عملیات تخریب شبستان داخلی مسجد تاریخی کارزون اصفهان با مداخله به‌موقع فعالان محلی و کنشگران میراث فرهنگی متوقف شد. با این حال، تصاویری که رسانه‌های داخلی از این مسجد منتشر کرده‌اند نشان می‌دهد که بخش‌های وسیعی از شبستان داخلی و ورودی آن فروریخته است.
روز جمعه نوزدهم مرداد، هنگام تخریب شبستان مسجد تاریخی کازرون، اهالی منطقه عباس‌آباد اصفهان با یگان حفاظت اداره‌کل میراث فرهنگی تماس گرفتند و آن‌ها نیز با حضور در محل مانع ادامه تخریب این بنای تاریخی شدند.
یکی از فعالان محلی درباره این موضوع به خبرگزاری ایسنا گفت: «امروز ظهر وقتی به مسجد آمدم با صحنه خیلی دردناکی مواجه شدم و دیدم که کارگران مشغول تخریب‌اند، محراب مسجد و سطح جلو دیواره‌های داخلی شبستان را هم خراب کرده بودند.»
این کنشگر میراث فرهنگی ضمن یادآوری اهمیت و ارزش معماری مسجد کازرونی گفت: «خراب کردن مسجدی که سابقه ۸۰ ساله دارد و خاطره جمعی این شهر است چیزی جز جنایت یا بدفهمی نیست.»
او در ادامه تخریب بخش‌های زیادی از شبستان ازجمله کاشی‌ها، محراب و گچ‌بری‌ها را تایید کرد و گفت وقتی از آن‌ها پرسیدم چرا دارید مسجد را را تخریب می‌کنید، گفتند ما مجوز داریم.
علی قربانپور، فرمانده یگان حفاظت اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان، نیز در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا تایید کرد که تخریب‌کنندگان مجوز داشتند و این تخریب «فعلا» متوقف شده است.
او در پاسخ به این سوال که هیئت امنای مسجد کازرونی از چه نهادی مجوز تخریب داشته‌اند، گفت: «متاسفانه از میراث فرهنگی».
در مقابل، خبرگزاری دولتی ایرنا به نقل از شهرام امیری، سخن‌گوی میراث فرهنگی اصفهان، ادعا کرد هیئت امنای مسجد کازرونی هیچ مجوزی از میراث فرهنگی نداشته‌اند.
ایرنا ادعا کرد که درهای مسجد کازرونی صبح روز جمعه بسته و به اهالی محل اعلام شد که «این مکان تا اطلاع ثانوی به‌دلیل تعمیرات تعطیل است».
با شنیده شدن صدای تخریب، اهالی محل میراث فرهنگی اصفهان را در جریان قرار دادند و یگان حفاظت به همراه شهرداری منطقه یک در محل حاضر و وارد مسجد شدند.
خبرگزاری دولت، به نقل از یک شاهد عینی، ادعا کرد که ۳۰ نفر از اهالی محل پشت در مسجد تجمع کردند اما درهای مسجد به روی اهالی باز نشد. هنگامی هم که یگان حفاطت میراث فرهنگی و شهرداری در محل حاضر شدند کاشی‌کاری محراب مسجد تخریب شده بود.
اواخر خرداد امسال، شماری از کنشگران و کارشناسان میراث فرهنگی اصفهان در نامه‌ای سرگشاده افشا کردند که هیئت امنای مسجد کازرونی با «چراغ سبز» اداره‌کل میراث فرهنگی قصد دارد شبستان این مسجد تاریخی را به‌بهانه نوسازی تخریب کند.
در همان زمان فعالان میراث فرهنگی اصفهان از مسئولان و نمایندگان این شهر خواستند با «میانداری و اقدام عاجل» از تخریب شبستان مسجد تاریخی کازرونی جلوگیری کنند.
دوستداران میراث فرهنگی اصفهان خطر تخریب مسجد تاریخی کازرونی را «چالش جدید محافظت از میراث فرهنگی» این شهر دانستند و تاکید کردند که این اثر تاریخی از معدود مساجد درامان‌مانده از «گزند تخریب‌های کور و نامعقول» است. مکانی که علاوه بر ارزش‌های ویژه معماری با خاطرات جمعی نیز عجین شده است.
امضاکنندگان این نامه، ضمن انتقاد از عملکرد اداره کل میراث فرهنگی اصفهان، نوشتند که این نهاد دولتی نه‌تنها برای محافظت از مسجد کازرونی و ثبت آن در فهرست میراث ملی اقدامی نکرده است، که با تخریب شبستان این اثر تاریخی، که بخش جدایی‌ناپذیر آن است، موافقت کرده است.
مسجد کازرونی یکی از معماری‌های معاصر اصفهان و متعلق به اوایل دهه ۳۰ شمسی است که کارشناسان پیش‌کسوت میراث فرهنگی تدوام معماری گذشته در کالبد این بنا را دلیل اهمیت آن می‌دانند.
معماری دوره گذار و حفظ تداوم معماری گذشته در مسجد کازرونی، چرخش هنرمندانه شبستان این مسجد رو به قبله و همچنین کاشی‌کاری و خطاطی آن به خط نستعلیق از ویژگی‌های بارز این اثر تاریخی است.
تمامی این ویژگی‌ها موجب شده است تا این اثر واجد ارزش تاریخی و ثبت در فهرست آثار ملی باشد. این مسجد در محله عباس‌آباد اصفهان و به دست علی‌اکبر کازرونی ساخته شده است.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۱۳ اگوست ۲۰۲۴