تظاهرات سکوت در زاهدان، اعتراضات در چند شهر دیگر

در حالی‌که به‌دعوت امام جمعه زاهدان مردم این شهر تظاهرات سکوت انجام دادند در خاش، جالق و پیشن مردم شعارهایی علیه حکومت سر دادند. گزارش‌ها حاکی از آن است که مردم معترض برخی خیابان‌ها در پیشن را بستند.

روز جمعه ۱۴ مهرماه چند شهر سیستان و بلوچستان شاهد اعتراضات مردمی بودند. در این روز مردم زاهدان با درخواست عبدالحمید اسماعیل‌زهی (مولوی عبدالحمید)، امام جمعه این شهر تظاهرات سکوت برگزار کردند.

با این حال شبکه‌هایی که خبرهای سیستان و بلوچستان را پوشش می‌دهند فضای شهر زاهدان را امنیتی گزارش دادند و از حضور پررنگ نیروهای نظامی و لباس شخصی در خیابان‌های خیام، مدنی، مدرس، توحید، خرمشهر، رازی در اطراف مصلی و مسجد مکی و سایر نقاط شهر زاهدان از جمله کوثر (مشترک)، شیرآباد، کریم‌آباد، کشاورز و جام جم نوشتند.

بنا به این گزارش‌ها نیروهای امنیتی شمار زیادی از مردم را در نزدیکی مسجد مکی به بهانه همراه نداشتن مدارک شناسایی (کارت ملی) نگه داشتند و حتی زنان را نیز مورد تفتیش و بازجویی قرار دادند.

نهاد نت‌بلاکس که محدودیت دسترسی به اینترنت در جهان را رصد می‌کند نیز به روال هر جمعه از اختلال اینترنت در زاهدان خبر داد.

در حالی‌که در زاهدان تظاهرات سکوت برگزار شد مردم معترض خاش، جالق، سراوان و پیشن در این استان پس از نماز جعه با سردادن شعارهایی علیه جمهوری اسلامی و رهبر آن راهپیمایی کردند.

پذیرش
بنا به گزارش‌های منتشرشده، در منطقه پیشن از توابع شهرستان راسک معترضان با آتش زدن لاستیک خودرو برخی خیابان‌های این شهر را مسدود کردند.

«زور جواب نمی‌دهد»
در نماز جمعه این هفته عبدالحمید اسماعیل‌زهی (مولوی عبدالحمید)، امام جمعه زاهدان در مورد آرمیتا گراوند، دانش‌آموزی که پس از حادثه متروی تهران در کما به‌سر می‌برد، گفت: «همه مردم ایران نگران سلامتی او هستند و تمام دنیا هم پیگیر خبر آن هستند.»

او افزود: «باید پیگیری شود و با مأمور متخلف برخورد شود. تنها چیزی که می‌تواند این مردم را راضی کند برقراری عدالت و مجازات مقصران است.»

خبر «بی‌هوش» شدن آرمیتا گراوند و انتقال او به بیمارستان نظامی فجر تهران نخستین بار یکشنبه شب، ۹ مهر منتشر شد و یک روز بعد، خبرگزاری دولتی ایرنا مصاحبه‎‌ای با مسعود درستی، مدیرعامل بهره‌برداری مترو تهران انجام داد که گفته بود این دختر نوجوان به دلیل «افت فشار خون، تعادل خود را از دست داده و زمین خورده است».

این در حالی است که یک منبع آگاه به زمانه گفت آرمیتا و دو نفر دیگر از دوستانش در حالی که مقنعه نداشتند، «با مأمورهایی که تذکر حجاب می‌دادند مشاجره کردند و آن‌ها آرمیتا را هُل داده و سرش به یک آهن برخورد کرده است». آن‌ها در ادامه تأکید کردند که «افت فشار خون هم به دلیل خون‌ریزی داخل جمجمه» صورت گرفته است.

امام جمعه زاهدان گفت: «توسل به زور هرگز جواب نمی‌دهد؛ تنها چیزی که می‌تواند جواب بدهد مردم‌داری و گفتمان و نشستن با مردم و شنیدن حرف‌ مردم است.»

او در بخش دیگری از سخنان خود به مسئله «امنیت» استان سیستان و بلوچستان پرداخت و گفت: «امنیت این منطقه را مردم‌داری حفظ کرده و قدرت نتوانسته منطقه را امن کند. (…) هیچ دولتی بدون همراهی مردم نمی‌تواند امنیت را در این منطقه حفظ کند.»

مولوی عبدالحمید با تأکید بر این‌که «مردمِ این‌جا امنیت را حفظ می‌کنند و با کسی جنگی ندارند»، با اشاره به جمعه خونین زاهدان افزود: «[مردم] در مورد جریانی که برای‌شان اتفاق افتاده (جمعه خونین زاهدان) هم صبر کرده‌اند و خواسته‌های خودشان را پیگیری می‌کنند و مسئولان هم باید این را تحمل کنند، اما این مردم نمی‌خواهند شهر و استان‌شان ناامن بشود.»

شبکه‌هایی که خبرهای استان سیستان و بلوچستان را پوشش می‌دهند گزارش داده‌اند که در هفته‌های اخیر صدها نیروی نظامی و امنیتی از استان‌های همجوار و مرکزی ایران به این استان اعزام شده‌اند.

مولوی عبدالحمید خطاب به مسئولان حکومتی بار دیگر گفت: «بدانید که زور جواب نمی‌دهد. تنها چیزی که جواب می‌دهد مردم‌داری است.»

هفته گذشته در جریان اعتراضات سالگرد «جمعه خونین زاهدان» دست‌کم ۵۱ نفر بازداشت شدند و ۲۹ نفر از جمله چندین کودک مجروح شدند.

برگرفته ای از سایت رادیو زمانه، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۳