زهرا کاویانی، عضو هیات علمی مرکز پژوهشهای مجلس، با اذعان بر اینکه نرخ فقر در ایران از سال ۱۳۵۸ به بعد سیر صعودی پیدا کرد، گفت که در حال حاضر عدد برآوردی خط فقر خانوار سه نفره در تهران ۲۰ میلیون تومان است.
بهگفته عضو هیات علمی مرکز پژوهشهای مجلس، نرخ فقر در ایران در ابتدای دهه ۹۰ با رشد ۱۰ درصدی به حدود ۲۰ درصد رسید و پس از آن نیز در پی دور اول تحریمهای بینالمللی ظرف مدت سه سال ۲۲ درصد شد.
زهرا کاویانی در نشست نقد و بررسی روزنامه دنیای اقتصاد، نرخ خط فقر در فاز دوم تحریمهای بینالمللی را ۳۰ درصد اعلام کرد و مدعی شد که طی چهار سال اخیر نرخ فقر در ایران ثبات داشته و در محدوده ۳۰ درصد باقی مانده است.
او در عین حال اعتراف کرد که فقر طی چند سال اخیر در ایران تعمیق یافته و امکان اینکه فقرا بتوانند از دام آن خارج شوند، کمتر شده است.
عضو هیات علمی مرکز پژوهشهای مجلس، با بیان اینک نوار شرقی و جنوبی کشور از نظر نرخ فقر وضعیت بدتری دارند، به برخی پیامدهای گسترش فقر از جمله محرومیت از تحصیل اشاره کرد و گفت که نرخ بازماندگی از تحصیل در دوره متوسطه دوم ۱۵.۷ درصد است اما این نرخ در استان سیستان و بلوچستان به ۴۰ درصد میرسد.
هادی موسوینیک، دیگر عضو هیات علمی مرکز پژوهشهای مجلس نیز ادعای ۳۰ درصدی نرخ فقر در ایران را تکرار کرد و گفت که این به معنای آن است که حدود ۲۶ میلیون نفر از ایرانیان توانایی برآورده کردن نیازهای اساسی خود را ندارند.
عضو هیات علمی مرکز پژوهشهای مجلس، ضمن اشاره به کسری بودجه دولت، بهبود وضعیت فعلی را مشروط به آن دانست که منابع موجود «بهصورت بهینهتری تخصیص یابند».
موسوینیک به وضعیت افراد مبتلا به «فقر شدید» اشاره کرد و افزود که این افراد که توان برآورده کردن نیازهای غذایی خود را ندارند، حدود ۵ درصد از جمعیت جامعه را شامل میشوند. او در ادامه اذعان کرد که اطلاعات زیادی از این افراد در دسترس نیست.
پیشتر احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفته بود که نرخ فقر شدید در ایران حدود پنج میلیون نفر برابر با ۶ درصد از جمعیت است. وزیر کار همچنین اعتراف کرد که ۲۵ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر در ایران با وجود داشتن شغل و درآمد به فقر مطلق دچار شدهاند.
در نبود سازوکار شفاف در بررسیهای نرخ فقر در ایران، آماری که مسئولان دولتی و حکومتی ارائه میکنند همواره مخدوش و متناقض است. درحالیکه ادعای نرخ ۳۰ درصدی خط فقر مدام از سوی آنان تکرار میشود، واقعیتهای موجود جامعه از شیوع مویرگی فقر و کاهش توان اقتصادی مردم در سطوح گسترده خبر دهد. گزارشهای مربوط به نبود امنیت غذایی و مصرف کالری نیز این موضوع را تایید میکند.
موسوینیک نیز در سخنانش با استناد به آمارهای موجود اذعان کرد که در حال حاضر نیمی از ایرانیان کالری مورد نیاز خود یعنی ۲۱۰۰ کالری در روز را دریافت نمیکنند.
روزنامه پیام ما، روز دوشنبه نوزدهم شهریور، در گزارشی با عنوان «داغ فقر» نوشت که بیش از ۵۰۰ هزار کودک زیر ۵ سال استان سیستان و بلوچستان، از فقر غذایی، لاغری و کموزنی رنج میبرند.
به گفته وحید شقاقی، اقتصاددان، بیش از ۱۵ درصد جمعیت طبقه متوسط ایران در دولت سیزدهم به زیر خط فقر سقوط کردند و آمارهایی که دولتیها ارائه میدهند با اوضاع اقتصادی مردم همخوانی ندارد.
برآوردهای اقتصادی دهههای اخیر نشان میدهد که اوایل دهه ۹۰ نرخ طبقه متوسط ایران حدود ۷۰ درصد ولی حالا به کمتر از ۵۵ درصد کاهش یافته است.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۱۰ سپتامبر ۲۰۲۴