پنج‌شنبه ۱۳ شهریور، اداره آتش‌نشانی شاهین‌شهر در پی تماس عده‌ای از شهروندان تعدادی از کودکان کار را که در زیرزمین اداره بهزیستی محبوس شده بودند، نجات داد. مشخص شد که این کودکان به عنوان برنامه جمع‌آوی کودکان کار و خیابان از سوی ماموران شهرداری و نیروی انتظامی به صورت ضربتی دستگیر شده و به بهزیستی شاهین شهر تحویل داده شدند. این اداره نیز بدون کوچک‌ترین امکاناتی کودکان را در زیرزمین نگه داشته است.
در پی این اتفاق، مدیرکل بهزیستی استان شنبه ۱۵ شهریور اصفهان از برخورد با خاطیان خبر داد. این اداره مشخص نکرده که چه افرادی در این ماجرا مقصر شناخته شده اند. مرضیه فرشاد گفت: «نتایج بررسی‌های اولیه تیم بازرسی اداره کل بهزیستی استان اصفهان در خصوص ماجرای بهزیستی شاهین شهر، نشان می‌دهد که این اتفاق در یک فرآیند غیرکارشناسی در مجموعه بهزیستی شهرستان صورت گرفته است. بر همین اساس در اقدام اولیه، خاطیان این ماجرا از مسئولیت تعلیق شدند.»
فرشاد تصمیمات غیرکارشناسانه مقامات شهرستان را به نوعی عامل تصمیم غیرکارشناسانه بهزیستی دانست. او گفت:
«به نظر می رسد در سطح شهرستان تصمیمی گرفته شده که همه جوانب کارشناسی آن لحاظ نشده است و اجرای این تصمیم در ساعات پایانی پنج شنبه شب، بهزیستی شهرستان را دچار تصمیمات غیر کارشناسی کرده است.» مدیرکل بهزیستی استان اصفهان از ادامه بازرسی‌ها و احتمال برخورد قانونی با خاطیان نیز خبر داد.
پس از رسانه‌ای شدن ماجرای بهزیستی شاهین‌شهر، مدیر بهزیستی این شهرستان به توجیه وضعیت پیش‌آمده پرداخت و گفت که این کودکان نه «کودک کار»، بلکه «متکدی»، و اغلب نه «ایرانی» بلکه «اتباع خارجی» هستند.
امین عسگری، مدیر اداره بهزیستی شاهین‌شهر و میمه شرح داد: «به کار بردن کلمه “کودکان کار” برای این افراد صحیح نیست و واژه “متکدی” مناسب‌تر است… همچنین این افراد فاقد تابعیت ایران بوده و بیشتر از اتباع خارجی هستند.»
مدیراداره بهزیستی شاهین‌شهر دلیل نامناسب بودن عنوان کودک کار برای این کودکان را اشتغال آنها به فروش آدامس و فال و جوراب و غیره دانست و گفت کودک کار کسی است که «در کارگاه‌ها، مراکز تولید و خدماتی به اشتغال دائم مشغولند.» این تعریف مدیر بهزیستی با هیچ کدام از تعاریف مرسوم محلی و جهانی از کودک کار سازگار نیست.
عسگری همچنین جزئیاتی از ماجرای محبوس کردن کودکان را از نقطه نظر خود شرح داد. او گفت ۱۰ کودک پنج‌شنبه شب تحت برنامه «ساماندهی تکدی‌گری» تحویل بهزیستی داده شدند و با حضور خود او در اداره نگهداری می‌شدند. عسگری افزود سروصدای مادر یکی از این کودکان و «عملکرد ناهماهنگ» آتش‌نشانی به شرایط و جو بدی منجر شد که اکنون شرحش می‌رود.
پس از ماجرای بهزیستی شاهین‌شهر، محسن انصاری، مؤسس و مدیر گرم‌خانه مردمی بی‌خانمان‌های امید نیز گفته بود که هیچ مکان استانداردی برای قرنطینه و نگهداری کودکان کار در سطح اصفهان وجود ندارد و طرح‌های جمع‌آوری در دوران شیوع کرونا باید متوقف شود.
انصاری شرح داد: «نیروی انتظامی و ستاد رفع تخلفات شهرداری فقط مجوز جمع آوری کودکان کار را دارند اما پس از جمع آوری این کودکان را تحویل اداره بهزیستی می‌دهند، درحالی که اداره بهزیستی شاهین شهر مکانی برای نگهداری کودکان جمع آوری شده نداشته و تنها راهکاری که به ذهن آنها رسیده محبوس کردن کودکان در زیرزمین اداره بوده است.»
منبع: سایت رادیو زمانه (مستقر در هلند)، ۵ سپتامبر ۲۰۲۰
تصویر: یک کودک کار در حال دست‌فروشی در خیابانی در شهر تهران