هشدار کمیتهٔ رسمی دولت اسرائیل: باید برای رویارویی مستقیم با ترکیه آماده باشیم

یک کمیتهٔ رسمی دولت اسرائیل که برای بررسی نیازهای این کشور، جامعه و ارتش مقابل تهدیدات و مخاطرات جاری و آتی علیه موجودیت اسرائیل تشکیل شده است، اعلام کرد که اسرائیل باید برای جنگ مستقیم احتمالی با ترکیه آماده باشد.

این کمیته که به‌دلیل ریاست آن در دست ژنرال ذخیره ارتش، یَعکُوو نِگِل، «کمیته نگل» نام گرفته است، روز دوشنبه ۱۷ دی در گزارش نهایی خود به بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر، ییسرائل کاتس، وزیر دفاع، و بتسال‌ئل اسموتریچ، وزیر دارایی، گفته که احتمال وقوع رویارویی مستقیم میان اسرائیل و ترکیه «هشداری جدی» است.

دلیل تشکیل کمیته نگل بررسی بودجه دفاعی و میزان انطباق آن با راهبردهای امنیتی این کشور در مقطع فعلی و برای آینده بود. این کمیته که مأموریتش را در میانه تابستان امسال آغاز کرد، روز دوشنبه راهبرد جامع خود را برای کشور در مقابله با تهدیدات نوظهور ترسیم و ارائه کرد. پروفسور نگل پیشتر رئیس شورای امنیت ملی اسرائیل بود.

کمیته به رهبران سیاسی و فرماندهان ارتش اسرائیل هشدار داد که «جاه‌طلبی‌های ترکیه» برای «احیای نفوذ خود در دوران امپراتوری عثمانی» ممکن است به تشدید تنش با اسرائیل و احتمالاً به درگیری مستقیم بین دو کشور منجر شود.

در این گزارش رسمی، خطر هم‌سویی گروه‌های پرنفوذ در سوریه با ترکیه برجسته شده که به گفته آن، یک «تهدید جدید و قوی» برای امنیت اسرائیل به شمار می‌رود.

بر اساس اعلام کمیته نگل، «تهدید از ناحیه سوریه می‌تواند به وضعیتی خطرناک‌تر از تهدید ایران تبدیل شود».

بر اساس این گزارش، نیروهای تحت حمایت ترکیه در سوریه ممکن است به عنوان «گروه‌های نیابتی آنکارا عمل کرده و بر بی‌ثباتی در منطقه دامن بزنند».

به نوشته جروزالم پست، ارزیابی این کمیته در بحبوحهٔ سیاست‌های قاطع رئیس‌جمهور ترکیه در قبال منطقه ارائه شده است. مقامات اسرائیلی سیاست‌های رجب طیب اردوغان را «در تضاد با منافع اسرائیل در منطقه» ارزیابی می‌کنند.

کمیته نگل خواهان آن شده که بودجه دفاعی اسرائیل در یک برنامه پنج ساله، هر سال به میزان ۱۵ میلیارد شِکِل، معادل چهار میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار، برای مقابله با چالش‌های امنیتی افزایش یابد تا اطمینان حاصل شود که نیروهای نظامی و امنیتی کشور به تسلیحات لازم مجهز هستند و نیازهای آن‌ها برای رویارویی در عرصه‌های مختلف تأمین شده است.

کمیته خواهان افزایش شمار جنگنده‌ها، هواپیماهای سوخت‌رسان، پهپادهای تهاجمی بیشتر و ماهواره‌های تازه برای تقویت قابلیت‌های ارتش در حملات دوربرد شده است.

بنیامین نتانیاهو هنگام دریافت گزارش نهایی کمیته نگل گفت: «ما شاهد تغییرات اساسی در خاورمیانه هستیم. (جمهوری اسلامی) ایران از دیرباز بزرگ‌ترین تهدید برای ما بود اما نیروها (عوامل تهدید) جدیدی در حال ورود به عرصه هستند و ما باید برای اتفاقات غیرمنتظره آماده باشیم».

آقای نتانیاهو افزود گزارش کمیته نگل «یک نقشه راه برای تامین امنیت آینده اسرائیل در اختیار ما می‌گذارد».

پس از پیروزی نیروهای «هئیت تحریر الشام» در سوریه که مورد حمایت ترکیه هستند، حاضران در یک گردهمایی خطاب به رجب طیب اردوغان شعار دادند که اکنون زمان بازگشت به بیت‌المقدس فرا رسیده است. اشاره آن‌ها به دوران حاکمیت امپراتوری عثمانی بر این سرزمین بود.

در حالی که ترکیه بر حمایت قاطع از رهبران جدید سوریه تأکید دارد، و مقامات زیادی از کشورهای منطقه و غرب در یک ماه حکومت احمد الشرع، رهبر جدید ترکیه و یارانش برای دیدار با او به دمشق رفته‌اند، اسرائیل این هفته به غرب هشدار داد که باید همچنان در قبال این نیروهای جهادگرای پیشین «مشکوک» باشند.

تایمز اسرائیل روز ۱۶ دی به نقل از دیپلمات‌های اسرائیلی در خصوص سفر روز جمعه وزیران خارجه آلمان و فرانسه به دمشق و دیدار آن‌ها با احمد الشرع نوشت: «برای باور کردن تغییرات فردی که رهبری یک سازمان جهادی وحشی را در دست داشت، هنوز خیلی زود است».

به نوشته تایمز اسرائیل، گیدئون سعار، وزیر خارجه، رهبری کارزاری را به دست گرفته که جهان را زیر فشار بگذارد تا در قبال دولت موقت دمشق و احمد الشرع، «ساده‌دل» نباشند.

گیدئون سعار، رهبری تازه سوریه را «یک باند تروریستی» نامیده و تصور جهان که آن‌ها را به عنوان یک دولت جدید و باثبات ببیند، درست نیست. آقای سعار گفته که کشورهای غربی «عجله دارند که پناهندگان سوری را به کشورشان برگردانند».

آقای سعار همچنین بر لزوم حمایت از کُردهای سوریه، به عنوان متحدین آتی اسرائیل، تأکید کرده است.

این در حالی است که هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه، روز ۱۷ دی‌ماه در یک نشست خبری گفت کشورش معتقد است «ریشه‌کن کردن» گروه‌های مسلح کرد مانند پ‌کاکا در سوریه قریب‌الوقوع است و تنها «مسئله زمان است».

هشدار کمیته دولتی اسرائیل در مورد احتمال بروز جنگ مستقیم با ترکیه در حالی است که دو کشور با وجود بحران‌های شدید، هنوز دارای روابط رسمی دیپلماتیک هستند، هرچند که سفیران دو کشور مدت‌هاست در محل مأموریت خود حضور ندارند.

آقای اردوغان ماه گذشته گفت کشورش با اسرائیل قطع رابطه کرده اما اورشلیم این امر را رد کرد.

مناسبات اسرائیل و ترکیه که حدود یک دهه به شدت تیره بود، زمان کوتاهی پیش از شروع جنگ غزه، از جمله بر سر همکاری مشترک نهادهای اطلاعاتی دو کشور در مقابله با «تهدیدات تروریستی برای اسرائیلی‌ها از ناحیه جمهوری اسلامی ایران»، اندکی بهبود یافت اما بلافاصله پس از شروع جنگ غزه، ترکیه سرسخت‌ترین منتقد اسرائیل بوده است.

ترکیه عضو ناتو به رهبری آمریکا نیز هست. معلوم نیست آقای اردوغان که دونالد ترامپ را «دوست خود» نامیده، با آغاز به کار دولت جدید واشینگتن به سیاست‌ها و اظهارات تند خود علیه اسرائیل ادامه خواهد داد یا نه.

دونالد ترامپ روز دوشنبه در یک مصاحبه گفت اسرائیل در تاریخ خود «دوستی نزدیک‌تر از او» نداشته است.

آقای ترامپ ماه گذشته در مورد تغییر قدرت در سوریه گفت آن‌ها (ترکیه) هزاران سال است که این (مناطق) را می‌خواستند و بالاخره به آن دست یافتند. او در همین حال، اردوغان را فردی باهوش که «ارتش بسیار قوی» ساخته، نامید.

برگرفته ای از سایت رادیو فردا، ۷ ژانویه ۲۰۲۵