دولت ابراهیم رئیسی حدود یک سال پس از حذف ارز ترجیحی که چندین برابر شدن قیمت کالاهای اساسی و کوچکتر شدن سفره مردم را در پی داشت، اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی را به شکل محدود آغاز کرد و در حالی که موظف بود تمام کالاهای اساسی را به قیمت شهریور ۱۴۰۰ به مردم عرضه کند، تنها ۱۰ قلم خوراکی را در فهرست کالاهای مشمول کالابرگ جای داد.
بر مبنای گزارش وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، کالابرگ الکترونیکی تحت عنوان یارانه معیشتی در حساب سرپرستان خانوار شارژ میشود و آنها میتوانند این مبلغ را به شکل کالابرگ الکترونیکی یا وجه نقد دریافت کنند.
ابراهیم رئیسی و تیم اقتصادیاش وعده داده بودند که با حذف ارز ترجیحی کالاهای اساسی، تورم را کنترل میکنند و مابهالتفاوت قیمتها را در قالب یارانه یا کالابرگ به مردم بازمیگردانند، اما اکنون تنها به ۱۰ قلم کالای اساسی، آن هم به شکل محدود، کالابرگ اختصاص دادهاند و مردم باید سایر کالاهای موردنیاز خود را به قیمتهای چندین برابری نسبت به سال گذشته تهیه کنند.
شیر، شکر، ماکارونی، قند، برنج، روغن مایع، ماست، پنیر و مرغ کشتار روز و تخم مرغ کالاهاییاند که با تصمیم دولت ابراهیم رئیسی مشمول طرح کالابرگ شدهاند. به عنوان مثال مردم برای خرید یک بطری شیر یک لیتری کمچرب با کالابرگ باید ۱۶ هزار و ۵۰۰ تومان پرداخت کنند و مابقی آن از سهم یارانه آنان پرداخت میشود.
در حالی که رسانههای حکومتی بهشکلی هماهنگ برای طرح کالابرگ دولت تبلیغ میکنند، مقایسه قیمت کالاها و خدمات در طول یک سال گذشته آشکار میکند عملکرد اقتصادی دولت چه وضعیتی را برای مردم ایران به وجود آورده است.
بر اساس تصمیم مجلس، دولت پس از حذف ارز ترجیحی موظف بود کالابرگ را در دستور کار قرار دهد و قیمتها را به شهریور ۱۴۰۰ بازگرداند اما تحقق این وعده آنقدر به درازا کشید که برخی اقلام خوراکی تا بیش از ۲۰۰ درصد گران شدند و صدای برخی نمایندگان حامی حکومت هم درآمد. در نهایت با دستور وزیر اقتصاد، از بهمن ۱۴۰۱ اجرای آزمایشی طرح کالابرگ در استانهای هرمزگان، گیلان، مرکزی و قزوین آغاز شد.
گزارشهای میدانی از جمله پیگیریهای سایت تجارتنیوز حاکی از آن است که مردم به دریافت کالابرگ تمایلی ندارند و ترجیح میدهند یارانه را نقدی دریافت کنند. آنها برای استفاده از کالابرگ خود باید برنامه «شما» را روی تلفنهای همراه خود نصب کنند و اطمینان نداشتن به پلتفرمهای داخلی از جمله دلایلی است که موجب میشود بسیاری از مردم قید استفاده از کالابرگ را بزنند.
به نظر میرسد که دولتیها نیز این را پیشبینی کردهاند که طرح کالابرگ با توجه و اقبال عمومی مواجه نمیشود و به همین دلیل بهتناوب میگویند که مردم میتوانند یارانه خود را نقدی برداشت کنند. با این حال رسانههای حکومتی بدون اشاره به نقش دولت در ایجاد بحران معیشتی در ایران، اجرای طرح کالابرگ را «دستاورد» و «شگفتانه» دولت ابراهیم رئیسی خواندهاند و مدعیاند که این طرح «با هدف حمایت از معیشت خانوارها و حفظ سلامت غذایی» اجرا میشود.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۱۴ آپریل ۲۰۲۳