قیمت دلار در بازار آزاد ایران با ثبت رکوردی تازه به ۶۱ هزار ۵۵۰ رسیده و ارزش ریال به پایینترین سطح سقوط کرده است. در حالی که کارشناسان نسبت به تورم فزاینده هفتهها و ماههای آینده هشدار میدهند، مقامات دولت رئیسی وعده تورم ۲۰ درصدی میدهند.
قیمت ارز و طلا در نخستین روز بازگشایی بازارها پس از تعطیلات رسمی نوروز روند افزایشی پیش از تعطیلات را طی کرد و هر دلار آمریکا روز گذشته به ۶۱ هزار و ۳۵۰ تومان افزایش قیمت پیدا کرد و امروز دوشنبه ششم فروردین با ثبت رکوردی تازه به ۶۱ هزار ۵۵۰ رسید.
قیمت دیگر ارزهای رایج در بازار ایران نیز افزایشی بوده است. هر یورو ۶۶ هزار و ۵۶۰ تومان، هر پوند بریتانیا تومان، هر درهم امارات ۱۶ هزار و ۳۲۰ تومان و هر لیر ترکیه ۱۹۱۵ تومان قیمتگذاری شده است.
قیمتها در بازار طلا نیز صعودی است؛ در روز دوشنبه ششم فروردین ۱۴۰۳ قیمت هر سکه ۳۸ هزار و ۸۰۰ تومان و قیمت هر مثقال طلای آب شده ۱۴ میلیون و ۱۳۶ هزار تومان اعلام شده است.
قیمت بیسابقه دلار به معنای ثبت رکوردی تازه در سقوط ارزش پول ملی ایران، سقوط قدرت خرید و سقوط ارزش داراییها و پسانداز مردم است؛ موضوعی که در گزارش روز گذشته خبرگزاری «آسوشیتدپرس» نیز مورد اشاره قرار گرفته است.
این گزارش در گفتگو با چند صرافی در تهران به افزایش پنج درصدی نرخ ارز در روزهای گذشته و با وجود تعطیلات نوروزی و بسته بودن صرافیها اشاره کرده و تأکید کرده سقوط بیسابقه ارزش ریال پس از انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی با پایینترین سطح مشارکت از انقلاب ۵۷ تا کنون رخ داده است.
صرافان در پایتخت به این خبرگزاری گفتهاند که پیش از تعطیلات نوروزی و فصل سفر تقاضا برای ارز افزایش یافته و این موضوع یکی از عوامل تحریک افزایشی قیمتها بوده است؛ تقاضا برای ارز در حالی طی روزهای گذشته همچنان بالا بوده که تنها چند صرافی محدود تعطیل نبوده و معاملات در آنها جریان داشته است.
به گزارش «آسوشیتدپرس» شرایط وخیم اقتصادی هر چند عاملی برای بروز خشم عمومی شهروندان از جمهوری اسلامی بوده اما همزمان سبب شده بخشی از مردم به جای توجه به اعتراضات و فعالیتهای پرهزینه علیه حکومت ناچار به تمرکز بر تأمین معیشت شوند.
فرشاد مومنی اقتصاددان و استاد دانشگاه نیز روز گذشته در نشستی با عنوان «اقتصاد سیاسی نوسانات نرخ ارز» درباره نوسانات نرخ ارز به ساختار مافیایی اقتصاد جمهوری اسلامی اشاره کرد و گفت: «نوسانات نرخ ارز موضوع مهم اقتصاد سیاسی است. واقعیت این است که در زمینه بازی با قیمتهای کلیدی؛ اقتصاد سیاسی ایران در دام مناسبات مافیاپرور، سوداگرپرور، رباخوارپرور و ضربه زننده به کیفیت زندگی عامه مردم و فشارهای مافوق طاقت بر تولیدکنندگان و از همه مهمتر به افلاسکشاندن و میانتهیسازی مالیه حکومت دچار شده است.»
فرشاد مومنی تأکید کرده که «این قفلشدگی خطرناک در هر تجربهای امواجی از لطمههای وحشتناک اقتصادی ،اجتماعی و سیاسی و امنیت ملی را برای کشور پدید میآورد.»
این اقتصاددان افزوده که با وجود اینکه مخرب بودن و فاجعهسازبودن این سیاست در طول سه دهه گذشته بارها و بارها آزموده شده، اما گرهخوردن این مناسبات به منافع گروه های مافیایی پیشگفته، باعث شده که متاسفانه امکان درس گرفتن و یادگرفتن از هیچ یک از تجربههای مخرب گذشته، فراهم نشود و این خود عامل گرفتاری است.
فرشاد مومنی در بخش دیگری از سخنانش گفته «در حالی که قدرت خرید یک میلیون ریال در سال ۱۳۵۶ معادل دو کیلوگرم طلای خالص بوده، در سال ۱۳۹۹ این قدرت خرید به هشت صدم گرم رسیده است! امیدوارم که سقوط چهل هزارمی قدرت خرید ریال در برابر طلا و این سقوط وحشتناک ارزش ریال، آنهایی را که غافلانه و غیرفاسدانه و غیرطماعانه تن به چنین سیاستهایی میدهند را هوشیار کند!»
وبسایت «جماران» نیز با توجه به قرار گرفتن قیمت دلار در کانال ۶۱ هزار تومان به ارزش دلاری دستمزد کارگران در ایران پرداخته و نوشته در سال ۱۴۰۳، اگر فرض بگیریم که قیمت دلار حدود ۶۱ هزار تومان بماند، تنها ۶ دلار نسبت به سال قبل حقوقهای کارگران بیشتر شده است.
همزمان با افزایش قیمت دلار و با وجود ادامه تعطیلات غیررسمی نوروزی تا سیزدهم فروردین، قیمت مواد غذایی نیز روندی افزایش دارد. به گزارش وبسایت «اقتصا نیوز» قیمت مرغ به با عبور از مرز ۸۰ هزار تومان به ۸۰,۱۰۳ تومان رسیده است.
قیمت گوشت قرمز هم افزایشی بوده است؛ قیمت دام زنده در بازار روند صعودی را در پیش گرفت و با تجربه افزایش ۲۰ تومانی، کیلویی ۲۸۰ هزار تومان معامله شد. هر کیلو دام در کشتارگاه هم رشد قیمت را تجربه کرده است و ۵۵۰ هزار تومان خرید و فروش شد که افزایش ۵۰ هزار تومانی داشته است.
اثرات کاهش قدرت خرید بر اثر افزایش نرخ ارز و سقوط ارزش پول ملی در حالی به سرعت نمایان شده که وبسایت «خبرآنلاین» با انتقاد از سیاستهای اقتصادی دولت به سخنان سال ۹۱ احمد علم الهدی امام جمعه مشهد و پدر همسر ابراهیم رئیسی اشاره کرده که گفته بود «اگر مرغ در دسترس نیست آن را با یک ماده پروتئینی دیگر جایگزین کنید. مشهدیها مگر اشکنه پیاز داغ را یادتان رفته و آن زندگی را فراموش کردهاید؛ مگر قرار است برنامه همان باشد که قبلاً بوده است.»
«خبرآنلاین» در ادامه نوشته که باید از حضرت امام جمعه پرسید که اگر دیگر تحریمها در کشور اثری ندارد، دلیل وضعیت اسفبار اقتصاد کشور چیست؟ چرا دلار به قیمت باور نکردنی رسیده است؟ چرا مردم بهبودی در وضع زندگی خود را حس نمیکنند اما تا دلتان بخواهد خالی شدن سفره زندگی خود را به چشم میبینند.
با اینهمه مقامات دولت رئیسی همچنان ادعاهای پوچ و فرافکنی درباره تورم و دیگر مشکلات اقتصادی را ادامه میدهند. محمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی فروردین پارسال وعده کاهش تورم در کانال ۲۰ درصد را داده بود اما تورم طی سال گذشته در کانال ۴۰ درصد باقیماند. رئیس کل بانک مرکزی بدون توضیح درباره چرایی عدم تحقق وعده سال گذشته، مدعی شده دولت برای سال ۱۴۰۳ هدفگذاری تورم ۲۰ درصدی را دارد.
محمد مخبر معاون اول ابراهیم رئیسی روز گذشته در ادعایی عجیب گفته دولت در سال گذشته سفره مردم را مدیریت کرده است.
معاون اول رئیس جمهوری افزوده که «یکی از دغدغههای اصلی دولت از زمانی که ارز ترجیحی حذف شد تمرکز بر روی سبد غذایی مردم بوده است تا فشار کمتری به مردم به خصوص دهکهای پایین جامعه وارد شود.»
تعدادی از مقامات دولتی هم در حال فرافکنی درباره وعدههای اقتصادی پیشتر دولت هستند؛ برای نمونه در حالی که دولت ابراهیم رئیسی در ابتدای فعالیت وعده تک رقمی شدن نرخ تورم را داده بود، اکنون با پایداری تورم افزایشی در دو سال و نیم گذشته، معاون پارلمانی رئیسجمهور مدعی شده که «گفتهایم تورم در سال ۱۴۰۷ تکرقمی میشود»!
محمد حسینی معاون پارلمانی ابراهیم رئیسی در گفتگو با خبرگزاری «ایسنا» درباره وعده دولت رئیسی درباره تکرقمی شدن تورم طی دو سال، گفته « ما گفتهایم در پایان برنامه هفتم توسعه تورم یک رقمی میشود. نگفتیم این هدف در سال اول دولت محقق میشود. برنامه هفتم از سال ۱۴۰۳ آغاز شده و تا ۱۴۰۷ ادامه دارد و ما گفتهایم در پایان ۱۴۰۷ تورم باید تک رقمی شود البته اگر روزدتر این هدف به دست آید بهتر است و دولت همه تلاش خود را در این زمینه به کار میگیرد.»
محمد حسینی عدم موفقیت دولت در کاهش تورم را به اعتراضات جنبش ملّی در سال ۱۴۰۱ مرتبط دانسته و گفته «دولت از ابتدا تلاش کرد تا تورم را مهار کند و در سال اول هم موفقیتی بدست آورد ولی در سال ۱۴۰۱ شاهد بودیم که چه تنش و مشکلاتی در کشور ایجاد کردند. وقتی ناامنی بوجود میآید نباید انتظار جذب گردشگر یا سرمایه داشت. ما با جنگ اقتصادی درگیر بودیم. اتفاقات منطقه و جنگ آشکاری که رخ داد هم میتواند آثار اقتصادی داشته باشد.»
عملکرد نامطلوب دولت رئیسی در مدیریت اقتصادی کشور و سخنان غیرواقعی تیم اقتصادی دولت سبب انتقادهایی از سوی برخی از «خودی»ها شده است. از جمله مسعود پزشکیان، نماینده اصلاحطلب تبریز در مجلس شورای اسلامی گفته «قرار بود تورم ابتدا نصف و بعد هم تک رقمی شود اما نه تنها نصف نشد بلکه به طور وحشتناکی چند صد برابر شده است.»
مسعود پزشکیان افزوده که «مردم با بخور و نمیر زندگی میکنند و ما به شعارهایی هم که درباره عدالت سر دادیم عمل نکردیم.»
در حالی که ادعاهای دروغ دولت رئیسی و تسویه حساب رقبا از دولت با تمرکز بر مشکلات اقتصادی ادامه دارد، این مردم عادی هستند که هزینه ناکارآمدی ۴۵ ساله جمهوری اسلامی را با سفرههای خالی و فقر و فلاکت پرداخت میکنند و هر هفته بیش از پیش به زیر خط فقر رانده میشوند.
برگرفته ای از سایت کیهان لندن، ۲۶ مارس۲۰۲۴