مسئولان استان کهگیلویه و بویراحمد می‌گویند آتش‌سوزی‌های ارتفاعات نارک زاگرس مهار شده اما آتش در منطقه حفاظت شده خامی همچنان شعله‌ور است. کارشناسان از تأخیر در مهار آتش و نبود امکانات بالگرد و هواپیماهای آب‌بر می‌گویند.
آتش‌سوزی در ارتفاعات کوه نارک گچساران که از پنجشبه شب (۱۷ تیرماه) آغاز شده بود پس از سه روز، به گفته مقامات مسئول استان کهگیلویه و بویراحمد مهار شده است.
علیرضا اتابک، فرماندار گچساران گفته است، این آتش سوزی در چندین مرحله کنترل شده بود که به دلیل ارتفاع بالا، شیب تند، سخت گذر بودن و وزش باد دوباره شعله‌ور شد.
به گفته این مقام مسئول علت آتش‌سوزی‌های گسترده ارتفاعات گچساران پس از کارشناسی‌های لازم اعلام می‌شود.
منطقه حفاظت شده خامی همچنان می‌سوزد
در حالی که مسئولان از مهار آتش در ارتفاعات نارک سخن می‌گویند، آتش‌سوزی در منطقه حفاظت شده خامی در استان کهگیلویه و بویراحمد که از ۱۹ تیرماه شروع شد، همچنان مهار نشده است.
به گفته مسئولان، صعب‌العبور بودن این منطقه کوهستانی، شدت گرما و وزش باد مهار آتش را با سختی همراه کرده است.
اتابک با اشاره به اینکه آتش سوزی نارک “با همکاری نیروهای منابع طبیعی، محیط زیست، مردمی و دستگاه های خدمات‌رسان گچساران و شهرستانهای مختلف استان مهار شد”، از اعزام نیرو برای اطفای حریق در منطقه حفاظت شده کوه خامی خبر داده که به گفته او “با استفاده از چهار بالگرد” در حال انجام است.
“تأخیر در مهار آتش: عدم هماهنگی بین دستگاه‌ها”
احمد رحمانی یک عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع ایران با اشاره به تأخیر در مهار آتش‌سوزی‌های اخیر و با تأکید بر سخت‌گذر بودن این مناطق می‌گوید: «برای مهار آتش‌سوزی در چنین مناطقی باید به حد کافی از تجهیزاتی مانند هلیکوپتر و هواپیماهای آب‌بر استفاده شود.» به گفته او اما با توجه به کمبود امکانات در این زمینه “داوطلبان و نیروهای سازمان‌های مردم نهاد مجبور هستند وسایل و امکانات از جمله بیل و کلنگ و آب را با شرایط دشواری با الاغ به نیروهای اطفای حریق برسانند”.
این درحالی است که فرماندار گچساران می‌گوید، شرایط ارتفاعات به گونه‌ای است که نمی‌توان از بالگردها برای آب پاشی استفاده کرد و فقط نیروی انسانی آن هم در شرایط سخت می‌تواند از پیش روی شعله های آتش جلوگیری کند.
تاخیر در مهار آتش‌سوزی در مناطقی از زاگرس در حالی رخ می‌دهد که به نوشته خبرگزاری‌های داخلی ماه گذشته خبر انتشار نقشه پیش‌بینی حریق در جنگل‌ها منتشر شده بود. در این نقشه‌ها از جمله پیش بینی شده بود که برخی از نقاط منطقه زاگرس در شرایط بحرانی به‌لحاظ ریسک بالای وقوع آتش قرار دارند.
عضو هیئت علمی تحقیقات جنگل‌ها و مراتع با تأکید بر لزوم امکانات در کنار پیش‌بینی، تداوم چندین روزه آتش‌سوزی‌ها در مناطق زاگرس را نشان عدم هماهنگی‌های لازم بین دستگاه‌ها و اعزام به‌موقع و و در حد نیاز بالگرد به مناطق صعب‌العبور می‌داند.
سهم زاگرس در طبیعت و منابع ایران
منطقه حفاظت شده کوه خامی، با مساحت بیش از ۲۵ هزار هکتار بین شهرستان های گچساران و باشت در جنوب استان کهگیلویه و بویراحمد قرار گرفته است. منطقه خامی که بخشی از منطقه کوهستانی و جنگلی زاگرس است، ۲۰ سال پیش با با هدف حمایت از جمعیت جانوری پلنگ، بز و پازن، قوچ و میش و کبک دری، به زمره مناطق حفاظت شده پیوست.
بنا بر اطلاعات پایگاه اینترنتی منابع طبیعی و آبخیزداری استان کهگیلویه و بویراحمد این استان زاگرس‌نشین، دارای ۱۴۲۶۳۰۰ هکتار منابع ملی است که از این سطح ۵۳ درصد مساحت کل استان را جنگل و ۳۴ درصد مساحت آن را مرتع تشکیل می دهد.
جنگل‌های زاگرس حدود۴۰ درصد از کل جنگل‌های کشور را تشکیل می‌دهد. سهم استان کهگیلویه و بویراحمد از جنگل‌های زاگرس در بین استان‌های زاگرسی ایران ۲۰ درصد است. گونه‌های بلوط، بنه، افرا، زبان گنجشک، زالزالک ، گلابی وحشی برخی از گونه‌های گیاهی زاگرس است.
در آتش‌سوزی‌های اخیر به گفته فعالان محیط زیست در ایران وسعت پهناوری از درختان بلوط کهنسال و گونه‌های جانوری زاگرس از بین رفته‌اند.
برگرفته ای از سایت دویچه وله فارسی، ۱۳ جولای ۲۰۲۱