خبرگزاری امنیتی تسنیم روز شنبه هفتم مهر گزارش داد که متوسط معدل دانش‌آموزان سال آخر دبیرستان در رشته‌های مختلف در امتحانات نهایی خرداد ۱۴۰۳ در رشته‌های ریاضی، تجربی و انسانی ۱۰.۹۸ بوده است؛ اتفاقی که کارشناسان و تحلیلگران از آن به عنوان سقوط آزاد آموزش در ایران یاد می‌کنند.
این خبرگزاری وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در گزارش خود متوسط معدل در پایه یازدهم را ۱۰.۶۲ و پایه دهم را ۱۱.۵۹ اعلام کرد و نوشت این شرایط «حکایت از وضعیت فاجعه‌بار سطح و کیفیت آموزش در مدارس سراسر کشور است.»
تسنیم تاکید کرد با وجود ادعاهای صورت گرفته مبنی بر دستاوردهای آموزشی از سوی وزیر سابق آموزش و پرورش، «همچنان میانگین نمرات دانش‌آموزان کشور پایین است و این افت معدل حداقل در ۶ سال اخیر مشاهده می‌شود.»
از نگاه این خبرگزاری، در کنار پایین بودن کیفیت آموزش، عدم انطباق سوالات نهایی با محتوای آموزش داده شده نیز می‌تواند یکی از دلایل پایین بودن معدل‌ها باشد.
تسنیم همچنین تاکید کرد که بررسی وضعیت نمرات دانش‌آموزان در استان‌های مختلف ایران نشان می‌دهد که باز هم بالاترین نمرات و تغییرات همانند سال‌های گذشته به استان‌های یزد، سمنان، مازندران و تهران اختصاص دارد و سیستان و بلوچستان ضعیف‌ترین نمرات را به خود اختصاص داده است.
گزارش تسنیم از سال تحصیلی گذشته در ادامه سیر نزولی آموزش در ایران است چرا که روزنامه اعتماد نیز در دی‌ماه سال گذشته اعلام کرده بود که نتایج آزمون نهایی خرداد سال ۱۴۰۲ «فوق‌العاده عجیب بوده» و نشان دهنده بدتر شدن وضع آموزش عمومی است.
در این گزارش آمده بود که حدود نیمی از دانش‌آموزان و شاید هم بیشتر، معدلی زیر ۱۰ داشته‌اند و برهمین اساس اعلام شده بود که مقایسه ارقام این گزارش با میانگین نمرات سال ۱۳۹۸ به بعد نشان می‌دهد که روند تغییرات بسیار نگران‌کننده است و در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۳۹۸ حدود ۲۰ درصد از معدل نمرات ۴ گروه درسی کاسته شده است.
سقوط نظام آموزشی در شرایطی رخ داده است که وزارت آموزش و پرورش در سال های اخیر به درخواست علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، دست به بازنگری و ایجاد تغییرات گسترده و ایدئولوژی محور در کتاب‌های درسی زده است.
بر همین اساس، رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، در ۱۷ آذر سال گذشته از نهایی شدن طرح جمهوری اسلامی برای ایجاد تغییرات محتوایی در کتاب‌های درسی و اجرای آزمایشی آن برای کلاس اولی‌ها از ابتدای مهرماه ۱۴۰۳ خبر داد.
تغییر محتوای درسی اعتراض یک روزنامه نزدیک به سپاه پاسداران را به همراه داشت و پس از انتشار گزارشی با عنوان «تألیف هردمبیلی کتب درسی!»، در سوم اردیبهشت سال جاری در روزنامه جوان، وزارت آموزش و پرورش در توضیحاتی این تغییرات را در پاسخ به مطالبه خامنه‌ای در سال‌های دهه ۹۰ و همچنین در آبان‌ماه ۱۴۰۱ اعلام کرد و نوشت تغییرات «با اتکا به اسناد بالادستی، رهنمود‌ها و مطالبات خامنه‌ای، مطالعات نیازسنجی و مطالعات تطبیقی» صورت گرفته است.
کارشناسان بر این باورند با رویکردی که جمهوری اسلامی در حوزه آموزش در پیش گرفته و فضایی که در جامعه حاکم است، باید منتظر گسست هرچه بیشتر در سیستم آموزشی بود.
برگفته ای از سایت صدای امریکا بخش فارسی، ۲۹ سپتامبر ۲۰۲۴