با وجود آنکه پس از دو سال هنوز دولت بایدن موفق به احیای توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ با ایران نشده است، اما بنا بر گزارش رویترز، طرف‌‌های غربی برجام (آمریکا و سه قدرت اروپایی) از بستن مسیر دیپلماسی هسته‌ای خودداری می‌کنند. واشنگتن به این جمعبند رسیده است که تا زمانی که ایران به غنی‌سازی ۹۰ درصد روی نیاورده، هنوز تهران وقت دارد که مسیر را تغییر دهد.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هفته گذشته در بروکسل پس از نشست مقامات اتحادیه اروپا اعلام کرد فعلا بدیلی برای برجام وجود ندارد. بورل گفت: «من فکر می‌کنم ما گزینه‌ای بهتر از برجام برای اطمینان از عدم دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای نداریم. باید تا جایی که ممکن است در تلاش برای احیای این توافق به تعامل ادامه دهیم.»
همزمان با سرکوب وحشیانه اعتراضات مردمی، راه برای پهپادهای ایرانی در جنگ روسیه با اوکراین هموار شده است. تهران به روند غنی‌سازی با غنای ۶۰ پرصد شتاب بخشیده و این عوامل سبب شده که آمریکا نیز به روند تحریم‌ها ادامه دهد.
رابرت آینهورن، کارشناس منع اشاعه در اندیشکده موسسه بروکینگز در مصاحبه با رویترز گفت: «هر روز کارشناسان بیشتری به این نتیجه می‌رسند که شرایط کنونی بدترین زمان برای احیای توافق است. رژیم دچار فلاکت شده و کافی‌ست که به آن‌ها بیشتر فشار بیاوریم.»
به گفته این کارشناس حتی طرفداران پر و پا قرص توافق نیز دچار تردید شده‌اند. عقل به آن‌ها حکم می‌کند که می‌بایست هزینه سیاسی احیای برجام را پرداخت اما دل آن‌ها با احیای توافق نیست.
بر اساس گزارش رویترز دیپلمات‌های غربی معتقدند ایران غنی‌سازی تا ۹۰ درصد را آغاز نکرده است. به نظر آن‌ها این یک خط قرمز است. یک دیپلمات غربی به رویترز گفت:
«اگر ایران برنامه نظامی خود را آشکارا از سر بگیرد و ۹۰ درصد غنی‌سازی کند، کل بحث در ایالات متحده، اروپا و اسرائیل تغییر می‌کند.»
این دیپلمات غربی در ادامه افزود: «مسیر دیپلماتیک باز می‌ماند مگر اینکه ایران دست به چنین عملی بزند.»
بر اساس تخمین نهادهای اطلاعاتی آمریکا که اواخر سال ۲۰۰۷ فاش شد، ایران تا پاییز ۲۰۰۳ برای تولید تسلیحات هسته‌ای تلاش کرد، اما از آن پس این فعالیت متوقف شد. سه مکان هسته‌ای اعلام نشده هم به این فعالیت‌ها بازمی‌گردد. دوشنبه ۲۸ آذر همزمان با ورود بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای گفت وگو درباره منشا اورانیوم در سه مکان هسته‌ای اعلام نشده، کمال خرازی، وزیر خارجه اسبق و مشاور خامنه‌ای برای دومین بار اعلام کرد که ایران توانایی تولید بمب اتم را دارد اما قصد تولید سلاح هسته‌ای را ندارد. خرازی گفت توانایی تولید سلاح هسته‌ای بازدارنده است.
یک مقام ارشد دولت بایدن که خواست نامش فاش نشود، گفت: «اگرچه مذاکرات متوقف شده است، انریکه مورا، دیپلمات اروپایی که مذاکرات هسته‌ای را هماهنگ می‌کند، همچنان با همه طرف‌ها در گفت‌وگوست.»
رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران ماه گذشته در پاریس به خبرنگاران گفت: «ما به فشار ادامه می‌دهیم و درها را برای بازگشت به دیپلماسی باز نگه می‌داریم.»
مالی افزود: اگر ایران از آستانه جدیدی در برنامه هسته‌ای خود عبور کند، بدیهی است که پاسخ ایالات متحده «متفاوت» خواهد بود. او توضیح بیشتری نداد.
چندین دیپلمات غربی به رویترز گفتند «کسی فعلا به فکر حمله نظامی به ایران نیست.» زیرا این گمان وجود دارد که حمله نظامی تمایل ایران برای دستیابی به سلاح هسته‌ای را تقویت می‌کند.
یک دیپلمات دیگر هم به رویترز گفت در عمل محال است که اسرائیل «بدون حمایت غرب» ایران را بمباران کند.
به گفته یک مقام ارشد دولت بایدن حتی اگر توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ نتواند احیا شود، راه‌حل‌های دیپلماتیک دیگری ممکن است وجود داشته باشد. او گفت:
«اینکه، چه زمانی و چگونه می‌توان برجام را احیا کرد، یک سوال دشوار است. اما حتی اگر در مقطعی، برجام از بین برود، این بدان معنا نیست که دیپلماسی در همان زمان دفن می‌شود.»
برگرفته ای از سایت رادیو زمانه، ۲۰ دسامبر ۲۰۲۲