دلار روز دوشنبه در ایران از مرز ۳۸ هزار تومان گذشت تا سکه هم ۱۹ میلیون تومان را پشت‌سر بگذارد. به تعبیری بیراه نیست اگر بگوییم شاهد حکمرانی جنون در بازار هستیم چراکه تحلیل‌ها از تداوم روند فعلی حکایت و خبرها از برکناری قریب‌الوقوع رئیس کل بانک مرکزی روایت می‌کند.
روز دوشنبه در ایران دلار افزایش لحظه‌ای قیمت و ثبت رکوردهای پیاپی را تجربه و در پایان معاملات ۳۷۹۸۰ تومان را ثبت کرد. سکه طلا نیز در ادامه روند صعودی، رکورد ۱۹ میلیون تومان را رد کرد تا نشانه‌های بحران اجتناب ناپذیر اقتصادی خودنمایی کنند.
نرخ دلار از عوامل متعددی از جمله مسائل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی تاثیر می‌پذیرد و این روزها شاهد تاثیر انکارناپذیر اعتراضات سراسری و ریل گذاری غلط اقتصادی بر قیمت هستیم. در طرف مقابل مسئولان و مدافعان جمهوری اسلامی به دنبال برجسته کردن نقش کشورهای خارجی در افزایش نرخ ارز هستند.
در همین زمینه جعفر قادری، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در ارزیابی خود از افزایش نرخ دلار، می‌گوید که «یک مقدار آن تحت تاثیر فضاسازی و جوی است که الان از خارج کشور آمده؛ هم بحث اعتراضات و هم بحث ارتباطات چین با کشورهای عربی، بخشی هم به تقاضای سفته بازی برای ارز برمی‌گردد.»
یکی از عوامل تاثیر گذار در قیمت ارز، مباحث مطرح شده در مورد افزایش قیمت دلار در بودجه سال ۱۴۰۲ است که با اتکا به این موضوع، بازار به پیشواز آن رفته است. بودجه‌ای که ابراهیم رئیسی می‌گوید: «بهبود وضع معیشت اولویت بودجه ۱۴۰۲ است.»
این اظهارات در حالی است که هیچ چشم‌انداز مثبتی در مورد اقتصاد در ایران وجود ندارد و مرور قیمت دلار که در ۲۱ شهریور سال جاری ۳۲۷۴۰، در ۲۱ آبان ۳۵۳۲ و در ۲۱ آذر ۳۷۹۸۰ تومان بود، امید به بهبود را به کمترین سطح ممکن تقلیل می‌دهد.
از نظر کارشناسان، روند رو به رشد قیمت دلار بازهم نشان داد اقتصاد ایران کمترین بهره را از علم و عقلانیت می‌برد چرا که سال گذشته سازمان برنامه و بودجه در پيش بينی نرخ ارز در سال ۱۴۰۱، قیمت دلار را با فرض تداوم تحریم‌ها، ۳۵ هزار تومان اعلام کرده بود. قیمتی که این روزها به تعبیر برخی در بازار به «خاطره» تبدیل شده است، چون شاهد «حکمرانی جنون در بازار» هستیم.
برگفته ای از سایت صدای امریکا بخش فارسی، ۱۳ دسامبر ۲۰۲۲