شاخص بورس ایران در هفته‌ای که گذشت همچنان نزولی بود و ریزش شاخص سبب شد بدترین هفته بازار سرمایه امسال تا کنون سر برسد. سهامداران و فعالان بازار سرمایه در نمایشگاه بین‌المللی بورس، بانک و بیمه که در تهران در جریان است اعتراضاتی را به شیوه مدیریت بازار سرمایه برگزار کردند.
در یک ماه اخیر همراه با کاهش ارزش معاملات خرد، شاخص کل نیز روند کاهشی داشته است. در اولین هفته معاملاتی مردادماه نیز روند نزولی شاخص ادامه داشت و ششمین هفته نزولی بورس تهران سپری شد.
شاخص کل در آخرین روز کاری هفته به رقم یک میلیون و ۴۴۳ هزار واحد رسید و نسبت به آخرین روز معاملاتی هفته قبل ۲۸ هزار و ۱۸۵ واحد پائین‌‌تر ایستاد تا بازدهی هفته شاخص بورس منفی ۱/۹ درصد شد. بازدهی منفی ۱/۹ درصدی کمترین بازدهی شاخص در ۵ هفته اخیر است.
علیرضا محمدی زیوه کارشناس بازار سرمایه درباره آنچه در بازار بورس ایران در جریان است گفته که «وضعیت اولین هفته مرداد ماه برخلاف انتظار عمومی، یک ناامیدی تمام عیار برای فعالان بورس بود. با اتمام فصل مجامع و بازگشت اکثر نمادها به تابلو و همچنین گزارش قابل توجه فصل بهار شرکت‌ها، پیش‌بینی می‌شد که از ابتدای مردادماه شاهد بازگشت تعادل به بازار باشیم.»
این کارشناس بازار سرمایه افزوده که «بورس برای ششمین هفته متوالی در روندی کاملا نزولی بسر می‌برد. تکنیکالیست‌ها در این شرایط مجددا به سراغ پیش‌بینی خود رفته‌اند. در سناریوی بدبینانه، با ترسیم حمایت‌ها و از دست رفتن هر کدام، ارتفاع پایین‌تری را برای شاخص کل اعلام می‌کنند.»
به گفته علیرضا محمدی زیوه برخلاف انتظار، بورس در هفته جاری بدترین عملکرد خود را از ابتدای سال ۱۴۰۱ به ثبت رساند. بطوری که شاخص کل بورس اوراق در این هفته با افت بیش از ۳۰ هزار واحدی و ثبت بازدهی منفی دو درصد در محدوده یک میلیون و ۴۴۳ هزار واحد به کار خود پایان داد. این روند نزولی از آخرین هفته خرداد ماه و همزمان با ناکامی نماگر اصلی بازار برای ورود به کانال ۱/۶ میلیون واحد آغاز و همچنان ادامه دارد.
چنین شرایطی در بازار سرمایه سبب سرگردانی و خشم فعالان بازار شده است؛ همچنین مردود شدن تیم اقتصادی رئیسی در سامان دادن به بازار بورس سبب شده بسیاری از فعالان، سرمایه خود را از بازار بورس خارج کنند.
آمارها نشان می‌دهد در تمامی روزهای معاملاتی هفته نخست امرداد، پول حقیقی از بورس خارج شد و در پایان هفته رکورد ۳۰ روز پی در پی بورس را ثبت کرد. در مجموع کل هفته هزار و ۴۷۹ تومان پول حقیقی از بورس خارج شد و میانگین روزانه خروج پول حقیقی ۲۹۶ میلیارد تومان بود که نسبت به هفته گذشته افزایش ۳/۵ درصدی داشته است.
ریزش شاخص و خروج سرمایه از بازار بازار بورس در حالی ادامه دارد که همزمان چهاردهمین دوره نمایشگاه بین‌المللی بورس، بانک و بیمه در تهران برگزار شد و با اعتراضات شماری از فعالان بازار سرمایه به پایان رسید.
چهاردهمین نمایشگاه بین‌المللی بورس، بانک و بیمه از روز دوم تا پنجم مرداد ماه در محل دائمی نمایشگاه‌ها برگزار شد. گزارش‌ها نشان می‌دهد نمایشگاه امسال از نخستین روز با حاشیه‌هایی همراه بود. در اولین مرحله سازمان بورس از حضور در نمایشگاه انصراف داد. پس از آن بسیاری از شرکت‌ها و رسانه‌ها در این نمایشگاه شرکت نکردند.
همچنین خالی بودن بخش عمده‌ای از غرفه‌ها نشان می‌داد بخشی از شرکت‌کنندگان در هفته‌های منتهی به نمایشگاه تصمیم به شرکت نکردن در آن گرفته‌اند.
در آخرین روز نمایشگاه بخشی از سهامداران و مالباختگان به وضعیت موجود اعتراض کردند. این افراد عقیده داشتند که به واسطه مدیریت نادرست مجید عشقی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، بازار سرمایه به این وضعیت رسیده و اگر این مسئول به وعدههای خود عمل می‌کرد بازار به این وضع نمی‌رسید.
به گزارش وبسایت تجارت نیوز یکی از معترضین گفت که «درخواست ما از این اعتراض عزل رئیس سازمان بورس است. این مدیر به هیچیک از وعدههای خود عمل نکرد و باید عزل شود.»
فعالان بازار عقیده دارند که رئیس سازمان بورس عامل بی‌اعتمادی سهامداران بوده و حتی این مدیر سهام پالایش یکم را پروژه کرده است.
به نظر می‌رسد آنچه سهامداران معترض را به نمایشگاه بورس، بانک و بیمه کشانده، رفتارهای مجید عشقی و عدم مسئولیت‌پذیری او در برابر رسانه‌ها و سهامداران است.
روز گذشته، چهارشنبه پنجم امرداد، یک نشست خبری در سازمان بورس و اوراق بهادار برگزار شد. اما پس از اتمام برنامه، مجید عشقی رئیس این سازمان اعلام کرد که زمان پرسش و پاسخ با خبرنگاران را نداشت و بدون عذرخواهی جلسه را ترک کرد.
خبرنگاران حاضر در این جلسه می‌گویند «رئیس سازمان بورس حتی اجازه نداد یک سوال از او پرسیده شود و با بهانه مهمان داشتن محل را ترک کرد. اما سوال اینجاست که مگر سازمان میزبان این نشست خبری نبود؟ چرا رئیس سازمان بورس، پاسخگوی خبرنگاران نبود و رفت؟ حتی روابط عمومی‌های این سازمان از قول مجید عشقی عذرخواهی نکردند و تنها اعلام کردند که او مهمان دارد و در یک شرایط بهتر، گفتگویی با خبرنگاران خواهد داشت.»
خبرنگاران در ایران معتقدند رئیس سازمان بورس برای عدم پاسخ به پرسش‌ها با بهانه‌های مختلف به جمع خبرنگاران نمی‌آید.
بی‌اعتنایی و پاسخگو نبودن مجید عشقی به خبرنگاران و رسانه‌ها، نمایی از نگاه و رویکرد سازمان بورس به سهامداران نیز هست. جمهوری اسلامی بیش از دو سال است که برای جبران کسری بودجه ناشی از تحریم، به بازار بورس و سرمایه سهامداران این بازار متوسل شده است.
دولت حسن روحانی از سه سال پیش برنامه تأمین مالی برای دولت با استفاده از بازار بورس را در دستور کار قرار داد. علی خامنه‌ای و حسن روحانی مردم را تشویق به سرمایه‌گذاری در بازار بورس کردند و سپس دولت طی بازی با عرضه و تقاضا در این بازار، سرمایه مردمی را که با امید داشتن کمک‌درآمد سرمایه‌های ناچیز خود را به بازار بورس آورده بودند، جمع کرد و به جیب زد.
بر اساس گزارش‌های رسمی ارائه شده از سوی جمهوری اسلامی، تأمین مالی دولت در سال ۹۹ از بازار سرمایه حدود ۲۳۰ هزارمیلیارد تومان بوده که از این مبلغ، ۱۷ هزار میلیارد تومان مربوط به مالیات معاملات بورس بود، رقمی که معادل ۹ درصد از کل مالیات وصولی سال ۱۳۹۹ در بودجه دولتی بود.
کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی آبان‌ماه گذشته با انتشار گزارشی از زیان ۷۰ میلیارد دلاری مردم از به دلیل کاهش شاخص بورس طی ماه‌های اخیر خبر داد.
اکنون به نظر می‌رسد بار دیگر دولت برای جبران کسری بودجه از بازار سرمایه برنامه‌ریزی کرده اما اینبار در کنار زیانی که بخشی از سهامداران متحمل می‌شوند بخشی دیگر از سهامداران نیز تلاش دارند با خروج سرمایه‌هایشان از بورس از مورد سوء استفاده قرار گرفتن جلوگیری کنند.
برگرفته ای از سایت کیهان لندن، ۲۹ جولای ۲۰۲۲