۲۲۸ نویسنده و هنرمند ایرانی با انتشار بیانیه‌ای به تخریب آثار تاریخی ایران در شیراز اعتراض کردند. دولت جمهوری اسلامی ایران قصد دارد در طرحی با عنوان «توسعه حرم شاهچراغ» ۲۰۰ خانه تاریخی شیراز را تخریب کند. این طرح از سال ۱۳۹۶ تاکنون به حالت تعلیق درآمده بود، اما حالا با دستور ابراهیم رئیسی، قرار است به‌زودی اجرایی شود. نویسندگان و هنرمندان ایرانی در نامه اعتراضی خود با تاکید بر اینکه «خانه‌های تاریخی شیراز و کشور از عناصر فرهنگی ایران‌اند»، نوشتند: «نگذارید بکوبند و بسازند.»
حسین علیزاده، کیهان کلهر، نادر مشایخی، ابوتراب خسروی، شیرین لک، علی باباچاهی و طیبه گوهری ازجمله هنرمندان و نویسندگانی‌‌اند که این نامه را امضا کرده‌اند. در بخش‌هایی از این نامه آمده است: «پس از فروپاشی بهمن ۵۷، نصرت‌الله امینی، استاندار فارس در نطقی رادیویی اعلام کرد که مگر از روی جنازه من رد شوید تا تخت جمشید را ویران کنید. اکنون استاندار فارس (محمدهادی) ایمانیه، خود از کسانی است که کمر به ویرانی آثار تاریخی بسته‌اند.»
نویسندگان و هنرمندان ایرانی در ادامه این بیانیه با اعتراض شدید به سیاست‌های فرهنگی حکومت ایران، متذکر شدند: «سال‌هاست سیاست کلان و تلاش کشورداران فروریختن ستون‌های فرهنگی ایران است؛ از اخته کردن زبان پارسی و اقوام گرفته تا فربه کردن دستگاه سانسور، از حذف شاعران و نویسندگان دگراندیش تا کشتن و زندانی کردن آنان، از برگزاری جشنواره‌ها و دادن جایزه‌ها تا دگرگون کردن ریخت‌بوم شهرها و روستاها، همگی ابزارهای این فروپاشی‌اند.»
نویسندگان بیانیه با اشاره به تخریب خانه‌های تاریخی شیراز نوشتند: «مدت‌هاست بیل‌های مکانیکی، لودرها و کامیون‌ها، صدا بر خشت و گل بلند کرده‌اند و میراث تاریخ فرهنگی شیراز را می‌خراشند و می‌بلعند.»
حکومت ایران طرح توسعه حرم شاهچراغ را در دهه ۱۳۸۰ کلید زد. بر اساس این طرح، قرار است فضای پیرامونی دو امامزاده (شاهچراغ و سید علاءالدین حسینی) به هم متصل و فاصله بین آن‌ها نیز «بین‌الحرمین» نامیده شود.
پیش‌تر مریم نوروزی، پژوهشگر فرهنگ عامه و راهنمای بافت تاريخی، به روزنامه اعتماد گفته بود: «شناسنامه هر شهر به وجود خانه‌های تاريخی و بناهای يادبود است. در حال حاضر، دو مسجد مهم شهر شيراز (مسجد عتيق و مسجد اتابکی يا مسجد نو) كه تقریبا تمام سفرنامه‌نويس‌های مشهور دنيا از آن‌ها نام برده‌اند، با مساحت‌های زياد در دو جبهه حرم مطهر شاهچراغ واقع شده و بلااستفاده مانده و غيرقابل بازديد رها شده‌‌اند. اگر واقعا حرم شاهچراغ نياز به توسعه دارد برای توسعه كافی است درهای مساجد جامع عتيق شيراز و مسجد نو را رو به حرم بگشايند.»
با وجود این انتقادها، در دو دهه گذشته با هدف اجرای این طرح، ده‌ها خانه تاریخی در شیراز تخریب شدند و تخریب‌ها همچنان ادامه دارد. کارشناسان میراث فرهنگی می‌گویند در صورت اجرای کامل این طرح، حدود ۶۷ هکتار از بافت تاریخی شهر شیراز و ۲۰۰ خانه تاریخی تخریب می‌شوند. اعتراض‌های دوستداران میراث فرهنگی و مغایرت با طرح «جامع شهر شیراز» در سال ۱۳۹۶ به توقف و تعلیق این طرح منجر شد، اما با روی کار آمدن دولت رئیسی، بار دیگر تخریب بافت تاریخی شیراز در دستور کار دولت قرار گرفته است.
محمدهادی ایمانیه، استاندار فارس، مدعی است کمیته‌ای سه نفره برای تشخیص تاریخی بودن یا نبودن خانه‌های شیراز تشکیل شده است. اما ناظران می‌گویند استانداری صلاحیت بررسی میراث فرهنگی را ندارد و این کار باید به وزارت میراث فرهنگی سپرده شود؛ اگرچه عزت‌الله ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی، هم در سفری به شیراز ادعا کرد «این خانه‌ها فرسوده‌اند».
تخریب خانه‌های تاریخی شیراز با وجود اعتراض شدید دوستداران میراث فرهنگی با حمایت رئیسی در حال انجام است. ضرغامی در سفر به شیراز، درباره این طرح گفت: «در سفر شیراز مطلع شدیم اجرای طرح بین‌الحرمین، از حرم شاهچراغ تا حرم سید علاءالدین حسین، از سال‌ها پیش آغاز شده اما با موانعی مواجه و متوقف شده است، وقتی بررسی شد، معلوم شد می‌شود مشکل را سریع حل کرد.»
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۴ مارس ۲۰۲۲