آمریکا به ایران یادآوری کرد که برای احیای برجام «زمان تصمیم گیری» فرا رسیده است

سخنگوی وزارت امور خارجۀ آمریکا با تاکید بر اینکه آمریکا تصمیمات خود را در بارۀ نتایج بدست آمده در دور ششم مذاکرات وین اتخاذ کرده و آمادۀ است هر هنگام لازم شود به پایتخت اتریش بازگردد، تلویحا به تردیدهای موجود در تهران اشاره کرد و گفت واشینگتن در انتظار اخذ تصمیمات ایران است. آخرین نشست دور ششم گفتگوها در وین در روز یکشنبه ۳۰ خرداد برگزار شد و هیئت‌های نمایندگی برای مشورت به کشورهای خود بازگشتند. حسن روحانی در سخنان روز گذشته خود با تاکید بر اینکه رفع تحریم‌ها «دست خودمان است» و می‌توانیم با تصمیم گیری «همین هفته» به آنها پایان بخشیم، نشان داد که «رژیم» در این زمینه به نتیجۀ نهائی نرسیده و یا در انتظار برآمدن دولت تازه است.

ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجۀ آمریکا، روز گذشته، چهارشنبه ٧ ژوئیه، در یک کنفرانس مطبوعاتی با تاکید بر آمادگی هیئت مذاکره کنندۀ آمریکا برای بازگشت به وین، ابراز امیدواری کرد که دور هفتم گفتگوها به منظور احیای برجام بتواند «در زمان مناسب» برگزار شود.

ند پرایس گفت که هیئت آمریکائی نتایج دور ششم گفتگوها را به آگاهی مقامات کشور واز جمله آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه، رسانده و مشورت‌های لازم را «در این باره تمام شده است». او گفت هیئت آمریکائی طبعاً هنوز در واشینگتن است، «در مباحث شرکت دارد، به انجام امور مهم در وزارت [امور خارجه] سرگرم است، اما هر هنگام که دور هفتم گفتگوها آغاز شود، آماده بازگشتن به وین خواهد بود».

او در بارۀ تصمیمات مقامات ایرانی در این باره، به خبرنگاران گفت «این پرسش را با خود مقامات ایرانی‌ مطرح کنید که رایزنی‌های آنها در تهران به کجا رسیده است». ند پرایس با تاکید بر اینکه «هیچ چیز در دنیای دیپلماسی قطعی نیست»، گفت بر این باور است که در «این زمینه دور هفتمی از مذاکرات» برگزار شود، اما در بارۀ زمان آن تاریخ دقیقی ندارد.

سخنگوی وزارت امور خارجۀ آمریکا یک روز پیشتر یادآوری کرده بود که آمریکا تمایل خود را به احیای برجام بارها اعلام کرده، اما چنانکه آنتونی بلینکن تاکید نموده، زمان برای دست یافتن به توافق «نامحدود نخواهد بود».

محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس جمهوری اسلامی ایران، روز پنجشنبه ۱٧ تیرماه در این باره تنها گفت «اکنون مرحلۀ تصمیم گیری است [و] این تصمیم گیری باید هم در تهران و هم در واشینگتن انجام شود». حسن روحانی یک روز پیش از آن در نشست هیئت دولت تاکید کرده بود که «تحریم […] دست خودمان است و می‌توانیم همین هفته تصمیم بگیریم که آن را تمام کنیم یا می‌توانیم تصمیم بگیریم که ماه‌ها ادامه پیدا کند».

با این حال، تردیدها و یا تامل رژیم در ایران برای اعلام توافق از سوی دولت آینده از آن رو که با گام‌های تازۀ این کشور در نقض تعهدات خود در برجام همراه است، احیای برجام را هر روز دشوارتر می‌سازد.

سناتور دموکرات ایالت مریلند، بنجامین کاردین، روز چهارشنبه ٧ ژوئیه، اعلام کرد که در کنگرۀ آمریکا تقریباً اتفاق نظر وجود دارد که «الزامات ایران چنانکه در توافق اتمی ۲۰۱۵ با این کشور آمده باید تقویت شود» زیرا بگفتۀ او «شرایط از آن هنگام تا کنون تغییر کرده است و پاسخ مناسب می‌طلبد».

او در این زمینه از یکسو به بندهای موسوم به «غروب آفتاب» و یا «بندهای زوال پذیر» اشاره کرد که بر اساس آنها، محدودیت‌های برقرار شده برای فعالیت‌های هسته‌ای ایران پس از دورۀ تعیین شده، برداشته می‌شود. بسیاری از نمایندگان کنگرۀ آمریکا خواستار دائمی کردن محدودیت‌ها در این زمینه هستند، بویژه آنکه ایران با نقض تعهدات خود در پاسخ به خروج آمریکا از برجام، به تجربه و دانش برگشت ناپذیر در جهت ساخت سلاح اتمی دست یافته است.

در این زمینه و به منظور تضمین عدم اشاعۀ سلاح‌های هسته‌ای، میخائیل اولیانوف، نمایندۀ روسیه در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، «راستی آزمائی‌های آژانس بر اساس بازرسی ناظران» را بهترین شیوۀ جلوگیری از دست یافتن ایران به سلاح اتمی می‌داند.

سناتور بنجامین کاردین، که این هفته همراه با شمار دیگری از نمایندگان کنگرۀ آمریکا از وین پایتخت اتریش دیدن می‌کرد، علاوه بر دورۀ زوال تعهدات ایران در زمینۀ هسته‌ای، خواستار محدود ساختن برنامۀ موشکی این کشور و نیز اخذ تعهداتی در بارۀ فعالیت‌های «تروریستی» و نیز نقض «حقوق بشر» شد.

راجر ویکر، سناتور جمهوری خواه ایالت میسی سی پی، نیز که در این هیئت پارلمانی با مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دیدار کرد، بر «مخالفت» خود با توافق وین تاکید نمود و گفت همکاران او در کنگرۀ آمریکا نسبت به رعایت این توافق از سوی ایران «بدبین» هستند.

اقدامات جمهوری اسلامی ایران در این زمینه و از جمله آخرین تصمیم این کشور به تولید اورانیوم فلزی غنی شده در سطح ۲۰ درصد، که بگفتۀ کارشناسان برای تاسیسات موجود ایران توجیه فنی ندارد، این بدبینی را تقویت می‌کند.

برگرفته ای از سایت رادیو بین المللی فرانسه به زبان فارسی، ۹ جولای ۲۰۲۱