بحران آب در ایران؛ ۳۰۴ شهر در تنش آبی و ۱۰۱ شهر در وضعیت قرمز

طبق گفته مسئولان برای رفع کمبود آب هشت هزار و ۴۰۵ روستا و برخی از شهرهای ایران با تانکر آبرسانی انجام می‌گیرد. مقامات ایرانی می‌گویند در بخش آب شرب براساس بدترین سناریو برنامه‌ریزی می‌شود.

حمیدرضا جانباز، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب و حمیدرضا کشفی، سخنگوی شرکت آب و فاضلاب به دلیل حاد شدن تامین آب کشور روز یکشنبه ۱۳ تیر (۴ ژوئیه) نشست خبری برگزار کردند. هر دو مقام ایرانی از بحرانی شدن وضعیت کم‌آبی بی‌سابقه کشور خبر دادند. 

جانباز گفت، در قیاس با سال پیش در شش حوزه آبریز کشور حدود ۵۲ درصد بارش‌ها کاهش پیدا کرده است. به گفته این مقام ایرانی بیشترین کاهش بارش‌ها در حوزه شرق و مرکز فلات ایران با ۵۳ درصد و کمترین کاهش بارش‌ها در شمال غرب و حوزه آبریز دریاچه ارومیه ۱۳ درصد بوده است.

در این ارتباط اما باید به این موضوع هم اشاره کرد که سطح آب دریاچه ارومیه با وجود کم بودن کاهش بارندگی پایین آمده است.

یوسف غفارزاده، مدیرعامل آب منطقه‌ای آذربایجان‌شرقی ایران و عضو ستاد احیای دریاچه ارومیه هشدار داده است که حجم آب این دریاچه به علت کاهش بارندگی‌ها و حجم ورودی آب به آن، نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود دو میلیارد مترمکعب کاهش یافته است.

به گفته مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب کشور، گرمای شدید امسال سبب افزایش مصرف بی‌رویه آب شده است. او گفت کولرها در مرکز فلات ایران طی ماه‌های گرم سال حدود ۱۱ درصد آب مصرفی را به خود اختصاص می‌دهند.

آنچه که این مقام ایرانی به آن اشاره‌ای نکرده پایین آمدن سطح آب سفره‌های زیرزمینی است که به گفته کارشناسان یکی از عوامل خشکسالی و کم‌آبی در کشور است. در نتیجه استفاده بی‌رویه از آب، به ویژه در بخش کشاورزی، سطح آب سفره‌های زیرزمینی پایین آمده است. حدود ۵۰ درصد از منابع آبی ایران در سفره‌های زیرزمینی قرار دارند. 

مدیران آب کشور در مورد تامین آب شرب ۵۰۰ شهر هشدار داده‌اند.

حمیدرضا جانباز، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب کشور گفته است، تامین آب شرب حدود ۵۰۰ شهر وابسته به منابع آب سدها هستند و میزان ورودی آب سدها در سال‌جاری آبی نسبت به متوسط سال گذشته ۶۰ درصد و میزان حجم آب سدها هم ۳۴ درصد کاهش داشته است.

جانباز در ادامه صحبت‌های خود هشدار داد که در برخی از استان‌ها تابستان امسال وضعیت سختی ایجاد خواهد شد. 

او گفت بر اساس ارزیابی‌های کنون، در سال ۱۴۰۰ بیش از ۳۰۰ شهر در معرض تنش آبی هستند و از میان این تعداد ۱۰۱ شهر در وضعیت قرمز تامین آب قرار دارند. 

 جانباز تاکید کرد در تابستان امسال هشت هزار و ۴۰۵ روستا توسط ناوگان سیار آبرسانی می‌شوند.

تامین آب در استان سیستان و بلوچستان بسیار حاد شده است. علاوه بر بسیاری از روستاهای این استان در برخی از شهرها از جمله در شهر سیرکان با تانکر آبرسانی صورت می‌گیرد.

حمیدرضا کشفی، سخنگوی شرکت آب و فاضلاب کشور هم در نشست خبری ضمن تائید آبرسانی سیار بیش از هشت هزار و ۴۰۵ روستا با تانکر گفت، این عدد در سال گذشته پنج هزار و۵۰۰ روستا بوده و حدود سه هزار روستای جدید به شمار روستاهایی که با تانکر آبرسانی می‌شدند افزوه شده است.

هر دو مقام ایرانی درباره این موضوع که چرا لوله‌کشی آب در روستاهای کشور انجام نگرفته هیچ توضیحی نداده‌اند. 

بحران آب در ایران اکنون چنان جدی شده که حتی مقام‌های دولتی و حکومتی نیز از آن به عنوان “مسئله‌ای امنیتی” نام می‌برند و نسبت به آن ابراز نگرانی می‌کنند.

عیسی کلانتری، رئیس سازمان محیط زیست، “۷۰ درصد مشکلات کشور” را ناشی از بحران آب دانسته و در جمع خبرنگاران اعتراف کرد که ایران به “ورشکستگی آبی” رسیده است.

برگرفته ای از سایت دویچه وله فارسی، ۵ جولای ۲۰۲۱