جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا و دیگر متحدانش در گروه ۲۰ روز شنبه ۹ سپتامبر ۱۸ شهریور، برنامههایی را برای راهاندازی خطوط راهآهن و کشتیرانی که هند را به خاورمیانه و در نهایت اروپا متصل میکند، ترسیم میکنند. این یک تغییر بزرگ در مسیر تجارت جهانی است که در نشست گروه ۲۰ اعلام میشود.
جان فاینر، معاون مشاور امنیت ملی دولت جو بایدن گفت که این پروژه شامل ایالات متحده، هند، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، اتحادیه اروپا و سایر کشورهای عضو گروه ۲۰ میشود.
بایدن و نارندرا مودی، نخست وزیر هند قصد دارند این پروژه را به عنوان بخشی از مشارکت برای سرمایه گذاری در زیرساختهای جهانی اعلام کنند.
این کریدور ریلی و کشتیرانی امکان تجارت بیشتر بین کشورها از جمله محصولات انرژی را فراهم میکند. همچنین میتواند یکی از جاهطلبانهتر برنامهها برای مقابله با برنامه عظیم زیرساختی کمربند-جاده چین باشد، که از طریق آن تلاش کرده است تا بیشتر بخشهای جهان را به چین متصل کند.
فاینر در یک تماس تلفنی روز شنبه با خبرنگاران سه دلیل بزرگ برای این پروژه بیان کرد. او ابتدا گفت که این کریدور با افزایش جریان انرژی و ارتباطات دیجیتال، رفاه را در میان کشورهای درگیر افزایش میدهد. دوم، این پروژه به رفع کمبود زیرساختهای مورد نیاز برای رشد در کشورهای با درآمد پایین و متوسط کمک میکند. و سوم اینکه میتواند به توسعه خاورمیانه و کاهش تنشها در آن منطقه کمک کند.
فاینر گفت: «ما این موضوع را واجد جذابیت بالایی برای کشورهای درگیر و همچنین در سطح جهانی میبینیم، زیرا شفاف است، استاندارد بالایی دارد و مشارکت در آن اجباری نیست.»
شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی هم که در نشست سران گروه ۲۰ شرکت دارد، برنامههای گستردهای برای رشد اقتصادی کشورش در دست اقدام دارد که طرح کنونی گروه ۲۰ میتواند یک نقطه عطف در دستیابی سریعتر به اهداف آن باشد.
آمریکا در ماههای گذشته تلاش کرده است تا امتیازات ویژهای به عربستان سعودی ارائه دهد تا شاید رابطه سردشده دو کشور از زمان روی کار آمدن بایدن اندکی بهبود یابد. آمریکا همچنین نگران است که کشورهای پیشتر همسو با واشنگتن در خاورمیانه به چین نزدیکتر شوند و از این طریق آمریکا به بازیگری فرعی در منطقه مهم خاورمیانه بدل شود.
دولت بایدن که در سیاستگذاری امنیت ملی، چین را در جایگاه دشمن فرض میکند در تلاش است تا جلو بلندپروازی پکن را تا حد ممکن بگیرد. استفاده از هند و پیشنهاد برای ایجاد یک خط ترانزیتی بهینه و بزرگ برای اتصال هند به خاورمیانه و سپس اروپا میتواند تا حد زیادی قلب طرح بزرگ کمربند-جاده چین را هدف بگیرد.
ایران به عنوان کشوری که در تلاش است نزاعش با آمریکا را همچنان حفظ کند، جایی در طرح جدید هند و آمریکا با مشارکت عربستان سعودی و امارات متحده عربی نخواهد داشت. ایران به عنوان بازیگری که قدر فرصتهای ژئوپلیتیکش را نمیداند در طرح کمربند-جاده چین هم جایگاه قابل توجهی ندارد و خطوط ارتباطی و نقاط اتصال آن طرح هم از شمال و جنوب ایران میگذرند.
کاخ سفید به طور گستردهتری در تلاش است تا گروه۲۰ را به عنوان یک مجمع بینالمللی تقویت کند، در حالی که شی جین پینگ، رئیسجمهوری چین و ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه تصمیم گرفتند در نشست این گروه شرکت نکنند.
با این حال، چین و روسیه در سطحی پایینتر از رهبران دو کشور در این اجلاس حضور دارند و شاهد برنامهها و ابتکاراتی هستند که شاید بیشترین تاثیر را بر آینده آنها بگذارد.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۹ سپتامبر ۲۰۲۳