نمایندگان مجلس شورای اسلامی با بررسی لایحه «عفاف و حجاب» طبق اصل ۸۵ قانون اساسی موافقت کردند به این ترتیب، این لایحه برای تصویب، نیاز به رأی‌گیری در صحن مجلس ندارد.
بر اساس گزارش رسانه‌های ایران، در جلسه روز یکشنبه ۲۲ مرداد، پیشنهاد بررسی لایحه موسوم به «عفاف و حجاب» بر اساس اصل ۸۵ قانون اساسی مطرح شد و پس از اظهارات نمایندگان مخالف و موافق، این پیشنهاد با ۱۷۵ رأی موافق از مجموع ۲۳۸ نماینده حاضر به تصویب رسید. در این رأی‌گیری، ۴۹ نماینده رأی مخالف و ۵ نماینده نیز رأی ممتنع دادند.
براساس اصل ۸۵، مجلس شورای اسلامی می‌تواند اختیار وضع بعضی قوانین را به کمیسیون‌های داخلی خود تفویض کند و در این صورت این قوانین در مدتی که مجلس تعیین می‌کند، پس از تأیید شورای نگهبان، به صورت آزمایشی اجرا می‌شود.
مطرح نشدن لایحه «عفاف و حجاب» در صحن علنی به این معنی است که مذاکرات درباره آن به شکل زنده پخش نمی‌شود و در فرایندی غیرشفاف در کمیسیونی ویژه تصویب و نهایی می‌شود.
در پی موافقت نمایندگان مجلس با بررسی لایحه «عفاف و حجاب» طبق اصل ۸۵ قانون اساسی، رئیس کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس از احتمال اتمام رسیدگی به این لایحه تا یک هفته دیگر خبر داد.
موسی غضنفرآبادی به خبرگزاری ایسنا گفت که پس از اتمام رسیدگی به لایحه در کمیسیون حقوقی، گزارش کمیسیون برای تعیین مهلت اجرای آزمایشی لایحه، به صحن مجلس ارسال خواهد شد.
او همچنین افزود که درخواستی به هیئت رئیسه مجلس برای پخش زنده جلسات کمیسیون مطرح نشده است.
یک هفته پیش، سخنگوی فراکسیون «انقلاب اسلامی» مجلس از موافقت اعضای این فراکسیون با ادامه رسیدگی به لایحه «عفاف و حجاب» بر اساس اصل ۸۵ قانون اساسی خبر داده بود.
فراکسیون «انقلاب اسلامی» در حال حاضر اکثریت مجلس شورای اسلامی را در اختیار دارد و محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس، ریاست این فراکسیون را هم بر عهده دارد.
اما از همان زمان، انتقادها به این تصمیم فراکسیون اکثریت آغاز شد.
معین‌الدین سعیدی، یک نماینده مجلس گفت که بررسی لایحه بر اساس اصل ۸۵، «نگرانی‌ها را در این مسئله بیشتر می‌کند چرا که جامعه احساس می‌کند فارغ از چشم و نگاه آن‌ها در کمیسیون مشترک بررسی خواهد شد».
محسن برهانی، حقوقدان منتقد نیز، در توئیتی به مجلس شورای اسلامی انتقاد کرد که «تا دیروز ادعای شفافیت در آرا را داشت»، اما «به موضوع حجاب که رسید می‌خواهند ملت نفهمند چه بحث‌هایی در صحن مجلس خواهد شد و چگونه حقوق مردم به حراج گذاشته می‌شود.»
آقای برهانی خطاب به نمایندگان مجلس افزود: «دروغ نگویید: اصل ۸۵ ابزاری است برای مخفی‌کاری شما».
در مقابل، حسن نوروزی، عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس، در این زمینه گفت که تصویب لایحه «عفاف و حجاب» در صورت ارسال به صحن علنی حدود سه ماه طول می‌کشد، و از روند غیرشفاف تصویب آن ذیل اصل ۸۵ و بدون رأی‌گیری در مجلس دفاع کرد.
لایحهٔ «عفاف و حجاب» که مدتی پس از آغاز اعتراضات سراسری «زن زندگی آزادی» تدوین شد، تاکنون جنجال‌های زیادی به راه انداخته است.
این لایحه در ابتدا توسط قوه قضائیه در ۹ ماده تهیه شد، اما دولت ابراهیم رئیسی تعداد مواد آن را به ۱۵ رساند و در نهایت، پس از ارائه به مجلس، کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شمار مواد لایحه را به ۷۰ ماده افزایش داد.
این لایحه حاوی مجازات‌های مالی بی‌سابقه‌ای برای زنان مخالف حجاب اجباری است.
با وجود مجازات‌ها و محدودیت‌ها بی‌شمار در این لایحه، در ماه‌‌های اخیر برخی چهره‌ها و رسانه‌های حکومتی از این لایحه به شدت انتقاد کرده و آن را برای برخورد با طرفداران حجاب اختیاری «ناکافی» خوانده‌اند.
این در حالی است که پیشتر دبیر کمیسیون فرهنگی مجلس تعیین جریمه‌های سنگین برای مخالفان حجاب اجباری را یکی از «نقاط قوت» نسخهٔ جدید لایحهٔ «عفاف و حجاب» قلمداد کرده است.
منتقدان جمهوری اسلامی نیز این لایحه را سندی تازه از نقض گسترده حقوق بشر به ویژه حقوق زنان در ایران دانسته‌اند.
با آغاز اعتراضات سراسری «زن زندگی آزادی»، انبوهی از زنان و دختران ایرانی بدون حجاب اجباری در خیابان‌ها و اماکن عمومی ظاهر شدند و با وجود هشدارها و تهدیدها و بازداشت‌ها، مقاومت مدنی علیه حجاب اجباری ادامه دارد.
برگرفته ای از سایت رادیو فردا، ۱۳ اگوست ۲۰۲۳