با نزدیک تر شدن به سالگرد اعتراضات سراسری ۱۴۰۱، خانواده های جانباختگان اعتراضات با اعمال فشار مضاعف از سوی نهادهای امنیتی و قضایی مواجه هستند. در یک هفته اخیر، دستکم ۹ تن از اعضای خانواده جانباختگان اعتراضات سال گذشته، توسط نیروهای امنیتی بازداشت شده و یا احضار و مورد بازجویی قرار گرفته اند.
در یک هفته اخیر، دستکم ۹ تن از اعضای خانواده های جانباختگان اعتراضات سال گذشته، توسط نیروهای امنیتی بازداشت شده و یا احضار و مورد بازجویی قرار گرفته اند.
روز چهارشنبه یکم شهریورماه، نسرین علیزاده، خواهر شیرین علیزاده از جانباختگان اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ در چالوس، توسط نیروهای امنیتی در منزل شخصی خود واقع در اصفهان بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شد. بازداشت خانم علیزاده در حالی صورت گرفته است که محمد (کوروش) وزیری، همسر شیرین علیزاده نیز ششمین روز از بازداشت خود را در زندان دستگرد اصفهان سپری میکند.
شیرین علیزاده، شهروند اهل اصفهان در تاریخ سی و یکم شهریورماه ۱۴۰۱، در جریان اعتراضات سراسری در چالوس، بر اثر اصابت گلوله جان خود را از دست داد.
روز سه شنبه سی و یکم مردادماه، مهسا یزدانی، مادر محمد جواد زاهدی، از جانباختگان اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ توسط نیروهای امنیتی در حوالی منزل خود واقع در ساری بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شد.
همزمان فرامرز آبیل، نوجوان ۱۵ ساله، برادر اسماعیل آبیل (براهویی)، یکی از جانباختگان وقایع هشتم مهرماه ۱۴۰۱ موسوم به “جمعه خونین زاهدان”، توسط نیروهای امنیتی در تربت حیدریه بازداشت شد. علیرغم پیگیری های خانواده این شهروند، کماکان اطلاعی از سرنوشت این نوجوان در دست نیست.
ماشاالله کرمی، پدر محمد مهدی کرمی، معترض اعدام شده نیز روز دوشنبه در منزل شخصی خود بازداشت شد. نیروهای امنیتی در زمان بازداشت آقای کرمی، شماری از لوازم الکترونیکی از جمله لپ تاپ و تلفن همراه وی و اعضای خانواده را ضبط کردند. تا زمان تنظیم این گزارش از محل نگهداری و اتهامات مطروحه علیه آقای کرمی اطلاعی حاصل نشده است.
لازم به یادآوری است سحرگاه روز شنبه ۱۷ دی ۱۴۰۱، حکم اعدام محمد مهدی کرمی و محمد حسینی، از بازداشت شدگان اعتراضات سراسری در پرونده موسوم به “قتل بسیجی روح الله عجمیان”، اجرا شد.
در ادامه بازداشت ها، روز سه شنبه هفته جاری، شرمین حبیبی همسر فریدون محمودی از جانباختگان اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ و تنها سرپرست یک فرزند هفت ساله، توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد. وی نهایتا روز چهارشنبه یکم شهریور، با قرار تامین آزاد شد.
فریدون محمودی همسر خانم حبیبی در تاریخ بیست و هشتم شهریورماه ۱۴۰۱، در جریان اعتراضات سراسری هدف تیراندازی قرار گرفت و جان خود را از دست داد. در اردیبهشت ماه سال جاری شعبه اول دادیاری دادسرای نظامی سقز و بانه شلیک نیروهای یگان ویژه به فریدون محمودی از جانباختگان اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ را تایید کرد. با اینحال به دلیل آنچه “عدم امکان شناسایی مامور شلیک کننده” توسط دادسرا عنوان شده، قرار منع تعقیب پرونده صادر شد.
در ادامه روند افزایش فشار بر خانواده های جان باختگان، روز دوشنبه ۳۰ مردادماه نیز، حسن درافتاده و ماردین درافتاده، پدر و برادر کومار درافتاده، از جانباختگان اعتراضات سراسری ۱۴۰۱، به اداره اطلاعات پیرانشهر احضار و مورد بازجویی قرار گرفتند.
به گفته منابع محلی “نیروهای امنیتی خانواده درافتاده را تهدید کرده اند که در سالگرد اعتراضات سراسری از شرکت در مراسم ها و فعالیت در فضای مجازی خودداری کنند.”
شامگاه یکشنبه هشتم آبان‌ماه ١۴٠١، کومار درافتاده، نوجوان ١۶ ساله، با شلیک نیروهای امنیتی جان خود را از دست داد و پیکر وی روز دوشنبه نهم آبان‌ماه ١۴٠١، در روستای “زیوکه” از توابع پیرانشهر به خاک سپرده شد.
همچنین مهسا بصیر توانا، خواهر مهران بصیر توانا، از جانباختگان اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ که مادر دو فرزند است، روز پنجشنبه بیست و ششم مردادماه، توسط نیروهای امنیتی در فومن بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شد.
پیش از این نیز هرانا در گزارشی مجزا به برخوردهای نهادهای امنیتی و قضایی با خانواده جانباحتگان اعتراضات از جمله حسین و مهدی کاظمی، سمیه کاظمی، علی آدینه زاده، گلدسته حسینی جهان آباد، مرضیه آدینه زاده، رضا و موسی آدینه زاده، سجاد پیرفلک، ماه منیر مولایی راد در یک بازه زمانی یک ماهه، پرداخته بود.
در رابطه با اعتراضات سراسری ۱۴۰۱
بازداشت مهسا امینی زن جوان ۲۲ ساله به بهانه بدحجابی توسط پلیس امنیت اخلاقی و سپس جان باختن او در زمان بازداشت به موج گسترده ای از اعتراضات سراسری در ایران دامن زد. معترضان در طولانی ترین اعتراض سراسری-پیوسته در عمر جمهوری اسلامی، با شعار محوری “زن، زندگی، آزادی” از ۲۶ شهریور ۱۴۰۱ در اعتراض به عملکرد، قوانین و ساختار حکومت به خیابانها آمدند. هزاران بازداشت شده، صدها کشته و زخمی از جمله نتایج برخورد خشونت آمیز نهادهای امنیتی-انتظامی با معترضان است.
برگرفته ای از سایت هرانا (مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران)، ۲۴ اگوست ۲۰۲۳