وب‌سایت خبری اکسیوس روز دوشنبه به نقل از دو منبع آمریکایی گزارش کرد که جمهوری اسلامی در حال انجام اقداماتی با هدف آماده شدن برای «غنی‌سازی اورانیوم ۹۰ درصد» مورد نیاز برای تولید سلاح هسته‌ای است.
به گفته این منابع، اطلاعات مربوط به این خبر را اسرائیل در دو هفته اخیر در اختیار ایالات متحده و چند متحد اروپایی خود گذاشته است.
به گزارش رادیو فردا، این گزارش در حالی منتشر شده است که مذاکره‌کنندگان جمهوری اسلامی روز دوشنبه در وین به پای میز مذاکره بازگشتند تا شاید بتوانند تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا را لغو کنند.
به گفته یکی از منابع آمریکایی، اطلاعاتی که اسرائیل با دولت بایدن به اشتراک گذاشته، حاکی از آن است که اقدامات مقدماتی ایران این امکان را فراهم می‌آورد که طی چند هفته به غنی‌سازی ۹۰ درصدی برسد.
این منبع گفته است که تحلیلگران اطلاعاتی اسرائیل بر این باورند که ایران می‌تواند به زودی این گام چشمگیر را در تلاش برای به دست آوردن «اهرم فشار» در مذاکرات وین بردارد.
به گفته این منبع آمریکایی، اسرائیل همچنین معتقد است این اتفاق می‌تواند تهران را به افزایش بیشتر حملات علیه نیروها و منافع آمریکا در منطقه از طریق نیروهای خود در یمن، سوریه و عراق سوق دهد.
در واکنش به این گزارش اکسیوس، وزارت خارجه آمریکا افزایش احتمالی سطح غنی‌سازی اورانیوم از سوی ایران را «تحریک‌آمیز» و «غیرسازنده» خوانده است.
جالینا پورتر، معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، درباره گزارش سازمان‌های اطلاعاتی اسرائیل در این زمینه گفت چنین اقداماتی «با هدف اعلام شده ایران برای بازگشت دوجانبه به تعهدات هسته‌ای برجام در تضاد است» و این اقدامات تحریک‌آمیز هسته‌ای «برای ایران در هیچ مذاکراتی اهرمی فراهم نمی‌کند.»
وب‌سایت اکسیوس اضافه کرده با آن که غنی‌سازی به تنهایی منجر به تولید بمب اتمی نمی‌شود، اما بر اساس تخمین‌های منابع اطلاعاتی ایالات متحده و اسرائیل، ایران بین یک تا دو سال آینده قادر به تولید سلاح هسته‌ای خواهد بود.
ایران در حال حاضر در حال غنی‌سازی اورانیوم تا ۶۰ درصد است که همین میزان نیز بسیار فراتر از سطوح مجاز در توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ موسوم به برجام است.
در حالی که ایران بارها ادعا کرده تنها به دنبال استفاده صلح‌آمیز از افزایش توان هسته‌ای خود است، این وب‌سایت یادآوری کرده است که «هیچ استفاده غیرنظامی برای اورانیوم غنی‌شده ۹۰ درصد وجود ندارد.»
مقامات اسرائیلی همتایان آمریکایی و اروپایی خود را تحت فشار قرار داده‌اند تا در وین موضع سختی مقابل ایران اتخاذ کنند.
در همین زمینه بنی گانتز، وزیر دفاع اسرائیل، در سخنرانی روز دوشنبه خود گفت که اسرائیل اطلاعاتی را با متحدانش در میان گذاشته که به ادامه رقابت ایران برای دستیابی به سلاح هسته‌ای و در عین حال نقض توافقنامه ۲۰۱۵ اشاره دارد.
یائیر لاپید، وزیر امور خارجه اسرائیل نیز در دیدار با لیز تراس، همتای بریتانیایی خود مدعی شده «اطلاعات غیرقابل انکاری» وجود دارد مبنی بر این که ایران قصد دارد مخفیانه برنامه هسته‌ای خود را بدون توجه به نتیجه در وین ادامه دهد.
خانم تراس مذاکرات وین را «آخرین فرصت برای ایرانی‌ها برای آمدن به پای میز مذاکره» و موافقت با بازگشت به توافق ۲۰۱۵ خواند و گفته است: «اگر این اتفاق نیفتد، همه گزینه‌ها را بررسی خواهیم کرد.»
این در حالی است که علی باقری کنی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه و رئیس هیئت مذاکره کننده ایرانی گفته است: «آن چیزی که از شش دور گفتوگوها پیش روی ماست، یک پیش‌نویس است، نه یک توافق. پیش‌نویس محل مذاکره است، به همین جهت تا وقتی راجع به همه چیز توافق صورت نگیرد، درباره هیچ چیز توافق نشده است.»
وزارت خارجه آمریکا: اقدام ایران تحریک‌آمیز است
وزارت خارجه آمریکا در واکنش به گزارش‌های مربوط به افزایش سطح غنی‌سازی توسط جمهوری اسلامی ایران، ادامه اقدامات تحریک‌آمیز هسته‌ای ایران را «غیرسازنده» خواند.
به گزارش صدای آمریکا، جالینا پورتر، معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، در کنفرانس خبری روز دوشنبه خود در پاسخ به پرسشی درباره گزارش‌های رسانه‌ای در رابطه با اطلاعاتی که اسرائیل در مورد آماده شدن ایران برای غنی‌سازی ۹۰ درصدی اورانیوم در اختیار آمریکا قرار داده است، گفت: «فقط می‌گویم که روشن کرده‌ایم اقدام ایران در ادامه تحریکات هسته‌ای غیرسازنده است.»
او گفت که چنین اقداماتی «با هدف اعلام شده ایران برای بازگشت دوجانبه به تعهدات هسته‌ای برجام در تضاد است» و این اقدامات تحریک‌آمیز هسته‌ای «برای ایران در هیچ مذاکراتی اهرمی فراهم نمی‌کند.»
پورتر در پاسخ به سوال خبرنگار دیگری درباره همین موضوع گفت: «درباره برخی اطلاعات…این‌جا اظهار نظر نمی‌کنیم،» اما غنی‌سازی در سطح ۹۰درصد «به روشنی اقدامی تحریک آمیز» است.
پورتر همچنین گفت که نمی‌خواهد وارد جزئیات و گمانه‌زنی‌های مربوط به مذاکرات احیای برجام شود.
او مانند دیگر مقامات آمریکایی گفت که مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و آمریکا، به خواست تهران بوده است.
پورتر گفت که بازگشت دوجانبه به تعهدات برجام به نفع منافع ملی آمریکا است و واشنگتن معتقد است که این بهترین گزینه برای محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران است. او گفت این بازگشت دوجانبه همچنین بستری را برای رسیدگی به «اقدامات بی‌ثبات‌کننده ایران» فراهم می‌کند.
پورتر در هشداری که پیشتر نیز دیگر مقامات آمریکایی داده‌اند، گفت که «اگر ایران چیزی بیشتر از بازگشت دو جانبه به تعهدات برجام بخواهد، و یا چیزی کمتر از آن ارائه کند» این گفتوگوها به نتیجه نمی‌رسد.
او همچنین گفت اصل موضوع و ترتیب گام‌هایی که آمریکا نیاز است برای برداشتن تحریم‌ها بردارد تا یک بازگشت دوجانبه به تعهدات در برجام حاصل شود موضوع گفتوگوها است.
با خروج آمریکا از برجام و بازگرداندن تحریم‌های اقتصادی در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ، ایران نیز فعالیت‌های هسته‌ای خود را به شدت گسترش داد و بارها تعهداتش در برجام را زیر پا گذاشت.
مقامات آمریکایی می‌گویند که پیشروی‌های هسته‌ای اخیر ایران به گونه‌ای بوده است که در صورت ادامه این وضعیت ممکن است بازگشت به برجام دیگر برای آمریکا و شرکای آن منفعتی نداشته باشد، چرا که برجام قرار بود فعالیت‌های هسته‌ای را در حدی محدود کند.
ایران اصرار دارد که آمریکا «تضمین» دهد که دیگر از توافق برجام خارج نمی‌شود. مقامات آمریکایی می‌گویند نمی‌توانند چنین تضمینی را بدهند.