مهراد عباد، یکی از اعضای هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران، روز چهارشنبه ۱۸ بهمن در گفت‌وگو با خبرگزاری ایلنا، از افزایش روزافزون قیمت ارز در بازار ایران که به معنای کاهش ارزش پول ملی است، گلایه کرد و گفت: «در هیچ کشور دنیا ارزش پول ملی یک‌شبه ۲۰ درصد کاهش پیدا نمی‌کند.»
عباد در آستانه چهل‌وپنجمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، از تاثیر به‌شدت منفی نوسان‌های ارزی بر تجارت ایران در دهه‌های اخیر سخن گفت و توضیح داد: «ثبات اقتصادی یکی از مهم‌ترین نیاز کسب‌وکارها است تا صاحبان آن‌ها بتوانند بر اساس این ثبات برنامه‌ریزی کنند، اما متاسفانه در چند دهه گذشته این ثبات در اقتصاد ایران وجود نداشته و رویدادهای داخلی و خارجی با آثار مستقیم و غیرمستقیم بر اقتصاد ایران، به وضعیت فعلی منجر شده است. متاسفانه دولت و بانک مرکزی نرخ ارز در بازار آزاد را قبول ندارند؛ در حالی که اقتصاد ما به تک‌نرخی شدن ارز و پذیرش نرخ ارز در بازار آزاد نیاز دارد، چون همین نرخ است که بر عملکرد فعالان اقتصادی ایران تاثیر مستقیم می‌گذارد.»
بالا گرفتن احتمال اقدام نظامی مستقیم آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران در هفته گذشته، موجب شد تا نرخ دلار در بازار تهران به ۶۰ هزار تومان برسد، اما اکنون با فروکش کردن نسبی تنش‌ها و تکذیب خبر حمله احتمالی ایالات متحده، قیمت رسمی دلار آمریکا در بازار آزاد ایران ۵۵ هزار و ۳۰۰ تومان اعلام شده است. این در حالی است که به دلیل پیش‌بینی فعالان اقتصادی از ادامه روند رو‌به‌افزایش نرخ ارز در ماه‌های آینده، همچنان تعداد متقاضیان خرید در این بازار بیش از فروشندگان است.
ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری فعلی ایران، ۱۶ آذر ۱۳۹۷، حدود یک سال و نیم سال پس از آنکه در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۱۳۹۶ از حسن روحانی شکست خورد، در مقام رئیس وقت قوه قضاییه جمهوری اسلامی، با کنایه به قیمت دلار در آن زمان، گفته بود: «خدا رحم کرد من رئیس‌جمهوری نشدم که دلار پنج هزار تومان شود.» حالا او که در تابستان ۱۴۰۰ دولت را با دلار ۲۴ هزار تومانی از روحانی تحویل گرفت، هنوز درباره ناتوانی دولتش در مهار روند افزایش قیمت ارز و همچنین تورم افسارگسیخته در قیمت انواع مواد خوراکی یا اجاره مسکن، واکنشی صریح نشان نداده است.
عضو اتاق‌های بازرگانی تهران و ایران در ادامه سخنانش گفت: «این بار نخست نیست که تولیدکنندگان و بازرگانان ایرانی با این تغییرات یک‌باره ۱۰ درصدی و ۲۰ درصدی در نرخ ارز مواجه می‌شوند. به‌طور ویژه در ۱۰ سال اخیر هم این تغییرات بیشتر از همیشه مشهود بوده است. تک‌نرخی شدن ارز سبب می‌شود رانت‌ها و فسادهایی که به واسطه نوسان نرخ ارز ایجاد می‌شود، از بین برود اما با چندنرخی بودن ارز، شماری از این نوسان‌ها منتفع می‌شوند و اکثریت ضرر می‌کنند. اکنون بسیاری از واردکنندگانی که بر قیمت کالاهای تولیدی آن‌ها کنترلی وجود ندارد، محصولشان را بر اساس نرخ آزاد ارز قیمت‌گذاری می‌کنند و کم پیش می‌آید که تعیین قیمت محصول نهایی بر اساس نرخ ارز نیمایی انجام شود؛ هرچند برای واردات مواد اولیه تولید این محصول ارز نیمایی دریافت کرده باشند. به عبارت دیگر، افزایش قیمت ارز به گران شدن محصول نهایی واحدهای تولیدی و اقلام مصرفی مردم می‌انجامد.»
او همچنین از اینکه ارز در ایران به کالایی سرمایه‌ای تبدیل شده است، اظهار تاسف کرد و آن را آسیبی بزرگ برای اقتصاد این کشور خواند.
با ادامه روند افزایشی نرخ دلار، مقام‌های جمهوری اسلامی و رسانه‌های حکومتی چون گذشته انگشت اتهام را به سمت «دشمن» گرفتند و از دولت سلب مسئولیت کردند. در یک نمونه، سپهر خلجی، رئیس شورای اطلاع‌رسانی دولت، ادعا کرد: «دشمن فضایی را طراحی کرده است تا با ایجاد تکانه‌هایی در اقتصاد، به مردم فشار بیاورد». او همچنین مدعی شد که سران برخی کشورها در حاشیه جلسات به ابراهیم رئیسی گفته‌اند که آمریکایی‌ها روی اقتصاد ایران هدف‌گذاری کرده‌اند.
روزنامه کیهان که مدیرمسئول آن را رهبر جمهوری اسلامی مستقیم منصوب می‌کند، هم ادعا کرد که قیمت دلار را چند کانال تلگرامی از خارج ایران و چند کانال وابسته به همان خارجی‌ها در داخل تعیین می‌کنند.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۸ فوریه ۲۰۲۴