود جامعه ایرانی در هم آمیخته شده از همین رو دشمن تلاش می‌کند این مسئله هویتی را به یک مسئله سیاسی تقلیل دهد زیرا حس می‌کند اگر این دوگانه در کشور ایجاد شود کشور دچار گسل شده و راحت می‌تواند به آن سلطه یابد.» حال آنکه این زنان ایران از بطن و متن جامعه هستند که از همان آغاز پیروزی انقلاب اسلامی با حجاب اجباری مخالفت و مبارزه می‌کنند. ولی رئیس قوه قضائیه «رسانه‌زدگی» را عامل دور شدن از «هویت ایرانی حجاب» معرفی کرده است!
از سوی دیگر، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز به میدان آمده و امروز مراسم «حجاب و عفاف» در تهران برگزار کرده. این نهاد موازی و نامتعارف نظامی- ایدئولوژیک- امنیتی با قرآن‌خوانی همراه با اجرای حرکات موزون توسط مأموران باحجاب، تلاش کرده تا حجاب را امری پذیرفته از سوی زنان ایران قلمداد کند و نافرمانی مدنی جامعه زنان را نادیده بگیرد.
روایت زنان از دستگیری‌‌های خود به اتهام بدحجابی و رفتار وحشتیانه و با زور و کتک مأموران و تصاویر دردناک از جمله تصویر هراس و شیون دو زن در یک ون گشت ارشاد اسلامی که البته مربوط به دهه هشتاد خورشیدی است، بار دیگر به خشم و انزجار جامعه دامن زده است. برای جمهوری اسلامی زنان حتی درون اتومبیل نیز همواره مجرم به شمار می‌روند و نیروی انتظامی و گشت‌های متعدد مردم‌آزاری می‌توانند آنان را بازداشت کنند و به زندان بیاندازند.
دهه‌ها تحقیر و توهین و سرکوب برای حفظ حجاب اجباری، امروز به کارزار وسیعی علیه حکومت اسلامی تبدیل شده که در پاسخ به قداره‌کشی علیه زنان شکل گرفته است. شبکه‌های اجتماعی و توئیتر فارسی امروز پُر از عکس‌ها، ویدئوها و روایت از زنانی است که بدون حجاب به خیابان و اماکن عمومی رفته‌اند و موهایشان را زیر نور آفتاب و آسمان ایران رها کرده‌اند.
بسیاری از فعالان حقوق زنان و حامیان حقوق بشر در حمایت از این اعتراض برخاسته‌اند و به بازنشر نظرات معترضان کمک می‌کنند.
زنان در ویدئوهایشان نشان می‌دهند که چطور بدون حجاب در تاکسی می‌نشینند و به کوچه و خیابان و فروشگاه‌ها می‌روند و سوار اتوبوس و مترو شده‌اند. آنان می‌گویند، پس از دهه‌ها حجاب اجباری، بدون روسری ابتدا حس عجیبی داشته‌اند ولی پس از مدتی این حس آزادی و شادی بوده که آنها را به وجد آورده است. برخی نیز می‌گویند، واکنش جامعه به آنان، ابتدا تعجب و سپس تأیید و تحسین بوده است. می‌گویند، مردان بی‌حجابی‌شان را به عنوان امری عادی تنها نگاه کرده‌اند و تجربه‌شان خالی از تعرض یا توهین مردان بوده و این فقط نظام جمهوری اسلامی است که از بیحجابی و آزادی زنان می‌ترسد.
همچنین دیوارنویسی‌های بسیاری ضدحکومت و حجاب اجباری در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده و بسیاری نیز شعارهایشان را با گرافیک‌های مفهومی به چاپ رسانده و در سطح شهر پخش می‌کنند. این دیوارنویسی‌ها در شهرهای مذهبی و امنیتی چون قم و مشهد نیز دیده می‌شود.
در این بین، حمایت مردان نیز از اعتراض زنان علیه حجاب گزارش می‌شود. ویدئوهای منتشر شده نشان می‌دهد، مردان، زنان را امروز همراهی کرده‌اند و آنها بوده‌اند که از خواهر، دختر و همسر و دوست‌شان بدون روسری فیلم گرفته‌اند.
در همین ارتباط، شاهزاده رضا پهلوی دیروز دوشنبه ۲۰ تیرماه در پیامی از مردان ایران خواست تا «دوشادوش زنان در صف اول این مبارزه باشند». او در حساب توئیتری خود نوشت: «تا زمانی که زنان ایران آزاد نیستند، ایران آزاد نخواهد بود. زنان ایران ۴۳سال است که برای بازپس‌گیری حقوق بدیهی و اولیه‌شان، به‌ویژه آزادی پوشش مبارزه می‌کنند. مردان ایران نیز باید دوشادوش زنان در صف اول این مبارزه باشند.»
همزمان تصاویر بسیاری نیز از آزادی زنان و پوشش اختیاری آنها همراه با حضورشان در جامعه برای رشد و پیشرفت کشور در دوران پهلوی انتشار یافته است. زنان ایران نباید فراموش کنند که تا پیش از روی کار آمدن جمهوری اسلامی از آزادی و امنیت در جامعه برخوردار بوده و از حقوق آنها توسط حکومت و نیروهای انتظامی پشتیبانی می‌شده است.
واکنش‌ها به این شور برای مبارزه با حجاب اجباری از سوی نهادهای حکومتی و رسانه‌های وابسته، وارد آوردن اتهامات امنیتی به زنان و مردان جامعه است. روزنامه «همشهری» در گزارش امروز خود، مخالفان حجاب اجباری را به جریانی نسبت داده که «تشویق به آتش‌زدن بانک‌ها و شکستن شیشه و بستن راه مردم می‌کرده و امروز به چوب بستن حجاب را تشویق می‌کند.»
در عوض فعالان حقوق زنان با صدور بیانیه‌ای، نامگذاری روز «حجاب و عفاف» را «تنها بهانه‌ای برای نشانه‌گذاری جدید سرکوب بیشتر مردم و بطور خاص زنان ایرانی» خوانده‌اند.
تلاش برای ارعاب به خاطر رعایت حجاب اجباری، با اعلام راه‌اندازی گشت ارشاد نامحسوس در اداره‌ها و بانک‌ها و همچنین حملات امامان جمعه در تریبون‌های نماز جمعه همراه بوده است. بطور نمونه، احمد خاتمی عضو مجلس خبرگان و امام جمعه تهران گفته بود: «بسیاری از بی‌حجاب‌ها زن و بچه همان دزدها و مفسدان اقتصادی هستند.» حال آنکه دزدان و مفسدان اقتصادی همگی از خانواه‌های مافیایی رژیم و یا گروه‌ها و افراد وابسته به حکومت هستند!
محمد سعیدی، امام جمعه قم نیز گفته بود با دستور ابراهیم رئیسی همه مسئولان موظف به نظارت بر رعایت حجاب در دستگاه‌های اداری خود هستند.
پیش از اظهارات ائمه جمعه، رئیسی در جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی دستور داد که «همه دستگاه‌ها و نهادهای فرهنگی و اجرایی» نسبت به اجرای قانون مصوب سال ۱۳۸۴ در زمینه حجاب تلاش خود را به کار گیرند. قانونی که در زمان احمدی نژاد به تصویب رسید.
بر اساس گزارش رسانه‌های جمهوری اسلامی دست‌کم ۲۵ دستگاه دولتی در زمینه پیشبرد طرح‌های مربوط به حجاب و عفاف بودجه دریافت می‌کنند و برای آنها وظایفی در این زمینه تعریف شده است.
دستگاه‌های انتظامی و قضایی در سال‌های گذشته مسئولیت پیشبرد طرح‌های اجباری حکومت در فضاهای عمومی را داشته‌اند و علاوه بر بازداشت بسیاری از زنان برای آنها پرونده قضایی تشکیل داده و برخی از مدافعان حقوق زنان و مخالفان حجاب اجباری به زندان انداخته‌اند.
برگرفته ای از سایت کیهان لندن، ۱۳ جولای ۲۰۲۲