بنابراعلام رسانه‌ها در ایران، تبعات مشکلات صنفی و معیشتی در جامعه پزشکی کماکان ادامه دارد و پس از مهاجرت گسترده در این صنف، حالا نرخ «خودکشی» در جامعه پزشکی افزایش ۵ برابری یافته است به‌طوری‌که سالانه حداقل ۱۳ خودکشی منجر به مرگ در جمعیت «رزیدنتی» ایران رخ می‌دهد.
وب‌سایت «خبرآنلاین» به نقل از یک متخصص طب اورژانس در بیمارستان «بهارلو» نوشته است که «حجم بالای کار، مسئولیت‌های فراوان، عدم دریافت حقوق مکفی و نداشتن امنیت شغلی مجموعه عواملی است که یک رزیدنت را از ادامه فعالیت بازمی‌دارد و او را دلسرد می‌کند.»
به گفته نیما شهریارپور، خودکشی رزیدنت‌ها امروزه بیشتر جنبه «بحران» پیدا کرده است و در کل جمعیت ۱۴ هزار نفری رزیدنتی کشور، سالانه به طور متوسط ۱۳ خودکشی منجر به مرگ رخ می‌دهد.
این متخصص طب اورژانس با اشاره به یک تحقیق صورت گرفته توسط انجمن پزشکی دانشگاه تهران، گفته که بر اساس این مطالعه، در یک جامعه رزیدنتی ۲۰۴ نفره، بیش از ۹۳ درصد آنها، یعنی ۱۸۸ نفر، دچار «بِرن اوت» یا «فرسودگی شغلی» شده بودند و فکر خودکشی را در سر می‌پروراندند.
شرایط اقتصادی و اجتماعی کادر درمان تحت حکمرانی جمهوری اسلامی ایران به گونه‌ای است که طبق آمار «رصدخانه مهاجرت»، ۷۴ درصد از پزشکان و پرستاران تا تابستان ۱۴۰۱ تمایل به مهاجرت از کشور داشتند.
در همین راستا آمارها نشان می‌دهد که ۴ هزار پزشک طی سال گذشته از ایران مهاجرت کردند.
موج مهاجرت کادر درمان در ایران مورد توجه مجامع بین‌المللی نیز قرار گرفته است به‌طوری‌که در آخرین گزارش سازمان جهانی بهداشت آمده است که ایران با وجود ۸ هزار پزشک جراح ایرانی در امریکا، هفتمین رتبه را در خصوص پزشکانی با ملیت متفاوت از مبدا دارد.
منتقدان بر این باورند که دولت به جای حل مشکلات صنفی و معیشتی کادر درمان در راستای کاهش آمار خودکشی و مهاجرت، دست به اقدامات تنش‌زا می‌زند. به باور بسیاری از فعالان این حوزه، گویا دولت عامدانه به دنبال عصبانی‌تر کردن کادر فعلی درمان و تهی کردن دانشگاه‌ها از علاقه‌مندان به این حوزه است.
اشاره منتقدان به بخشنامه جدید دولت است که ۲۴ دی ماه وزارت بهداشت بر اساس آن برای جلوگیری از مهاجرت رزیدنت‌ها، ادامه تحصیل را مشروط به ارائه وثیقه کرد. برهمین اساس عده‌ای با این بخشنامه و به‌هواسطه نداشتن وثیقه، از تحصیل منع شدند.
برهمین اساس رسانه‌ها اعلام کردند که پذیرفته‌شدگان آزمون سراسری ۱۴۰۲ مجبور به سپردن وثیقه‌هایی با ارزش ملکی مشخص هستند.
این در حالی است که علی جعفریان، رئیس سابق دانشگاه علوم پزشکی تهران ۲۵ دی ماه در گفتگویی از تداوم موج مهاجرت کادر پزشکی و درمانی ایران به کشورهای دیگر خبر داده و گفته بود که از جمله تبعات این روند، خالی ماندن «۸۰۰ صندلی» در آزمون دستیاری امسال بوده است.
درآمد کم، هزینه و تورم زیاد، تبعیض‌های موجود در جامعه، نیاز به پیشرفت شغلی، فقدان یا کمبود امکانات رفاهی، نبود امنیت شغلی و جانی، نوع حکمرانی و محدودیت‌های متعدد اجتماعی و سیاسی از جمله عوامل محرک پزشکان برای خودکشی و مهاجرت است.
برگفته ای از سایت صدای امریکا بخش فارسی، ۲۰ ژانویه ۲۰۲۴