متوسط قیمت مسکن در تهران طی یکسال با ۹۴ درصد افزایش روبرو شده و حجم معاملات نیز با ۴۸ درصد کاهش در این مدت تقریبا نصف شده است.
بر اساس آخرین گزارش بانک مرکزی تحولات بازار معاملات مسکن شهر تهران در اسفند ۱۳۹۸ میانگین قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در شهر تهران به بیش از ۳۰ میلیون و ۲۷۰ هزار تومان رسیده است. قیمت ملک در تهران نسبت به سال گذشته ۹۴ درصد و نسبت به بهمن‌ماه ۱۳۹۸ با ۶.۶ درصدی افزایش روبرو شده است.
حجم معاملات در این ماه برابر با ۵ هزار و ۲۷۳ واحد مسکونی بود که هرچند نسبت به بهمن ماه افزایش ۳۴.۶ درصدی را نشان می‌دهد اما نسبت به ماه مشابه سال ۱۳۹۸، بیش از ۴۸ درصد کاهش را نشان می‌دهد.
بر اساس آمار رسمی قیمت مسکن در شهر تهران در دهه ۹۰ بیش از ۱۶ برابر شده‌است. میانگین قیمت هر متر مربع مسکن در شهر تهران حدود یک میلیون و ۹۰۰ هزار تومان در ابتدای سال ۹۰ بود.
بخش دیگری از گزارش بانک مرکزی به ارزان‌ترین و گرانترین مناطق تهران پرداخته است که بر اساس آن در مناطق ۲۲ گانه تهران، بیشترین بهای یک متر مربع واحد مسکونی در منطقه یک با قیمت ۶۸.۷۲ میلیون تومان و کمترین قیمت در منطقه ۱۸ با ۱۲.۱۳ میلیون تومان گزارش شده است.
بیشترین معاملات انجام شده پایتخت در اسفند ماه سال گذشته مرتبط با منطقه ۵ بوده که ۱۴.۷ درصد از معاملات بازار مسکن تهران را به خود اختصاص داده است. منطقه پنج شهرداری تهران در شمال غرب تهران واقع شده که از جنوب به شهرک اکپاتان، از شمال تا جنت‌آباد شمالی، از غرب به دهکده المپیک و از شرق به میدان پونک می‌رسد.
همچنین افزایش قیمت مسکن به ویژه طی سه سال گذشته و کاهش قدرت خرید خانوار موجب شده‌است که اقبال به خانه‌های قدیمی‌ساز افزایش یابد. بررسی معاملات به تفکیک عمر بنا نشان می‌دهد که هر چند بیشترین سهم را خانه‌های با سن بنا تا پنج سال داشته‌اند اما این میزان نسبت به سال گذشته کاهش یافته‌است. سهم خانه‌های تا ۵ سال از معاملات اسفند ماه در حالی برابر با ۳۸.۴ درصد است که این رقم در مدت مشابه سال ۱۳۹۸ برابر با ۴۴.۹ درصد بود. در نقطه مقابل سهم خانه‌های بالای ۲۰ سال از ۱۲.۹ درصد در اسفند ۱۳۹۸ به ۱۴.۴ درصد در اسفند سال گذشته افزایش یافته‌است.
منطقه یک با میانگین قیمت ۶۸ میلیون و ۷۲۰ هزار تومان، گرانترین و منطقه ۱۸ با میانگین قیمت ۱۲ میلیون و ۱۳۰ هزار تومان، ارزان‌ترین منطقه تهران به شمار می‌آیند.
از میان مناطق ۲۲ گانه شهر تهران، منطقه ۵ با سهم ۱۴.۷ درصدی از کل معاملات بیشترین اقبال را از سوی خریداران داشت. در مجموع ۷۳.۷ درصد از کل معاملات انجام شده در شهر تهران در اسفندماه مروبط به ۱۰ منطقه (مناطق ۵، ۱۰، ۴، ۲، ۷، ۱۴، ۸، ۱۵، ۱ و ۱۱) بوده است.
با وجود افزایش قیمت ملک در تهران اما همچنان غالب خریداران توان خرید خانه‌هایی با قیمت متوسط و پایین را دارند.
بر اساس گزارشی که بانک مرکزی منتشر کرده واحدهای مسکونی در بازه قیمتی ۱۵ تا ۲۰ میلیون تومان برای هر متر مربع با سهم ۱۶ درصدی، بیشترین سهم از معاملات را به خود اختصاص دادند.
این گزارش همچنین افزوده که واحدهای مسکونی در دامنه قیمتی ۵۰۰ میلیون تا یک میلیارد تومان با سهم ۱۹.۷ درصدی بیشترین حجم خرید را داشته‌اند.
آمار بانک مرکزی درباره بازار مسکن در ایران در حالی منتشر می‌شود که در سالهای گذشته وزارت راه و شهرسازی نیز آمار بازار مسکن را منتشر می‌کرد اما از سال گذشته دیگر آماری درباره بازار مسکن از سوی این وزارتخانه منتشر نشده است.
بازار مسکن یکی از بازارهای مهم ایران است که از یک دهه پیش تا کنون در رکود تورمی قرار دارد. ده‌ها رسته شغلی به بازار مسکن گره خورده و رکود در این بازار سبب بی‌رونق شدن این مشاغل و بیکاری می‌شود. با اینهمه برنامه‌های حمایتی از بازار مسکن چه در دولت حسن روحانی و چه در دولت‌های پیشین کارآمد نبوده است.
مهمترین طرحی که برای حمایت از بازار مسکن در جمهوری اسلامی انجام شد طرح مسکن مهر بود که اجرای آن سالها طول کشید و در نهایت نتوانست به اهداف خود دست پیدا کند. دولت روحانی و مجلس وشورای اسلامی نیز طرح مسکن ملی را با کپی‌برداری از طرح مسکن مهر در دستور اجرا دارند و قرار است از امسال ساخت و تحویل خانه‌های ارزان برای اقشار آسیب‌پذیر و غیرثروتمند انجام شود.
یکی دیگر از طرح‌هایی که از امسال در دستور کار قرار گرفته و مدافعان آن معتقدند از رشد قیمت مسکن به ویژه افزایش اجاره‌بها جلوگیری می‌کند، طرح دریافت مالیات از خانه‌های خالی است.
بر اساس آخرین اطلاع‌رسانی رئیس سازمان امور مالیاتی، «نخستین مالیاتی که از خانه‌های خالی دریافت می‌شود در تاریخ مرداد ۱۴۰۰ و به اندازه نصف ارزش اجاره ماهانه آن خواهد بود.»
امیدعلی پارسا رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور درباره علت اجرایی نشدن قانون مالیات بر خانه‌های خالی در سال گذشته گفته که «سال گذشته تحت راهبرد کلی وصول و هوشمندسازی نظام مالیاتی مجموعه اقداماتی را انجام دادیم که منجر به وصول بیش از ۱۰۰ درصد کل درآمدهای مالیاتی مصوب کشور شد.»
برگرفته ای از سایت کیهان لندن، ۲ آوریل۲۰۲۱