قطع انگشتان یک زندانی به اتهام سرقت؛ سرعت گرفتن اجرای احکام اعدام در ایران

عفو بین الملل در بیانیه‌ای با تأیید خبر قطع انگشتان دست یک زندانی در زندان اوین، خواستار پاسخگو کردن جمهوری اسلامی برای ارتکاب به این «مجازات به غایت بی‌رحمانه» شد. گزارش‌های حقوق بشری نیز از افزایش اجرای احکام اعدام طی روزهای گذشته خبر می‌دهد.

سازمان عفو بین‌الملل در بیانیه‌ای از قطع انگشتان دست پویا ترابی زندانی متهم به سرقت با استفاده از دستگاه گیوتین در تاریخ پنجم امرداد خبر داده است. بر اساس اطلاعات منتشر شده از سوی سازمان عفو بین‌الملل مراسم قطع انگشتان پویا ترابی در حضور تعدادی از مقامات و یک پزشک در زندان اوین صورت گرفته و او پس‌ از قطع انگشتانش به صورت اورژانسی به بیمارستانی خارج از زندان اوین منتقل شده است.

عفو بین‌الملل در ادامه به قطع چهار انگشت سید برات حسینی اهل کرمانشاه در زندان اوین و بدون استفاده از داروی بی حسی در دهم خردادماه امسال اشاره کرده است. این زندانی از زمان قطع انگشتان در انزوا در زندان اوین نگهداری شده و پس از قطع انگشتانش دچار عفونت و ناراحتی روحی شده است. او همچنین از دسترسی به مراقبت‌های درمانی فیزیکی وروانی محروم مانده است.

دیانا الطحاوی معاون مدیر دفتر خاورمیانه و شمال آفریقای عفو بین‌الملل، در این زمینه گفته که «این قطع عضوها به ویژه نمایش وحشت‌انگیزی از هجمه مقامات ایرانی نسبت به حقوق بشر و کرامت انسانی است.مجازات قطع عضو شکنجه با مهر قضایی و بنابر این یک جرم بین‌المللی است و همه کسانی که در دستور یا اجرای این نوع مجازات‌های بدنی‌نقش داشته‌اند باید به صورت منصفانه محاکمه شوند.»

طبق این گزارش هم اکنون حداقل هشت زندانی دیگر در ایران در خطر قطع انگشتان خود هستند.

در همین حال گزارش‌های حقوق بشری از افزایش اجرای احکام اعدام طی هفته‌های گذشته خبر می‌دهد.  سازمان حقوق بشر ایران از اعدام دست‌کم سه زن در روز پنجم مرداد در شهرهای مختلف ایران خبر داده است.

این سازمان در گزارشی هویت یکی از این زنان را صنوبر جلالی تبعه افغانستان اعلام کرده و نوشت که او به اتهام «قتل عمد» همسر خود به اعدام محکوم شده و اجرای حکم او در یکی از زندان‌های استان‌های تهران یا البرز انجام شده است.

بر اساس این گزارش در همان روز، حکم اعدام دو زن دیگر در زندان‌های مرکزی ارومیه و سنندج نیز اجرا شده است.

خبرگزاری هرانا نیز گزارش داده که روز سه‌شنبه ۴ امرداد حکم دو زندانی که پیشتر بابت اتهامات مرتبط با مواد مخدر به اعدام محکوم شده بودند، در زندان همدان به اجرا درآمد. همچنین چهار زندانی محکوم به اعدام دیگر، در تاریخ ۳ خرداد ماه، در زندان گرگان اعدام شده‌اند.

هویت این زندانیان احمد قدیمی ۳۵ ساله و شهرام یادگاری عنوان شده است. این افراد پیشتر بازداشت و از بابت اتهامات مرتبط با مواد مخدر توسط مراجع قضایی به اعدام محکوم شده بودند.

در این گزارش به نقل از یک منبع آگاه آمده که احمد قدیمی پدر یک فرزند خردسال بود. او قبل از بازداشت کارگر سوپرمارکت بوده است. شهرام یادگاری نیز از حدود ۳ سال پیش بازداشت و در زندان بسر میبرد.”

بر اساس گزارش سالانه مرکز آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در یک بازه حدود یکساله، اول ژانویه ۲۰۲۱ تا ۲۰ دسامبر ۲۰۲۱، دستکم ۲۹۹ شهروند در ایران اعدام شدند و ۸۵ تن دیگر به اعدام محکوم شدند. چهار کودک-مجرم در میان اعدام‌شدگان بوده است.

بنا بر همین گزارش بیش از ۸۸ درصد اعدام‌های صورت گرفته در ایران توسط دولت یا نهاد قضایی اطلاع رسانی نمی‌شوند که نهادهای حقوق بشری اصطلاحا آن را اعدام «مخفیانه» می‌خوانند.

سرعت گرفتن اجرای احکام اعدام در زندان‌های ایران طی هفته‌های گذشته، در بیانیه‌ی مشترکی از سوی بنیاد عبدالرحمن برومند و سازمان عفو بین‌الملل تأکید شده است.

این دو سازمان حقوق بشری امروز اعلام کردند که مقامات ایرانی دوره پرشتاب تازه‌ای از اعدام‌ها را به راه انداخته‌اند و حداقل ۲۵۱ نفر را در فاصله بین اول ژانویه و ۳۰ ژوئن ۲۰۲۲ (۱۱ دی ۱۴۰۰ تا ۹ تیر ۱۴۰۱) کشته‌اند.

بر اساس این گزارش، اکثر اعدام‌شدگان (۱۴۶ نفر) در سال میلادی ۲۰۲۲ از بابت اتهام قتل به اعدام محکوم شده بودند در حالی که مطابق مستندات، رویه اعدام به دنبال محاکمه‌های به شدت ناعادلانه بطور نظام‌مند ادامه دارد. حداقل ۸۶ نفر هم به دلیل جرایم مرتبط با مواد مخدر اعدام شده‌ا‌ند که طبق قوانین بین‌المللی هرگز نباید مشمول مجازات اعدام شوند. در تاریخ ۱ مرداد ۱۴۰۱، مقامات یک مرد را در ملاء عام در استان فارس اعدام کردند. این اولین اعدام در ملاء عام پس از یک وقفه‌ی دو ساله در دوران همه‌گیری کرونا بود.

دیانا الطحاوی، معاون مدیر دفتر خاورمیانه و شمال آفریقای عفو بین‌الملل می‌گوید: «در شش ماه اول سال میلادی جاری، مقامات ایرانی حداقل روزی یک نفر را بطور متوسط اعدام کرده‌اند. دستگاه حکومتی در حال انجام تهاجمی شنیع به حق حیات انسان‌ها و ارتکاب کشتارهایی در مقیاسی وسیع در سراسر ایران است. آمار سرسام‌آور اعدام‌ها در ایران در نیمه اول سال جاری، یادآور سال ۲۰۱۵ است که در آن جهش تکان‌دهنده‌ای مجددا در میزان اعدام‌ها صورت گرفت.»

رویا برومند، مدیر اجرایی بنیاد عبدالرحمن برومند نیز گفته که «افزایش مجدد آمار اعدام‌ها در ایران و از سرگیری اعدام‎ در ملاء عام در حالی که ۱۴۴ کشور در جهان مجازات اعدام را در قانون منع یا در عمل متوقف کرده‌اند، بار دیگر یادآور این است که ایران چقدر از تحولات باقی دنیا عقب مانده است. مقامات باید فورا در راستای لغو کامل مجازات اعدام در ایران دست به تعلیق رسمی همه احکام اعدام صادره بزنند.»

بنا به اطلاعات موجود مقامات از اوایل سال جاری (۲۰۲۲)، بطور متداوم دست به اعدام‌های دستجمعی در زندان‌های سراسر ایران زده‌اند.

حداقل ۶۵ نفر (۲۶ درصد) از اعدام‌شدگان سال ۲۰۲۲ متعلق به اقلیت بلوچ بوده‌اند، اقلیتی که حدود ۵ درصد از جمعیت ایران را تشکیل می‌دهند. بیش از نیمی از آن‌ها (۳۸ فر) به دلیل جرایم مرتبط با مواد مخدر اعدام شده‌اند.

اعدام حداقل ۸۶ نفر برای جرایم مرتبط با مواد مخدر در شش ماه اول سال میلادی ۲۰۲۲ یادآور برخورد مقامات ایران با جرایم مواد مخدر در سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۷ است، سال‌هایی که اکثر اعدام‌های صورت گرفته به دلیل جرایم مرتبط با مواد مخدر بودند.

برگرفته ای از سایت کیهان لندن، ۳۱ جولای ۲۰۲۲