عادی سازی روابط میان کشورهای شورای همکاری با اسرائیل تأثیر خطرناکی بر بندر بیروت و حتی احتمالا کانال سوئز خواهد نهاد.
جدا از فاجعه انفجار سهگین بندر بیروت که باعث ویرانی کامل بندر و از کار افتادن آن شد، لبنان دربرابر چالش بزرگ بازسازی بندر و چالش بزرگ تر از دست دادن نقش راهبردی آن در منطقه است. عادی سازی روابط میان امارات و اسرائیل که ازجمله شامل قراردادی میان شرکت بنادر دبی و شرکت «دورتاور» اسرائیل برای خصوصی سازی بندر حیفاء و توسعه آن می شود، موجب نگرانی شدید در لبنان شده است.
در پژوهشی که رئیس اتاق بین المللی دریانوردی لبنان، «ایلی زحور» تدوین کرده، نشان داده شده که عادی سازی روابط میان کشورهای شورای همکاری با اسرائیل تأثیر خطرناکی بر بندر بیروت و حتی احتمالا کانال سوئز خواهد نهاد.
بندر بیروت اصلی ترین رقیب بندر حیفا بر دریای مدیترانه بود به خصوص پس از 2005 که ایستگاه انبارداری پیشرفته ای در آن راه اندازی شد و در مدتی کوتاه بندر بیروت را به یکی از اصلی ترین رقبای منطقه ای در عرصه ترانزیت دریایی در رقابت با بنادر سوریه و ترکیه و مصر و قبرس و یونان تبدیل کرد و رکوردهای مهمی را در انتقال سالانه كانتینر ثبت کرد. با این تحول، شمار کانتینر های منتقل شده در بندر بیروت از 350 هزار کانتینر در سال به 1.350 هزار کانتینر در سال 2017 رسید.
بندر بیروت که سابقه تاریخی کهنی دارد، بعد از استقلال بیروت در سال 1943 وارد فاز تازه ای از فعالیت شد. در 1967، بعد از بسته شدن کانال سوئز در حملات اسرائیل به مصر و اشغال بخش شرقی کانال و در نتیجه توقف کامل تردد کالا میان اروپا و قاره هند، بندر بیروت به یکی از اصلی ترین کانون های انتقال کالا میان عربستان و اردن و عراق و کویت تبدیل شد. به خصوص که بیروت به لحاظ زمینی نیز به چند پایتخت مهم عربی یعنی دمشق و بغداد و امان نزدیک بود.
در این مدت حوادث بسیاری برای بندر بیروت گذشته است، اما امروز با امضای معاهده صلح میان اسرائیل و امارات، اسرائیل می کوشد که از جای خالی بیروت در عرصه ترانزیت دریایی و زمینی کالا در محدود دریای مدیترانه بیشترین استفاده را ببرد و کانال سوئز را هم به محاق برد.
پیش از این اسرائیل در سال 2015 قراردادی با یک شرکت چینی برای توسعه بندر حیفا بسته بود که قرار است در سال 2021 کار خود را به پایان رساند.
همزمان با امضای توافق نامه صلح میان امارات و اسرائیل، شرکت بنادر جهانی امارات (DPW) تفاهم نامه ای با شرکت اسرائیلی Dover Tower برای همکاری در عرصه توسعه مناطق آزاد تجاری و زیرساخت های بنادر و تقویت مبادلات تجاری امضا کرد.
اسرائیل پیشنهاد اتصال بندر حیفا به شبکه راه آهن عربی را که از اردن و عربستان می گذرد به بندر بیروت می رود مطرح کرده و آن را کوتاه ترین و ارزان ترین و امن ترین راه دانسته به خصوص که به گفته وزارت خارجه اسرائیل اسرائیل «از خطرهای امنیتی ایران در باب المندب و تنگه هرمز مصون است».
گفتنی است که فاصله میان بندر حیفا و بندر دبی 2580 کیلومتر است و این فاصله تفاوتی با فاصله بندر بیروت تا دبی ندارد.
منبع: سایت عراقی میدل ایست نیوز به زبان فارسی، 22 سپتامبر 2020