به مناسبت صد و پنجاهمین سالگرد آغاز جمهوری سوم در فرانسه، امانوئل ماکرون رئیس‌جمهوری این کشور، بر ارزش‌های بنیادین جمهوریت تأکید کرد و با انتقاد از همۀ گرایش‌هایی که به جدایی از نظام جمهوری تمایل دارند، گفت که با هرگونه جدایی طلبی، از جمله اسلام‌گرایی مقابله می‌کند.
روز جمعه ۴ سپتامبر/١۴ شهریور، امانوئل ماکرون که در چاچوب تشریفاتی گسترده، در بنای پانتئون سخنرانی کرد، گفت: “جمهوریت همیشه آسیب‌پذیر است و باید پیوسته از آن پاسداری کرد”.
ماکرون با تأکید بر “تقسیم‌ناپذیر” بودن نظام جمهوری، گفت که هیچ‌گونه گرایش جدایی‌طلبانه را نمی‌پذیرد و با اشاره به اسلام‌گرایی افزود: “در فرانسه، برای کسانی که گاه به نام خدا و گاه به کمک قدرت‌های بیگانه، قصد تحمیل قوانین گروه خود را دارند، هیچ جایی نیست”.
در این روزها که فرانسه شاهد محاکمۀ برخی متهمان سوءقصدهای تروریستی سال ٢٠١۵ است، ماکرون بار دیگر “لائیسیته” را اصل بنیادین جمهوری فرانسه دانست و گفت که “لائیسیته، حق اعتقاد داشتن یا نداشتن را تضمین می‌کند و از آزادی بیان جدا نیست”. به گفتۀ او آزادی بیان “حق کفرگویی” را نیز در بر می‌گیرد.
امانوئل ماکرون قصد دارد طی روزهای آینده و به مناسبت‌های مختلف برخی موضوعات را که مستقیماً به اختیارات رئیس جمهوری مربوط می‌شود – مثل امنیت یا برابری شهروندان – مطرح و بر اهمیت آنها تأکید کند.
از اوایل ماه جاری (سپتامبر)، به نظر می‌رسد که فضای سیاسی فرانسه از هم اکنون معطوف به انتخابات ریاست جمهوری آینده شده است (بهار سال ٢٠٢٢). به غیر از شخص رئیس جمهوری، رهبران جریان‌های مختلف و همچنین برخی از شخصیت‌هایی که از میدان سیاست فاصله گرفته بودند، کم‌کم تلاش‌ها را برای اشغال فضای رسانه‌ای آغاز کرده‌اند. در روزهای اخیر، حضور رسانه‌ای فرانسوا هولاند و نیکلا سارکوزی رؤسای جمهوری پیشین و همچنین لیونل ژوسپن نخست‌وزیر سابق، بسیار جلب توجه کرده است.
کارشناسان سیاست داخلی فرانسه می‌گویند که امانوئل ماکرون نیز از هم اکنون نقشه‌های خود را برای تأثیرگذاری بر جبهه‌بندی گروه‌ها و حفظ برتری خود شروع کرده است.
در مراسم روز جمعه، امانوئل ماکرون مدارک تابعیت پنج نفر را که به تازگی فرانسوی شده‌اند به آنان داد و گفت: “فرانسوی بودن به معنای مبارز آزادی بودن نیز هست”.
بنای پانتئون که محل برگزاری این مراسم بود، آرامگاه شخصیت‌های بزرگ تاریخ کشور است. آرامگاه‌های ویکتور هوگو، امیل زولا، ماری و پیر کوری، الکساندر دوما، ولتر و بسیاری از شخصیت‌های سیاسی در زیرزمین این بنا دیده می‌شود.
صد و پنجاه سال قبل، در روز چهارم سپتامبر، ناپلئون سوم که خود را امپراطور لقب داده بود برکنار شد و نظام جمهوری بار دیگر در فرانسه پاگرفت. چند ماه بعد، آدولف تیِر، شخصیت سیاسی محافظه‌کار، بعد از آن که توانست جنبش معروف به “کمون پاریس” را سرکوب کند، به عنوان اولین رئیس جمهوری در نظام جمهوری سوم انتخاب شد.
آغاز جمهوری سوم در سال ١٨٧٠ از این جهت حائز اهمیت است که از آن پس، رژیم سیاسی در فرانسه تغییر نکرد و اگرچه قانون اساسی اصلاح شد و نقش نهادها و ساختار قوای سه‌گانه تغییرات زیادی کرد اما جمهوریت پابرجا ماند(به غیر از سال‌های اشغال طی جنگ دوم)، در حالی که بین جمهوری اول تا دوم و همچنین دوم تا سوم، سلطنت برای مدتی بازگشته بود.
منبع: سایت رادیو بین المللی فرانسه به زبان فارسی، ۴ سپتامبر ۲۰۲۰