در پی گزارش‌ها درباره شکنجه و کشته شدن تعدادی از مهاجران افغان در مرز افغانستان با ایران و در امتداد هریرود، گروه طالبان به دولت جمهوری اسلامی هشدار داد و این اقدام را «قساوت» خواند. همچنین محمد حنیف اتمر، سرپرست وزارت امور خارجه افغانستان، ضمن ابراز تأثر در زمینه، خواستار تحقیقات همه‌جانبه شده است.
بر اساس منابع افغان و همچنین گزارش‌ها در شبکه‌های مجازی، حدود پنجاه تن از اتباع افغانستان که قصد ورود به خاک ایران از طریق دره ذوالفقار را داشتند، توسط مرزبانان ایرانی بازداشت شدند و پس از شکنجه، به رودخانه مرزی دو کشور انداخته شدند.
تصاویری از اجساد این مهاجران در شبکه‌های مجازی منتشر شده و برخی از آنان همچنان ناپدید هستند. جیلانی فرهاد سخنگوی استاندار هرات افغانستان هم روز شنبه به رسانه‌های محلی این کشور گفت که تاکنون چند جسد به شهر هرات انتقال داده شده است.
پایگاه خبری طلوع‌نیوز افغانستان نیز نوشت: «تنها جسد ۷ تن از ۲۷ نفری که به رودخانه افکنده شده‌اند پیدا شده و از سرنوشت دیگر شهروندان افغان خبری در دست نیست».
کمیسیون حقوق بشر افغانستان با نسبت دادن این کشتار به مرزبانان ایرانی از حکومت کابل خواست که این پرونده را به گونه‌ای جدی پیگری کند. این کمیسیون روز یکشنبه، اعلام کرد که «شکنجه و به قتل رسانیدن شماری از افغانان را از سوی مرزبانان ایرانی یک عمل ظالمانه وخلاف تمامی اصول حقوق بشری می‌داند.»
کمیسیون حقوق بشر افغانستان حتی از دولت کابل خواسته که این پرونده را در دادگاه لاهه و کمیتۀ منع شکنجۀ سازمان ملل متحد، مطرح کند. نعیم نظری، معاون کمیسیون حقوق بشر افغانستان در این باره به رسانه‌های این کشور گفت: “این قضیه یک نقض بزرگ حقوق بشری است و دولت افغانستان منحیث محافظ حقوق شهروندان خود، جدأ قضیه را پیگیری بکند و با دولت ایران این مسأله را، پیگیری کند.»
گروه طالبان افغانستان نیز روز یکشنبه با انتشار بیانیه‌ای، از «شهید» شدن ۲۳ نفر از ۵۷ مهاجر افغان، ابراز نگرانی و تاثر عمیق کرد و از ایران خواست «اصول همسایگی» را رعایت کند.
در این بیانیه با اشاره به «اجبار» بخشی از مردم افغانستان که برای کار به کشورهای همسایه می‌روند، نوشته شده است: «امارت اسلامی در مورد کشته شدن هموطنان خود، از مقامات ایرانی می‌خواهد که این حادثه دردناک را به دقت بررسی کرده، عاملان آن را مجازات نمایند و در آینده از چنین رویدادها جلوگیری کنند.»
کنسول‌گری رژیم ایران در هرات نقش مرزبانان ایرانی در این ماجرا را رد کرده است. همچنین نیروی انتظامی (ناجا) اعلام کرد: «بلافاصله این موضوع مورد بررسی قرار گرفته و در بررسی‌های صورت گرفته مشخص شد چنین موضوعی در مرزهای مشترک ایران و افغانستان رخ نداده و صحت ندارد.»
عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه رژیم ایران، نیز روز یکشنبه در این باره گفت: «این حادثه در خاک افغانستان رخ داده و مرزبانی جمهوری اسلامی ایران وقوع هر اتفاقی در این ارتباط در خاک کشورمان را رد کرده است.»
موسوی افزود: «به جهت اهمیت موضوع و به منظور کسب اطلاع دقیق از چگونگی وقوع این حادثه در خاک افغانستان، مراتب را در همکاری با مقامات این کشور تحت بررسی قرار داده‌ایم.»
اما فوزیه کوفی رییس پیشین کمیسیون حقوق بشر مجلس نمایندگان افغانستان اعلام کرده که این بار نخست نیست که پناهجویان افغان از سوی مسؤولان و مرزبانان ایرانی و پاکستان با بدرفتاری و خشونت، روبه‌رو می‌شوند.
فوزیه کوفی به رسانه های افغانستان گفت: «متأسفانه بارها بی‌احترامی، توهین و اذیت و آزار شهروندان ما توسط کشورهای همسایه صورت گرفته است و با توجه به آسیب‌های که در داخل افغانستان وجود دارد چون جنگ فقر و اکنون هم ویروس کرونا، انتظار مردم این است که حکومت افغانستان از مجرای دیپلماتیک این رویداد را جدی بررسی کند.»
منبع: سایت رادیو بین المللی فرانسه به زبان فارسی، ۳ می ۲۰۲۰