تداوم سقوط ارزش پول ملی: دلار به آستانه ۴۹ هزار تومان رسید

یک روز پس از آنکه ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم، در حضور علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، وعده «کاهش قیمت ارز و نرخ تورم» و کنترل مشکلات معیشتی را داد، قیمت دلار در بازار ارز تهران با رکوردشکنی مجدد از ۴۸ هزار و ۸۰۰ تومان عبور کرد و در آستانه ورود به کانال ۴۹ هزار تومان قرار گرفت.

رئیسی روز شنبه، ۲۹ بهمن (۱۸ فوریه)، در جریان دیدار مقام‌های حکومتی با علی خامنه‌ای به مناسبت «عید مبعث»، گفت: «مسائل ارزی و مشکلات معیشتی و وضعیت تورمی را کنترل خواهیم کرد و هم شرایط را انشاءلله کاهشی خواهیم کرد.»

افزایش ساعتی قیمت دلار از چنان شتابی برخوردار است که در تظاهرات‌های خیابانی نیز به یکی از شعارهای مردمی علیه علی خامنه‌ای تبدیل شد به‌عنوان مثال روز پنجشنبه، ۲۷ بهمن (۱۶ فوریه)، در تظاهرات معترضان سنندج، شعار «دلار چهل و هفت هزاری، خامنه‌ای بیداری» سرداده شد.

با این حال، در کمتر از سه روز، قیمت‌ها در بازار ارز تهران از «دلار چهل و هفت هزار تومانی» فراتر رفته و در آستانه ورود به کانال ۴۹ هزار تومان قرار گرفته است و کارشناسان بازار ارز معتقدند قیمت دلار در روزهای آتی از مرز ۵۰ هزار تومان نیز خواهد گذشت.

حمید کریمی، رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودروی استان البرز، روز یکشنبه، ۳۰ بهمن، همزمان با رکوردزنی دوباره دلار، به خبرگزاری ایلنا گفت: « باید از مسئولان پرسید که نرخ دلار در یک روز چند بار تغییر می‌کند.»

کریمی با تاکید بر اینکه «باید مسئولان اقتصادی، سیاست کلان اتخاذ کنند، چون این شرایط بازار ارز همه بازارها را به هم ریخته است»، افزود: «در گذشته نمایشگاه‌داران تعین‌کننده قیمت کف بازار بودند، اما امروزه بازار از دست ما در رفته و در واقع نرخ دلار، تعیین‌کننده اصلی بازار خودرو است.»

از سوی دیگر، عبدالناصر همتی، رئیس سابق بانک مرکزی، در مورد مشکل بازار ارز و قیمت دلار گفت: «دولت و تیم اقتصادی آن نشان داده است که نه‌تنها برنامه‌ای برای حل آن ندارد، بلکه با تصمیمات غلط روزمره خود کلاف آن را پیچیده‌تر می‌کند.»

همتی با اشاره به اینکه به‌رغم رشد بالای ۳۰ درصدی نقدینگی درسال‌های اخیر، حجم کنونی نقدینگی «با محاسبه دلار بازار آزاد معادل ۱۲۵ میلیارد دلار، و با دلار نیمایی (حواله‌ای) معادل ۲۱۰ میلیارد دلار است»، گفت: «در واقع از نظر میانگین وزنی، حجم نقدینگی برحسب دلار، درحد ۶۰ درصد میزان سال‌های قبل از شروع تحریم‌های دولت ترامپ و فشار حداکثری است.»

او با بیان اینکه «یا بایستی نرخ ارز کاهش یابد و یا باید نقدینگی افزایش یابد»، هشدار داد که هرگونه افزایش بیشتر نقدینگی، قطعا موجب شتاب‌ بیشتر تورم فعلی کشور می‌شود، و ادامه وضع موجود نیز به رکود بیشتر در فعالیت‌های اقتصادی حقیقی به دلیل کمبود نقدینگی، می‌انجامد.

افزایش قیمت دلار و رشد نقدینگی که به معنای سقوط بیش از پیش ارزش پول ملی ایران است، قدرت خرید مردم ایران را به شدت کاهش داده است و روزانه بخشی از جمعیت ایران در پیامد بحران‌های اقتصادی‌ای که مقام‌های جمهوری اسلامی رقم زده‌اند، به زیر خط فقر سقوط می‌کنند.

در همین حال، فرامرز توفیقی، رئیس کمیته دستمزد کانون عالی شوراهای اسلامی کار کشور، «خط فقر واقعی» را بسیار فراتر از خط فقری دانست که دولت اعلام کرده است، و گفت: «خط فقری که از سوی دولت اعلام شده، تقریبا معادل ۱۵ میلیون تومان است، اما این عدد با واقعیت‌های جامعه فاصله دارد.»

توفیقی همچنین گفت که با دو الی سه برابر شدن اجاره‌بها و رشد قیمت ۱۸۰ درصدی مواد پروتئینی، رشد ۲۳۰ درصدی قیمت مرغ و رشد ۲۱۸ درصدی بهای البسه، رکورد تورم ۹۰ سال اخیر شکسته شده است.

برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۲۰ فوریه ۲۰۲۳