معترضان به مشکل بیآبی را خانهبهخانه در خرمشهر بازداشت میکنند؛ از روی دیوار وارد خانهها میشوند و افراد را میبرند. از سرنوشت بازداشتشدگان خبری نیست و خانوادهها میترسند اطلاعرسانی کنند. این گفتههای یک شهروند خرمشهری در مورد وضعیت این شهر طی روزهای اخیر است.
در آبادان نیز جوانانی که در طول شبهای اعتراض به مشکل بیآبی خوزستان شناسایی شدهاند بازداشت و بازخواست شدهاند که مگر آب محله شما قطع است؟ مگر کارون و اروند در شهر شما آب ندارند، چرا اعتراض کردید؟
در شادگان، شیوخ طوایف تهدید شدهاند. جوانان بسیاری در چند روز گذشته بازداشت شدهاند. یک منبع محلی به خبرنگار ایندیپندنت فارسی گفت جوانان بازداشتشده در شادگان شکنجه شدهاند و منبع دیگری به نقل از کارگر یکی از شرکتهای نفتی در شهرهای همجوار گفت جوانی در شادگان پس از یک هفته پیگیری سرنوشت برادر ۱۷ ساله بازداشتشدهاش، تحت فشار شدید روانی جانش را از دست داده است.
اما اینها تنها اخبار بازداشت گسترده معترضان طی چند روز گذشته در خوزستان نیست. یکی از خبرنگاران ساکن منطقه به ایندیپندنت فارسی گفت: «صدها نفر در شهرک چمران، مدنی و شهرستان بندر ماهشهر و شهر بندر امام خمینی طی چند روز گذشته بازداشت شدهاند که شنیده شده است تعدادی از آنها به زندان شیبان و بازداشتگاههای امنیتی در اهواز منتقل شدهاند.»
در این میان، شخصی که خود را از کارمندان زندان سپیدار اهواز معرفی کرد به خبرنگار ایندیپندنت فارسی گفت تعداد بازداشتشدگان اعتراضهای اخیر خوزستان با اعتراضهای سال ۹۸ برابری میکند.
اما روز پنجشنبه ۷ مردادماه، کریم حسینی، یکی از نمایندگان مردم خوزستان در مجلس شورای اسلامی، ضمن اعلام نبود آمار مشخص از تعداد کودکان و نوجوانان بازداشتشده که مرتکب جرائمی شدهاند، ادعا کرده بود تعدادی از بازداشتشدگان آزاد شدهاند.
همچنین، امامجمعه استان خوزستان و دبیر شورای عالی امنیت ملی در روزهای نخست پس از آغاز اعتراضها، درخواست کرده بودند بازداشتشدگان حوادث خوزستان آزاد شوند که گفته میشود با مخالفت مقامهای امنیتی و قضایی استان خوزستان، به بهانه لزوم روشن شدن نقش آنها در وقایع اعتراض به بیآبی، این موضوع هنوز محقق نشده است.
یک منبع مطلع در دفتر امامجمعه استان خوزستان نیز ادعا کرده با وجود مراجعه شیوخ و بزرگان خوزستان به او، پیگیریهایش برای آزادی همه معترضان هنوز مؤثر واقع نشده و بعید است نتیجه سریعی داشته باشد.
اما در ایذه، سوسنگرد و بهبهان بازداشتها گستردهتر بودهاند. در ایذه و بهبهان، به گفته مطلعان، حتی کسانی که سابقه بازداشت در اعتراضهای قبلی را داشتهاند هم احضار شدهاند و در صورت حضور نیافتن در مراجع امنیتی خوزستان، بازداشت و از سرنوشت بعضی از آنها خبری در دست نیست.
همین منبع مطلع گفت برای شناسایی معترضان خوزستانی از عوامل محلی استفاده شده است؛ بعضی مجروحان حوادث خوزستان با اینکه به مراکز درمانی نیز مراجعه نکردهاند شناسایی و بازداشت شدهاند.
موج سرکوب معترضان خوزستانی بیسابقه است و این موضوع در کنار تبلیغات گسترده حکومتی در مورد قرمز شدن شرایط کرونایی در چند شهری که هسته اصلی اعتراض به بیآبی خوزستان در آنها شکل گرفته بود، قطع چندروزه اینترنت و اعزام نیروهای امنیتی نشان از عزم جدی حکومت جمهوری اسلامی برای تشدید سرکوبها در این استان دارد.
از سوی دیگر، پس از یک دوره کوتاه باز شدن خروجی سدها و آبگیری تالاب، خروجیها دوباره بسته شده است و از آبرسانی مستمر به روستاهای درگیر تنش آبی هم خبری نیست.
بهجز چند روز نخست پس از اعتراض مردم خوزستان که به اعلام رسمی حسن روحانی مبنی بر امکانناپذیری باز کردن دریچه سدها برای حل مشکل حقابه تالاب شادگان و رودخانهها منتهی شد، آبرسانی روزانه به مناطق گوناگون خوزستان متوقف شده و محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس، هم اعلام کرد موضوع تخصیص هزار میلیارد تومان برای حل مشکل آب مردم خوزستان بهدلیل مسائل و موانع تحقق نیافته است.
به این ترتیب، به نظر میآید با وجود اعلام محمدباقر نوبخت مبنی بر واریز مبلغ تخصیصیافته به انتقال آب برای خوزستان، به همان اندازه که وعدههای مسئولان ارشد جمهوری اسلامی تحقق نیافته و تبلیغات حکومت برای نشان دادن رافت مقامهای قضایی طی روزهای گذشته در رسانههای رسمی گسترده بوده است، به همان میزان سرکوبها نیز شدت یافته و با روش بازداشت خانهبهخانه، تلاش شده است در آستانه ماه محرم در ایران، زمینه تکرار اعتراضها در نطفه خفه شود.
در همین رابطه، یکی از افراد مطلع در سوسنگرد به ایندیپندنت فارسی گفت: «مردم را خیلی در این چند روز تهدید کردهاند. بعضی را از سرکار اخراج کردهاند. تعدادی از مغازهها نیز به بهانه مشارکت صاحبان آنها در اعتراضها پلمب شده و آنها بازداشت شدهاند. شرایطی شده که کسی حتی نمیتواند با همسایهاش در مورد شرکت کردن در اعتراض صحبت کند و نیروی انتظامی و امنیتی از خارج از سوسنگرد آوردهاند.»
او همچنین توضیح داد: «مردم بسیار ناراحتاند و با وجود این محدودیتها، احتمال تکرار اعتراضها با توجه به شرایط وخیم آبی وجود دارد.»
مقامهای رسمی در روزهای گذشته با وجود انتشار اطلاعات تخصیص حقابه رودخانه و تالاب و آب شرب مردم به کارخانههای نیشکر و فولاد در استان خوزستان و شرکتهای فولادی و شالیزارها در خارج از خوزستان، طبق اعلام نظر تعدادی از خبرنگاران استان خوزستان، هیچ تغییری در این تخصیص ندادهاند و برنامهای هم در این خصوص نه در اداره کل جهاد کشاورزی استان خوزستان وجود دارد و نه در وزارت نیرو.
همچنین، میتوان گفت علاوه بر اینکه برای صدها جوان معترض خوزستان و مردم این استان بهدلیل اعتراضهای اخیر پروندهسازی شده است و بازداشت شدهاند و از سرنوشت بعضی از آنها خبری در دست نیست، در شهرهای اهواز، شادگان، ماهشهر، سوسنگرد، دشت آزادگان، ایذه، بهبهان و خرمشهر شرایط امنیتی برقرار بوده است و فعالیت گسترده برای شناسایی شرکتکنندگان در اعتراضهای اخیر در جریان است.
فعالان حقوق بشر همچنین اعلام کردهاند در همین مدت در تبریز نیز بازداشتهای وسیعی صورت گرفته است و جمعی از معترضان این شهر که در همبستگی با مردم خوزستان اقدام به برپایی تظاهرات کرده بودند بازداشت شدهاند.
گفته میشود با شروع به کار دولت ابراهیم رئیسی طی چند روز آینده، احتمالا موج بازداشتها برای آرام کردن اوضاع کشور شدت بیشتری گرفته و جمهوری اسلامی امکان دارد در اجرای طرح صیانت از کاربران فضای مجازی سرعت عمل بیشتری به خرج دهد که بیارتباط با تکرار اعتراضها و تشدید تورم و فقر نیست.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت به زبان فارسی، ۳۰ جولای ۲۰۲۱