مقامهای آمریکا طرحی را برای رهاسازی ۷۵۰ میلیون پشه تراریخته (مهندسی ژنتیکی شده) در منطقه «فلوریدا کیز» (Florida Keys) تصویب کردهاند؛ هر چند ساکنان منطقه با آن مخالفند.
به گزارش سیانان، شرکت بریتانیایی «آکسیتک» (Oxitec) عامل این پروژه است. هدف از این کار، آزمایش این است که آیا پشههای تراریخته میتوانند برای کنترل شیوع بیماریهایی چون زیکا، دانگ، چیکونگونیا و تب زرد، جایگزین حشرهکشها شوند یا نه.
پشه نر، که «اواکس۵۰۳۴» نامگذاری شده است، برای آن خلق شده تا فرزندان مادهای به وجود آورد که در مرحله شفیرگی (لارو) و پیش از آن که به اندازه کافی بزرگ شوند که بتوانند نیش بزنند و بیماری را گسترش دهند، بمیرند.
به گزارش اسکای نیوز، پشههای ماده هنگامی که تخمها در بدنشان بزرگ میشود، از راه نیش زدن خون میمکند، اما پشههای نر از شهد گل تغذیه میکنند و نیش نمیزنند.
قرار است پشههای تراریخته در سال ۲۰۲۱ رها شوند، ولی پس از آن که سازمان حفاظت از محیط زیست آمریکا با درخواست اوکسیتک برای مجوز استفاده آزمایش موافقت کرد، در بخش هریس کانتی ایالت تگزاس هم رها خواهند شد.
جیدی هنسون، مدیر سیاستگذاری مرکز بینالمللی ارزیابی فناوری و مرکز ایمنی غذایی، روز پنجشنبه در بیانیهای از این تصمیم انتقاد کرد.
او گفت: «با تمام بحرانهای فوری که کشور ما و ایالت فلوریدا با آن درگیر است، کووید-۱۹، نابرابری نژادی، تغییرات اقلیمی، دولت پول مالیاتدهندگان و منابع دولتی را صرف یک آزمایش به شیوه پارک ژوراسیک کرده است.»
آقای هنسون افزود: «حالا منطقه کنترل پشه استان مونرو مجوز نهایی را صادر کرده است. چه مشکلی ممکن است پیش بیاید؟ نمیدانیم، زیرا سازمان حفاظت از محیط زیست به شیوهای غیرقانونی از تحلیل جدی خطرات زیست محیطی خودداری کرد، و حالا بدون بررسی بیشتر مخاطرات، آزمایش میتواند اجرا شود.»
در سال ۲۰۱۶، (بیماری) «زیکا» یک وضع اضطراری بینالمللی اعلام شد و گرچه سپس از این وضع خارج شد، چند ماه بعد سازمان جهانی بهداشت گفت که زیکا «هنوز چالش چشمگیری برای سلامت عمومی است و نیازمند اقدام شدید است.»
سازمان جهانی بهداشت هر سال حدود ۳۹۰ میلیون مورد ابتلا به دانگ (تب استخوانشکن) ثبت میکند. به گزارش اسکای نیوز، نیمی از جمعیت دنیا در خطر ابتلا به این بیماری است.
پروژه پشه تراریخته در آمریکا اولین بار است که آزمایش میشود، اما پروژه مشابهی سال ۲۰۱۶ در برزیل آزمایش شد، و پژوهشگران کاهشی در شمار پشههای ناقل بیماری ثببت کردند و پی بردند که به حشرات دیگر آسیبی نمیزنند.
از زمان اعلام پروژه در ماه می، بیش از ۲۳۰ هزار نفر توماری علیه این طرح امضا کردهاند که ۳۰ پزشک محلی نیز آن را تایید کردهاند. به گزارش رسانهها، ساکنان محل خشنود نیستند که به صورت «خوکچه آزمایشگاهی» از آنها استفاده شود، و دراین تومار ادعا شده است که پشههای تراریخته ممکن است خطر عمدهای برای اکوسیستمهای شکننده باشند.»
دینا پرلز، مدیر برنامه سازمان «دوستان زمین»، نیز روز چهارشنبه در بیانیهای گفت که از آسیبی که پشهها ممکن است به اکوسیستمهای محلی بزنند، نگران است.» خانم پرلز گفت: «رهاسازی پشههای تراریخته بیجهت باعث به خطر افتادن اهالی فلوریدا، محیط زیست و گونههای در معرض تهدید خواهد شد، آن هم در بحبوحه همهگیری کرونا.»
اما گری فرندسن، مدیر عامل آکسیتک (Oxitec)، روز چهارشنبه در بیانیهای ادعا کرد که این برنامه برای منطقه مفید خواهد بود و افزود که شرکت او قصد دارد در جریان آن پروژه با مقامهای محلی همکاری کند.
او گفت: «تیم ما بینهایت از منطقه کنترل پشه فلوریدا کیز، مقامهای قانونگذار و شرکای مختلف خود تشکر میکند که به ما اعتماد کردند. ما آماده شروع کاریم، و همکارانی بهتر از اعضای حرفهای منطقه کنترل پشه فلوریدا کیز نخواهیم داشت.»
«مشتاق همکاری نزدیک با اهالی فلوریدا کیز هستیم تا کارایی تکنولوژی بیخطر و پایدار خود را با توجه به چالشهای فزاینده ناشی از این پشه بیماریزا، نشان بدهیم.»
منبع: سایت بریتانیائی ایندیپندنت به زبان فارسی، ۲۸ اوت ۲۰۲۰