احضار خانواده های جان باختگان به مراجع امنیتی و قضایی، بازداشت و پرونده سازی برای آنها، تخریب مزار عزیزان از دست رفته این افراد، جلوگیری از برگزاری مراسم تدفین و یا یادبود جانباختگان اعتراضات از جمله اقداماتی است که طی یک ماه اخیر در راستای اعمال فشار مضاعف بر بازماندگان کشته شدگان اعتراضات سراسری ۱۴۰۱، صورت گرفته است.
در یک ماه گذشته، دستکم ۳۶ تن از خانواده ها و بستگان جانباختگان اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ بازداشت شدند. در مدت زمان مذکور، مزار دستکم چهار تن از کشته شدگان اعتراضات سال گذشته تخریب و یا به آتش کشیده شد. همچنین برگزاری مراسم یا یادبود دستکم دو تن از جانباختگان با اعمال محدودیت هایی مواجه شد.
بازداشت و اعمال برخورد های قضایی:
بازداشت، احضار و گشایش پرونده های قضایی برای بازماندگان جانباختگان معترض، امری مسبوق به سابقه ارزیابی میشود. در یک ماه اخیر نیز، خانواده معترضان و یا قربانیان اعتراضات سراسری ۱۴۰۱، از این قاعده مستثنی نبوده اند.
در تاریخ سی ام اردیبهشت ماه امسال، تنها یک روز پس از اجرای حکم اعدام مجید کاظمی، سعید یعقوبی و صالح میرهاشمی، از متهمان پرونده موسوم به “خانه اصفهان”، حسین و مهدی کاظمی، دو برادر مجید کاظمی، توسط نیروهای امنیتی در منزل شخصی خود همراه با ضرب و شتم بازداشت شدند.
ساعاتی بعد نیروهای امنیتی سمیه کاظمی، خواهر مجید را نیز به دلیل پیگیری سرنوشت نامعلوم برادران بازداشت شده اش، دستگیر کردند.
خواهر مجید کاظمی نهایتا در تاریخ یکم خرداد و دو برادر دیگر وی مورخ بیست و هشتم خرداد ماه با تودیع وثیقه آزاد شدند.
علاوه بر این، در تاریخ بیست و ششم خردادماه امسال، در آستانه روز تولد ابوالفضل آدینه زاده، نوجوان جانباخته در جریان اعتراضات سراسری ۱۴۰۱، شماری از بستگان او از جمله علی آدینه زاده پدر ابوالفضل، گلدسته حسینی جهان آباد مادر وی، مرضیه آدینه زاده خواهر این نوجوان جان باخته و همچنین رضا و موسی آدینه زاده، عموهای ابوالفضل توسط نیروهای امنیتی در مشهد، با اعمال ضرب و شتم بازداشت شدند.
مدتی بعد، علی و رضا آدینه زاده به شهرستان شیروان و همچنین گلدسته حسینی جهان آباد و مرضیه آدینه زاده نیز به شهرستان بجنورد منتقل شدند.
موسی آدینه زاده به همراه برخی دیگر از بستگان بازداشت شده نیز در تاریخ بیست و هشتم خرداد ماه آزاد شدند. علی آدینه زاده، مرضیه آدینه زاده و گلدسته حسینی جهان آباد نیز روز ۳۰ خردادماه با تودیع وثیقه آزاد شدند.
نهایتا روز سه شنبه سی خردادماه نیز، گلدسته حسینی جهان آباد، علی و مرضیه آدینه زاده با تودیع وثیقه از زندان های بجنورد و شیروان آزاد شدند.
ابوالفضل آدینه زاده، نوجوان جانباخته در جریان اعتراضات سراسری اخیر در مشهد است که به گفته نزدیکان ابوالفضل، این نوجوان “در پی اصابت ۲۵ گلوله به شکم و سینه” جان خود را از دست داد.
افزون بر این، در تاریخ نوزدهم خردادماه، در پی برگزاری تجمع اعتراضی شماری از خانواده های دادخواه بر سر مزار دانیال پابندی، نوجوان جانباخته در جریان اعتراضات سراسری ۱۴۰۱، تعدادی از این افراد در سقز بازداشت شدند.
از میان اسامی افراد بازداشت شده میتوان به شریفە میرزایی مادر رامین حسین پناهی، حسن امینی برادر محمد امینی همراه با مادر و دیگر اعضای خانوادە، صدیق بهمنی پدر شاهو بهمنی همراه با خانوادە، حیات مادر مومن زندکریمی همراه با خانوادە، کوسار، هانا و باران منبری (۱۲ سالە) خواهران پیمان منبری، کیا مرادی و یونا مرادی (کودک)، احمد رحیمی پدر یحیی رحیمی، خواهر شادمان احمدی همراه با خانوادە، دستکم دو تن از خواهران داریوش علیزادە، عبدالرحمان نصری با خانوادە، خواهران و برادران آرام حبیبی، خواهر ابراهیم لطف الهی، هاشم ساعدی پدر سارینا ساعدی، رادا فاتحی خواهر رامین فاتحی، عدنان فتحی، صدیق بهمنی پدر شاهو بهمنی به همراه بیان و دلنیا خواهران وی و همچنین مائدە نصری خواهر متین نصری، اشاره کرد.
همزمان، دو راننده مینی بوس نیز که مسئولیت جابجایی خانواده های دادخواه به آرامستان آیچی سقز (محل برگزاری مراسم مذکور) را عهده دار بودند، بازداشت شدند.
شماری از این شهروندان پس از گذشت یک روز از زمان دستگیری، آزاد شدند. آزادی برخی از آنها از جمله، هاشم ساعدی، صدیق بهمنی و حسن امینی، با تودیع وثیقه صورت گرفت.
در تاریخ بیست و هفتم خرداد ماه امسال، سجاد پیرفلک، عموی کیان پیرفلک توسط نیروهای امنیتی در ایذه بازداشت و به بازداشتگاه اداره اطلاعات این شهرستان منتقل شد.
تنها پس از گذشت یک روز، ماه منیر مولایی راد، مادر این کودک جانباخته در جریان اعتراضات سال گذشته، طی تماسی تلفنی، به اداره اطلاعات ایذه احضار شد.
همچنین در یک ماه اخیر، فواد چوبین، از بستگان آرتین رحمانی، از جان باختگان اعتراضات سراسری ۱۴۰۱، توسط زندانبانان زندان شیبان اهواز مورد ضرب و شتم قرار گرفت و به یکی از سلول های انفرادی این زندان منتقل شد.
تخریب مزار و جلوگیری از برگزاری مراسم جانباختگان اعتراضات:
طی یک ماه اخیر، در روندی مسبوق به سابقه، مزار برخی از معترضان یا قربانیان اعتراضات به شیوه های مختلف تخریب شدند. همچنین اعمال فشار برای جلوگیری از برگزاری مراسم یادبود کشته شدگان اعتراضات، از دیگر مواردی است که خانواده های جانباختگان با آن مواجه بودند.
در یک ماه گذشته، انتشار گزارشاتی از اقدام احتمالی شهرداری سقز مبنی بر “اعمال تغییرات هدفمند در آرامستان آیچی سقز علی الخصوص در اطراف مزار مهسا امینی” با موجی از واکنش های منفی همراه بود. برخی از ساکنان سقز در تماس با هرانا، اعتراض به این موضوع را از دلایل شکل گیری اعتصاب کسبه در تاریخ بیست و سوم خردادماه عنوان کردند.
در همین خصوص، اشکان امینی برادر مهسا (ژینا) امینی از شکسته شدن شیشه مزار خواهرش برای دومین بار خبر داد. همزمان امجد امینی، پدر مهسا در پی تخریب مجدد مزار دخترش، اعلام داشت که او قصد ساخت سایه بانی برای آرامگاه فرزندش را دارد؛ اما این اقدام با تهدید و اعمال فشار از سوی نهادهای امنیتی مواجه شده و به همین دلیل انجام این امر تاکنون برای وی میسر نبوده است.
همچنین، پس از اجرای اعدام مجید کاظمی، یکی از سه معترض اعدام شده در پرونده موسوم به “خانه اصفهان”، خانواده وی با اعمال محدودیت هایی از سوی نهادهای امنیتی برای ممانعت از برگزاری مراسم خاکسپاری او روبرو شدند.
همزمان با خاکسپاری پیکر آقای کاظمی، مجید هاشمی، از بستگان وی با انتشار مطلبی از فضای امنیتی بر سر مزار این معترض اعدام شده خبر داد و عنوان کرد: “بیشتر از یک ساعت اجازه ندادند خانواده سر خاکش بنشینند.”
آقای هاشمی همچنین گزارش داده بود که “دخالت نیروهای امنیتی در برگزاری سوگواری این خانواده منجر به بروز درگیری در حاشیه مراسم شده است.”
بستگان آقای کاظمی در روز مراسم هفتم وی، بار دیگر در تماس با هرانا از تداوم اعمال محدودیت ها برای جلوگیری از برگزاری این مراسم خبر دادند.
همزمان با مراسم هفتم مجید کاظمی، بستگان کیان پیرفلک، کودک جانباخته در جریان اعتراضات سال گذشته نیز به بهانه زادروز این کودک، مراسم یادبودی را بر سر مزار وی برگزار کردند؛ این گردهمایی علیرغم جو شدید امنیتی و تهدید های صورت گرفته، با حضور شماری از دوستان این کودک جانباخته و دیگر نزدیکان و خانواده وی صورت گرفت.
در تاریخ هفدهم خرداد ماه، در آستانه سالروز تولد مجید کاظمی، زمانی که خانواده وی قصد داشتند مراسم یادبودی را بر سر مزار او برگزار کنند، آرامگاه این معترض جانباخته به آتش کشیده شد.
علاوه بر این، در یک ماه اخیر مسعود شکاری، پدر محسن شکاری، یکی از معترضین اعدام شده، از تخریب سنگ مزار پسرش خبر داد.
همچنین خانواده سپهر اعظمی گزارش دادند؛ درختی که خانواده محمدمهدی کرمی، معترض اعدام شده بر مزار سپهر کاشته بودند، شکسته شده است.
در برهه زمانی مورد اشاره، شیشه مزار برخی دیگر از جانباختگان از جمله ابوالفضل آدینه زاده و کیان پیرفلک، نوجوان و کودک کشته شده در جریان اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ نیز تخریب شد.
لازم به ذکر است، تخریب مزار معترضان قدمت طولانی در حکومت جمهوری اسلامی دارد.
تیراندازی به خانواده‌های داغدار:
استفاده بی‌ضابطه از سلاح گرم توسط ماموران امنیتی و انتظامی ایران در مقابله با خانواده های داغدار نیز گزارش شده است.
در تاریخ بیست و یکم خرداد، تیراندازی ماموران انتظامی در جریان مراسم سالگرد تولد کیان پیرفلک در ایذه، به کشته شدن یکی از حاضرین در محل انجامید.
هویت این شهروند جان باخته، پویا مولایی راد (بختیاری)، متولد ۱۳۸۱، پسر عموی ماه منیر مولایی راد، مادر کیان پیرفلک احراز شد.
خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) ضمن تایید نسبت این فرد با خانم مولایی راد، اعلام کرد: این شهروند “پس از اصابت گلوله به بیمارستان منتقل شده و بر اثر جراحات وارده جان خود را از دست داده است.”
همچنین خبرگزاری فارس، رسانه نزدیک به نهادهای امنیتی مدعی شد که یکی از کارکنان فراجا با هویت “محمد قنبری” در جریان این مراسم، بر اثر برخورد با یک دستگاه خودرو “تیبا”، جان خود را از دست داده است.
برگفته ای از سایت ایران امروز،۲۲ ژوئن ۲۰۲۳