«فرزاد سامانی»، «ساکار عینی» و «محمد هوشنگی» سه شهروند کرد، با گذشت بیش از ٩ ماه از بازداشت موقت همچنان بلاتکلیف و در انتظار برگزاری جلسه دادگاه هستند.
دی ماه ۱۳۹۹ نهادهای حقوق بشری کرد از بازداشت ده‌ها فعال کرد در شهرهای مختلف ایران خبر دادند. این سه زندانی در جریان همین بازداشت‌ها در روزهای ۲۰ و ۲۱ دی ١٣٩٩ از سوی اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در تهران و کرج بازداشت شدند و برای بازجویی به بازداشتگاه المهدی در ارومیه منتقل شدند.
اطلاعات سپاه در میان بازداشت‌شدگان برای دوازده نفر از آن‌ها، از جمله فرزاد یک پرونده مشترک تشکیل داد. ٩ نفر از این دوازده نفر پس از فرایند بازجویی با تودیع قرار وثیقه از زندان آزاد شده‌اند. اما سه نفر دیگر یعنی فرزاد سامانی، ساکار عینی و محمد هوشنگی همچنان در بازداشت موقت به سر می‌برند.
***
فرزاد سامانی، دانشجوی کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی در دانشگاه خوارزمی کرج، ٢٨ ساله و اهل مهاباد است. او صبح ٢٠دی١٣٩٩ در دانشگاه خوارزمی بازداشت شد. ساکار عینی، ٢٨ ساله، اهل مهاباد و فارغ‌التحصیل شهرسازی هم شامگاه ٢٠دی١٣٩٩ در منزل شخصی خود در تهران بازداشت شد. روز بعد محمد هوشنگی، اهل شهرستان جوانرود از توابع استان کرمانشاه نیز در تهران بازداشت شد.
«فاروق سامانی»، زندانی سیاسی سابق و برادر فرزاد سامانی که در حال حاضر در ترکیه اقامت دارد، به «ایران‌وایر» می‌گوید: «این سه زندانی بلافاصله پس از بازداشت با هواپیما به ارومیه و سپس به بازداشتگاه المهدی (هفت تیر) اطلاعات سپاه در همین شهر منتقل شده‌اند.»
اطلاعات سپاه ارومیه در کیفرخواست خود علیه فرزاد سامانی، ساکار عینی و محمد هوشنگی، اتهام آن‌ها را «بغی از طریق عضویت در احزاب مخالف نظام» عنوان کرده و پرونده را نیز اواسط اردیبهشت‌ماه سال جاری به شعبه اول «دادگاه انقلاب اسلامی مهاباد» به ریاست قاضی «جواد غلامی» سپرده است. اما دادگاه با گذشت بیش از ۵ ماه و به‌رغم اعتراض خانواده‌ها همچنان از رسیدگی به پرونده این سه زندانی خودداری می‌کند.
فاروق سامانی از قول وکلای پرونده به «ایران‌وایر» می‌گوید: «نسبت دادن اتهام بغی به این سه شهروند تنها مبتنی بر اعترافات اجباری برخی از بازداشت‌شدگان مرتبط با این پرونده است و اطلاعات سپاه نیز جز این، مستنداتی برای ارائه در دادگاه ندارد.»
فاروق سامانی، درباره اتهامی که اطلاعات سپاه تحت نام «بغی» به فرزاد سامانی، ساکار عینی و محمد هوشنگی نسبت داده شده است، به «ایران‌وایر» می‌گوید: «با وجود این‌که پرونده اواسط اردیبهشت سال جاری به دادگاه مهاباد سپرده شده است اما وکلای پرونده تا اواسط خرداد ماه امکان مطالعه پرونده را نداشتند. اما وکلا پس از مطالعه پرونده بلافاصله با تنظیم یک لایحه و ارسال آن به دادگاه مهاباد اتهام بغی را رد و به آن اعتراض کرده‌اند.»
به گفته آقای سامانی، وکلای پرونده در آخرین لایحه که حدود یک ماه پیش به دادگاه مهاباد ارسال کرده‌اند، علاوه بر تشکیل هرچه سریع‌تر جلسه دادگاه، خواستار تعیین قرار وثیقه برای آزادی موقت این سه زندانی شده‌اند؛ اما قاضی پرونده تاکنون پاسخی به وکلای پرونده نداده است.
فاروق سامانی، با چند نفر از بازادشتی‌هایی که بخشی از این پرونده مشترک هستند و در حال حاضر هم با تودیع وثیقه آزاد شده‌اند، درباره اتهامات و چگونگی فرایند بازجویی و اعترافات آنان صحبت کرده است و می‌گوید: «نمی‌خواهم به اسامی افراد اشاره کنم، اما چند نفر آن‌ها بر اساس گفته‌های خودشان تحت شکنجه، فشار روحی و روانی ناشی از فرایند سنگین بازجویی، تمدید قرار بازداشت و نگهداری طولانی مدت در سلول انفرادی، عملا مجبور به اعتراف اجباری از جمله عضویت در یکی از احزاب مخالف نظام شده‌اند.»
او در ادامه می‌گوید: «حتی چند نفر از آن‌هایی که اعتراف نکرده‌اند، چون تحمل ماندن در سلول انفرادی و ادامه گفت‌وگوهای طولانی و آزاردهنده بازجوها را نداشته، اعتصاب غذا کرده‌اند. وحشت تمدید قرار بازداشت و ادامه بازجویی‌های سنگین به قدری آن‌ها را تحت فشار گذاشته که خود فرزاد هم پس از تحمل پنج ماه ماندن در انفرادی به دلیل تمدید قرار بازداشت، به مدت چهار روز اعتصاب غذا کرده و در مدت زمان بازجویی بیش از ۱۵ کیلو از وزنش را از دست داده بود.»
آقای سامانی در ادامه روش‌های اعمال فشار بر زندانی، به شیوه رفتار و برخورد مسئولان زندان با ساکار عینی پس از انتقالش از بازداشتگاه اطلاعات سپاه به زندان مرکزی ارومیه اشاره کرد: «ساکار پس از گذشت ۵ ماه از بازجویی در بازداشتگاه المهدی اطلاعات سپاه، درست زمانی که به زندان مرکزی ارومیه منتقل شد، کرونا گرفت. اما با وجود کاهش شدید وزن و تحمل فشارهای روحی و روانی در بازداشتگاه، به جای انتقال او به مراکز درمانی داخل و یا خارج از زندان، به مدت پانزده روز او را در قرنطینه زندان حبس کردند.»
فاروق سامانی که خود سابقه تحمل ۵ سال حبس در زندان‌های مرکزی ارومیه و مهاباد دارد، در ادامه گفت‌وگو با اشاره به رفتار معمول و شایع مسئولان اطلاعات سپاه به ویژه در ارومیه می‌گوید: «این نهاد امنیتی به شکل سیستماتیک زندانی و خانواده زندانی را به موازت هم شکنجه و آزار می‌دهد. اطلاعات سپاه ارومیه پس از بازداشت متهمان این پرونده تا مدت‌ها اطلاعاتی از محل نگهداری آن‌ها به خانواده‌هایشان نمی‌داد.»
خانواده سامانی هم به سختی از مکان نگهداری و نهاد بازداشت‌کننده فرزاد مطلع می‌شود. فاروق سامانی می‌گوید: «ابتدا یکی از همکلاسی‌های فرزاد در دانشگاه خوارزمی خبر بازداشت فرزاد را به ما داد. اما چون از اسم نهادی امنیتی که او را بازداشت کرده بود، اطلاع نداشتیم خانواده ما بیش از یک ماه به دنبال سرنخی از فرزاد آواره تهران، کرج و ارومیه بودند. آن‌ها به اغلب نهادهای امنیتی و قضایی از جمله اطلاعات سپاه، اطلاعات نیروی انتظامی آذربایجان غربی و دادگستری مهاباد و ارومیه هم مراجعه کرد، اما هیچ کس پاسخگو نبود؛ حتی اسم فرزاد در لیست بازداشتی‌ها قوه قضاییه هم نبود. در نهایت، اطلاعات سپاه پس از تحصن خانواده ما در مقابل بازداشتگاه المهدی ارومیه، مسئولیت بازداشت فرزاد را پذیرفت.»
به گفته آقای سامانی، خانواده اغلب افرادی که در رابطه با این پرونده بازداشت و سپس آزاد شدند، تجربه مشابه خانواده سامانی داشته‌اند.
آقای سامانی می‌گوید که اطلاعات سپاه ارومیه بارها از حق قانونی ملاقات و تماس تلفنی خانواده با فرزند خود به عنوان اهرم فشار علیه زندانی و خانواده‌اش استفاده کرده است: «طی ٩ ماه گذشته در مجموع ٢ بار اجازه ملاقات با فرزاد را به خانواده ما داده‌اند. دو بار هم از طریق تماس تلفنی با فرزاد صحبت کرده‌اند؛ اما به خاطر اطلاع‌رسانی درباره جزییات پرونده و انعکاس وضعیت زندانی‌ها از جمله فرزاد در رسانه‌های خارج از کشور، کل ملاقات‌ها و تماس‌های خانواده با فرزاد را به یک‌باره قطع کرده‌اند.»
او با اشاره به تهدید مداوم خانواده خود در مهاباد به خاطر اطلاع‌رسانی درباره جزییات پرونده، به ویژه در مورد این سه زندانی، به ایران‌وایر گفت: «اخیرا یکی از مسئولان اطلاعات سپاه در پاسخ به درخواست و مراجعه مکرر خانواده ما برای ملاقات دوباره با فرزاد، به صراحت گفته قطع ارتباط تنبیهی برای خانواده‌هایی است که پرونده فرزندان‌شان را رسانه‌ای می‌کنند.»
فرزاد سامانی سابقه تحمل ٩ ماه حبس در زندان ارومیه را هم دارد. او به دلیل شرکت در تجمع اعتراضی شهروندان مهابادی در واکنش به آتش‌سوزی ناشی از «بخاری نفتی» دختران دانش‌آموز «دبستان انقلاب اسلامی» روستای «شین‌آباد» پیران‌شهر در ١۵آذرماه١٣٩١، به اتهام تبلیغ علیه نظام توسط اطلاعات سپاه مهاباد بازداشت و سپس به ٩ ماه حبس تعزیری محکوم شد.
خانواده ساکار عبدی و محمد هوشنگی حاضر به گفت‌وگو با «ایران‌وایر» نشدند.
برگرفته ای از سایت ایران وایر، ۲۴ اکتبر ۲۰۲۱