شبکه تلویزیونی سی‌ان‌ان روز سه‌شنبه ۲۵ مرداد از قول يک منبع ديپلماتيک در منطقه گزارش داد که ايران در جديدترين واکنش خود به متن نهايی توافق احيای برجام، خواستار تضمين‌هايی شده است که در صورت خروج رئیس‌جمهوری بعدی آمريکا از اين توافق، غرامت دريافت خواهد کرد.
ايران دوشنبه شب به متن نهايی پيشنهاد اتحاديه اروپا پاسخ کتبی داد. هر چند اين پاسخ به صورت علنی منتشر نشده است ولی مشاور ارشد هيت مذاکره کننده ايران در توئيتی نوشت: «توافق هنوز نهايی نشده ولی بيش از هر زمان ديگری به توافق نزديک شده‌ايم».
يک ديپلمات ارشد کشورهای منطقه که از «تازه‌ترين تحولات» در اين مذاکرات اطلاع دارد به شبکه خبری «سی‌ان‌ان» گفت: يکی از نگرانی‌های اصلی ايران احتمال خروج مجدد دولت آمريکا از برجام، همچون تصميم دونالد ترامپ در ارديبهشت سال ۹۷ و از سرگيری تحريم‌های شديد عليه آن کشور است.
این دیپلمات افزود: «به نظر می‌رسد که در حل اختلافات طرفین به خصوص موضوع تحریم‌های غیرمستقیم شرکت‌های ایرانی که در خارج از آن کشور فعالیت می‌کنند پیشرفت‌هایی صورت گرفته است».
او می‌گوید: «مهمترین مانع بر سر راه احیای توافق، شرط ایران برای دریافت غرامت در صورت خروج مجدد دولت آمریکا از برجام و عدم ارائه یک راه حل موثر برای حل چنین معضلی است».
محمد مرندی، یکی از مشاوران ارشد تیم مذاکره کننده ایران در وین، نیز به شبکه خبری «سی‌ان‌ان» گفته که ایران به دنبال دریافت تضمین‌هایی است که در صورت خروج مجدد آمریکا از برجام، «آن کشور مجبور شود هزینه این تصمیم را بپردازد».
آقای مرندی روز دوشنبه نیز در توئیتی نوشته بود که اختلافات در دو زمینه دیگر حل نشده‌اند ولی حاضر نشد در این مورد توضیح دهد.
در حال حاضر اتحادیه اروپا و قطر نقش میانجی در گفت‌وگوها بین ایران و آمریکا را ایفا می‌کنند. معاون وزیر خارجه قطر روز شنبه برای ملاقات با علی باقری کنی، مذاکره‌کننده اصلی ایران، به تهران رفت.
سخنگوی اتحادیه اروپا روز سه‌شنبه در تماس رادیو فردا تایید کرد که پاسخ تهران به متن پیشنهادی اروپا در زمینه احیای برجام دریافت شده است.
نبیله ماسرالی همچنین در واکنش به این خبر که برخی منابع در تهران می‌گویند اروپا برای واکنش ۴۸ ساعت فرصت دارد، گفت: «اتحادیه اروپا هم اکنون در حال بررسی این پاسخ، و مشورت با سایر اعضای برجام و ایالات متحده درباره مسیر پیش رو است».
دولت آمریکا تاکنون در مورد پاسخ ایران به متن پیشنهادی اتحادیه اروپا اظهار نظر نکرده است ولی سخنگوی وزارت خارجه این کشور روز دوشنبه گفت: «اگر ایران می‌خواهد که تحریم‌ها لغو شوند باید رفتار خود را که باعث وضع این تحریم‌ها شد تغییر دهد».
حسین امیر عبدالهیان، وزیر خارجه ایران، روز دوشنبه گفت اگر آمریکا به پیشنهاد ایران واکنش واقع‌بینانه و منعطفی نشان دهد «دو طرف در آستانه توافق نهایی خواهند بود».
او افزود که در صورت پذیرفته شدن این پیشنهاد ایران آماده است در جلسه‌ای در سطح وزیران خارجه توافق نهایی را امضا کند. او خاطر نشان کرد که روزهای آینده بسیار مهم هستند.
هفته گذشته یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا به سی‌ان‌ان گفت: «واشینگتن آماده است براساس متن پیشنهادی اتحادیه اروپا به سرعت به توافق برسد».
متن پیشنهادی اتحادیه اروپا برای احیای برجام در آخرین دور از مذاکرات وین به هیئت‌های مذاکره‌کننده ارائه شده بود و این هیئت‌ها روز ۱۷ مرداد به پایتخت‌های خود بازگشتند تا درباره این متن با رهبران کشورهای خود مشورت کنند.
مقام‌های اتحادیه اروپا قبلاً گفته بودند که متن تدوین‌شده در مذاکرات وین «نهايی» است و طرف‌های حاضر می‌بایست درباره آن تصمیم بگیرند.
برگرفته ای از سایت رادیو فردا،۱۷ اگوست ۲۰۲۲