رد شدن از مرز ۷۰ هزار تومان در پی تنش سیاسی میان ایران و اسرائیل، برای دلار آسان‌تر از چیزی بود که فکرش را می‌کردیم، هرچند که این نرخ امروز به حدود ۶۵ هزار تومان رسیده است. با این وجود، درد‌های اقتصادی تحمیل شده به دلیل کاهش ارزش پول ملی کشور، چیزی نیست که هیچ قشری در جامعه (غیر از افراد سودجو و منتفع از وضعیت نابه‌سامان) از آن سود ببرند.
به گزارش اقتصاد۲۴، نه‌تنها اقلام وارداتی، بلکه تولیدات داخلی و کالا‌های اساسی و نیاز‌های روزمره معیشتی مردم تحت تاثیر گرانی دلار قرار گرفته و بار تورم لحظه به لحظه سنگین‌تر می‌شود. نمود بیرونی و ساده‌ترین این اتفاق، رسیدن دنا به مرز یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان در طول سه روز بود.
تجربه نشان داده در هیچ یک از بازار‌های کالایی، جنسی که تحت تاثیر التهابات دلار گران می‌شود، با بهبود وضعیت دلار، به نرخ سابق خود باز نمی‌گردد. این مسئله باعث شده تا نگرانی‌های جدی درباره ارزش دارایی افراد، تورم ماندگار و گرانی‌های جدی در بازار‌هایی همچون خودرو شکل گیرد.
ریال زیر تیغ تنش‌های سیاسی
کامران ندری، کارشناس اقتصادی و استاد دانشگاه در واکنش به پیش‌بینی برخی از کارشناسان درباره وضعیت آتی نرخ ارز گفت: در شرایط فعلی، به سختی می‌توان درباره چشم‌انداز آینده نرخ ارز صحبت کرد، چراکه تنش‌های فعلی، مشخص نیست به کدام سمت و سو کشیده خواهد شد و همه چیز بستگی به پاسخ طرفین دارد. به دلیل وجود نااطمینانی از آینده، التهابات بازار ارز در ایران بیشتر شده و اغلب پیش‌بینی‌ها، از بدتر شدن وضعیت اقتصاد ایران در آینده حکایت دارند.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: عاقبت منازعات سیاسی، هیچ گاه نتایج مثبتی را برای اقتصاد ایران به همراه نداشته است. در چند وقت اخیر هم این واقعیت به خوبی در بازار‌های اقتصادی ایران رخ نشان داده و افزایش چشم‌گیر نرخ ارز و به تبع آن گرانی کالاها و تحولات عرصه‌های مالی، از پیامد‌های آن بودند. برای آنکه آیا روال بدتر شدن وضعیت اقتصاد ایران و افزایش قیمت دلار ادامه‌دار خواهد بود یا خیر، باید صبر کرد و واکنش‌های سیاسی و جو روانی ایجاد شده را دید.
خودرو‌های گران شده، ارزان خواهند شد؟
ندری در ادامه صحبت‌های خود، تحولات ارز را تاثیرگذار بر اغلب بازار‌های اقتصادی دانست و در این‌باره توضیح داد: در برابر التهابات سیاسی و جو‌های روانی ایجاد شده، بازار‌هایی مانند ارز، طلا و سکه و بورس، زودتر از سایر عرصه‌های مالی واکنش نشان می‌دهند. پس از آن بازار‌هایی که هم‌حرکتی با ارز دارند مانند موبایل و خودرو، تحت تاثیر قرار می‌گیرند. اقلامی که وارداتی هستند و یا تولید آن‌ها به همکاری‌های تجاری با سایر کشور‌ها نیاز دارد، در مقام بعدی بازار‌های متشنج جای دارند. خودرو طی دو هفته اخیر، مانند ارز شیب صعودی را تجربه کرد و شاهد گران شدن اغلب مدل‌ها از جمله تولیدات داخلی بودیم.
این کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: همان‌طور که بازار خودرو متاثر از رشد قیمت دلار، گران شدن را تجربه می‌کند، با بازگشت به بازار و فروکش شدن التهابات، کمی به تعادل خواهد رسید، اما در برخی موارد، مشکل آنجاست که تولیدات به اندازه‌ای که گران شده‌اند، پس از بهبود شرایط ارزان نمی‌شوند، اما همچنان این سیر نزولی و هم‌حرکتی بازار خودرو و ارز، غیر قابل انکار است.
نمی‌گذارند بازار خودو نفس بکشد
محمد حسینی کارشناس و فعال بازار خودرو نیز در خصوص وضعیت قیمت‌ها از ابتدای سال جدید تاکنون گفت: قرار بود سال را بدون تنش آغاز کنند، اما متاسفانه وضعیت قیمت ارز اجازه تنفس به هیچ یک از بازار‌ها به ویژه بازار خودرو را نداد. وی ادامه داد: گذر قیمت دلار از مرز ۶۵ هزار تومان از همان روز‌های ابتدای سال جدید تمام معادله‌ها برای تثبیت نرخ در بازار خودرو را بر هم زد.حسینی گفت: همین جهش قیمت دلار، تنش جدی در بازار خودرو ایجاد کرد که به موجب آن افزایش ۱۰ درصدی قیمت خودرو طی تنها یکی دو هفته به معنای واقعی تورم در اقتصاد را نشان می‌دهد.
آینده‌ای گران‌تر از امروز
فارغ از اهمیت وضعیت دلار در بسیاری از فضا‌های اقتصادی، آنچه که ماندگار است، تنش‌های روحی وارده به مردم و نااطمینانی از آینده است. تمامی کالاها، از سبزی خوردن روزانه مردم تا گوشی تلفن همراه وارداتی، طی دو هفته اخیر تحت تاثیر نرخ دلار، رشدی جدی و گاه چند برابری را تجربه کردند.در چنین شرایطی حتی اگر کاهش نرخ دلار و بازگشت به زیر ۶۰ هزار تومان هم پیش‌بینی شده و یا به وقوع بپیوندد، باز هم مسئله گرانی کالا‌هایی که دیگر ارزان نخواهند شد، هنوز پابرجاست.
برگفته ای از سایت ایران امروز، ۱۸ آپریل ۲۰۲۴