اعمال محدودیت برای ۲۰۰ استاد دانشگاه و اخراج ۲۵ استاد دانشگاه؛ نه وزارت علوم بلکه وزارت کشور به دانشگاه‌ها دستور می‌دهد!

دبیر کانون صنفی استادان دانشگاه از افزایش دخالت‌ها در دانشگاه و اعمال محدودیت برای ۲۰۰ استاد دانشگاه خبرداد و گفت: «انواع محدودیت‌ها شامل حدود ۲۰۰ استاد دانشگاه شده است و نزدیک به ۲۵ استاد از دانشگاه اخراج شدند.»

کارن ابری‌نیا دبیر کانون صنفی استادان دانشگاه روز شنبه ۱۵ اردیبهشت با اعلام این مطلب به وبسایت خبرآنلاین گفت: «سال ۱۴۰۲ برای دانشگاه سال خوبی نبود و برخی محدودیت‌ها شامل استادانی شد که در واکنش به حوادث سال ۱۴۰۱ بیانیه امضا کردند یا اعلام موضع کردند.»

وی در ادامه توضیح داد: «مثلاً با تبدیل وضعیت آنها از حالت پیمانی به رسمی‌ آزمایشی و بعد وضعیت رسمی موافقت نکردند یا مراحل تغییر وضعیت آنها را متوقف کردند. یا در موردی دیگر برای ترفیع سالانه استادان مشکل ایجاد کردند، یا ارتقا برخی استادان از دانشیاری به استادی را متوقف کردند. در این میان برخی استادان اخراج شدند و برخی دیگر هم علیرغم اینکه اخراج نشدند اما حقوق آنها قطع شد.»

به گفته دبیر کانون صنفی استادان دانشگاه، دخالت‌های دولت در دانشگاه زیاد شده است، حتی اختیارات وزارت علوم کاهش پیدا کرده بطوری‌ که به‌نظر می‌رسد این وزارت کشور است که به دانشگاه دستور می‌دهد.

ابری‌نیا توضیح داد: «مثلاً همین محدودیت‌های ایجاد شده و مسائل امنیتی که بر دانشگاه‌ها حاکم شده از طرف وزارت کشور و شورای امنیت کشور است، در این وضعیت می‌شود گفت وزارت علوم هیچ نقشی ندارد. فراتر از وزارت کشور نهادهای متعددی داریم که درباره دانشگاه تصمیم‌گیری می‌کنند و نقش وزارت علوم بسیار کمرنگ شده است.»

این مقام مسئول در کانون صنفی استادان دانشگاه تاکید کرد: «برخی دانشگاه‌ها به استادان گفتند کسانی‌ که درباره حوادث سال ۱۴۰۱ بیانه‌ای امضا کردند اگر می‌خواهند به‌ کارشان ادامه دهند باید اظهار پشیمانی کنند.»

اخراج، تعلیق و بازنشستگی زودهنگام اساتید دانشگاه از شیوه‌های سرکوب جمهوری اسلامی است که به ویژه پس از اعتراضات ۱۴۰۱ بطور گسترده علیه استادان دانشگاه در ایران به اجرا درآمده است.

از بین ۵ دانشگاه دولتی علوم پزشکی تهران، ایران، بابل، کرمانشاه و تبریز، بیشترین احکام حذف و بازنشستگی اجباری مربوط به دانشگاه علوم پزشکی تهران با ۱۱ مورد بوده است.

در همین ارتباط عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در ۶ فروردین ‏اخراج یا بازنشسته شدن حدود ۴۰ نفر از بهترین اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران را تایید کرد و به وبسایت جماران گفت:«قبل از من شاید ‏حدود ۴۰ نفر از بهترین اعضای هیأت علمی را اخراج یا بازنشسته کرده؛ اتفاقا آنها به دیوان عدالت اداری شکایت کرده‌اند و همه آنها رأی گرفته‌اند که باید به دانشگاه برگردند. آخرین موردش من بودم که خیلی‌ها به آن اعتراض کردند.»

به گفته رضا ملک‌زاده‏، تیم مدیریتی جدید جوّی در دانشگاه ایجاد کرده که علاقه، کار کردن و دلسوزی را کاهش داده و یک جوّ ناامیدی در دانشگاه به وجود آورده است.

دو روز پس از انتشار این مصاحبه حسین قناعتی رییس دانشگاه علوم پزشکی تهران خبر اخراج ۴۰ استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران را تکذیب و ادعا کرد: «در دو سال و نیم گذشته استاد اخراجی در دانشگاه علوم پزشکی تهران نداشته‌ایم» و این «خبر کذب» است!

وی با بیان اینکه دانشگاه علوم پزشکی تهران، روند بازنشستگی‌ها را طبق قانون و روال همیشگی انجام داده، درباره مولفه‌هایی که در مورد بازنشستگی اساتید مد نظر قرار می‌گیرد، به خبرگزاری ایسنا گفت: «در مسئله بازنشستگی برخی مسائل لحاظ شده است، برای مثال در امر بازنشستگی استادی که قبلا خیلی فعال بوده اما چند سالی است که دیگر کار نمی‌کند و به بخش خصوصی رفته‌ است و یا اقداماتی مغایر با اصول دانشگاه و یا تضعیف روند اجرایی انجام می‌دهد، ملاحظاتی مد نظر قرار می‌گیرد. برخی اساتید ممکن است عدم حضور فعالانه در آموزش و پژوهش داشته باشند و تصمیم بازنشستگی برایشان گرفته شود. این تصمیم را یک هیاتی می‌گیرد. معمولا برای بازنشستگی ها خود رؤسای دانشکده‌ها اعلام می‌کنند و دانشگاه‌ها در این رابطه تصمیم‌گیری می‌کنند.»

سرپرست دانشگاه علوم پزشکی تهران در ادامه این ادعا گفته بود: «مجموع بازنشستگی‌ها در دانشگاه علوم پزشکی تهران طی دو سال و نیم گذشته طبق روال بوده است. به صورت طبیعی وقتی ۲۰۰۰ استاد داشته باشیم این امر طبیعی است که سالی ۶۰ الی ۷۰ نفر به سن بازنشستگی برسند. در سال‌های گذشته و خارج از دوره مدیریتی ما نیز معمولا ۳۰ تا ۴۰ استاد در سال بازنشسته می‌شدند و مجموعه بازنشستگی اساتید دانشگاه علوم پزشکی تهران طی دو سال و نیم گذشته به نسبت دوره‌های قبلی زیاد تر نبوده است.»

رییس دانشگاه علوم پزشکی تهران در پاسخ به اینکه برخی اساتید دانشگاه علوم پزشکی تهران در خصوص سن بازنشستگی به دیوان عدالت اداری شکایت کرده و دیوان عدالت اداری نیز رای به بازگشت این اساتید به دانشگاه داده است، مدعی شده بود: «بله، بر روی این امر که سن بازنشستگی ۳۰ یا ۳۵ سال خدمت باشد یک سوء تفاهمی صورت گرفته بود. برای مثال چند تن از اساتید دندانپزشکی بازنشسته شده بین سن ۳۰ تا ۳۵ سال خدمت به دیوان عدالت اداری در این رابطه شکایت کردند و با رای دیوان عدالت اداری حدود ۳ یا ۴ نفر از آنها به دانشگاه برگشتند. بازنشستگی آنها با نظر شورای گروه دانشکده آنها بوده است.»

اواخر تیرماه ۱۴۰۲ نیز ۲۹ عضو هیئت ‌مدیره مجمع انجمن‌های علمی گروه پزشکی ایران در بیانیه‌ای با عنوان «تحدید گسترده اعضای هیات علمی» و با امضای چهره‌های سرشناس جامعه پزشکی، اخراج اساتید را تأیید کردند.

مرکز مشاوره حقوقی «دادبان» نیز بهمن‌ماه گذشته در شبکه «ایکس» اعلام کرد دست‌کم ۶۶ استاد دانشگاه در ایران طی دو سال گذشته به‌ دلیل فشار نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی اخراج، تعلیق یا مجبور به استعفا شده‌اند.

هرچند آمار مشخص و رسمی از اساتیدی که از نظام آموزش عالی کنار گاشته شدند در دست نیست اما گزارش‌های برخی رسانه‌های داخلی حاکی از اخراج، تعلیق یا بازنشستگی زودهنگام صدها استاد دانشگاه طی دو سال گذشته و از دانشگاه‌های مختلف کشور است.

روزنامه «اعتماد» نیز در گزارشی اعلام کرده بود که از ابتدای مهر سال گذشته ۳۲ هزار استاد حق‌التدریسی از واحدها و رشته‌های مختلف این دانشگاه حذف شده و بجای آنها ۲۰ هزار دانشجوی ترم اول یا دوم مقطع دکتری دانشگاه آزاد برای تدریس به دانشجویان مقطع کاردانی و کارشناسی این دانشگاه جذب شده‌اند.

همچنین شمار زیادی از اساتید دانشگاه نیز به دلیل فشارهای امنیتی و اقتصادی و دخالت‌های نهادهای مختلف در روند تدریس، از کشور مهاجرت کرده‌اند.

حسین آخانی یک استاد دانشگاه تهران شهریورماه سال گذشته از مهاجرت ۵۰ عضو هیات علمی در دانشگاه تهران خبر داده و گفته بود که «شرایط چندان مساعد نیست» و یک نمونه آن بودجه پژوهشی است که در حال حاضر این بودجه به اندازه «چند شب کار کردن در اسنپ» هم نیست.

برگرفته ای از سایت کیهان لندن، ۶ می ۲۰۲۴