تورم و گرانی در آخرین روزهای سالی که از سوی علی خامنه‌ای «مهار تورم و رشد تولید» نامگذاری شد، ادامه دارد. قیمت سکه طلا در رکوردی بی‌سابقه به ۳۸ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان رسیده است. گرانی در دیگر بازارها هم ادامه دارد و پنج عدد گوجه سبز نیم میلیون تومان به فروش می‌رسد.
افزایش قیمت‌ها در بازارهای مختلف ایران ادامه دارد و قیمت ارز و طلا در آخرین روزهای سال با افزایش چشمگیری روبرو شده است.
قیمت هر سکه طلا طی دو روز گذشته با شیب تندی در حال افزایش بوده و در ظهر روز دوشنبه ۲۸ اسفند ۱۴۰۲ به ۳۸ میلیون و ۸۰۰ تومان رسید. هر نیم سکه ۲۳ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان و هر ربع سکه نیز ۱۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان قیمتگذاری شد.
قیمت هر مثقال طلای ۱۸ عیار نیز در ظهر ۲۸ اسفند به ۱۳ میلیون و ۹۷۰ هزار تومان افزایش یافت.
در بازار ارز هم قیمت‌ها در آخرین روزهای سال افزایشی بوده بطوری که دلار آمریکا برای دومین بار طی هفته‌های گذشته به کانال ۶۰ هزار تومان وارد شده و به ۶۰ هزار و ۶۰۰ تومان رسیده است. هر یورو ۶۶ هزار و ۵۰ تومان، هر پوند بریتانیا ۷۶ هزار و ۹۰۰ تومان، هر درهم امارات ۱۶ هزار و ۴۷۰ تومان قیمتگذاری شده است.
افزایش قیمت‌ها در بازار طلا و ارز در حالیست که پس از موج افزایش قیمت‌ها در اوایل اسفندماه دولت همه تلاش خود را برای کاهش قیمت ارز و طلا بکار گرفت.
دولت برای مهار قیمت‌ها در بازار ارز از یکسو اقدام به ارزپاشی کرد و از سوی دیگر با «خبردرمانی» خبرهایی درباره بازداشت افرادی با عنوان «سوداگران» و «قاچاقچیان» ارز منتشر کرد.
همچنین بانک مرکزی در ۱۰ روز گذشته برای کنترل نرخ سکه در بازار اقدام به حراج ۸۵ هزار قطعه انواع سکه کرد. در ماه‌های اخیر حراج شمش طلا نیز به عنوان راهکاری برای مهار قیمت‌ها در بازار طلا در جریان بوده اما این سیاست بانک مرکزی تاثیری بر بازار نداشت و نگرانی‌های اقتصادی و سیاسی همچنان بر بازار سایه انداخته است.
در دیگر بازارها هم قیمت‌ها همچنان رو به افزایش است و همزمان به دلیل کاهش قدرت مردم، تقاضا در بازارها کاهش یافته و رکودی عمیق بازارهای مختلف را در بر گرفته است.
بازارهای مواد غذایی، پوشاک، کیف و کفش و لوازم خانگی که پیش از نوروز پرفروش‌ترین روزهای سال را سپری می‌کردند امسال با رکودی شدید روبرو بودند.
دولت حتی نتوانسته در بازار مواد خوراکی تعادل برقرار کند. بر اساس آمار رسمی قیمت گوشت قرمز در بازار به بیش از ۷۰۰ هزار تومان رسیده است. گزارش‌های میدانی از فروش گوشت تا ۹۰۰ هزار تومان در بسیاری از قصابی‌ها حکایت دارد و در برخی مناطق گوشت کمیاب شده است.
خبرگزاری «رکنا» گزارشی میدانی از قیمت میوه در شمال شهر تهران منتشر کرده و نوشته اینجا دیگر حد و مرزی برای قیمتگذاری روی میوه‌ها وجود ندارد؛ آن هم وقتی که صفت «نوبرانه» پشت‌بندش بیاید. میوه‌های نوبرانه معمولا نصیب هرکسی نمی‌شود و فقط «از ما بهترون» می‌توانند طعم آنها را بچشند.
در این گزارش آمده که «یک بسته کوچک گوجه سبز که حدودا پنج عدد گوجه سبز در آن است در هایپر می به قیمت ۵۰۰ هزار تومان به فروش می رسد! یعنی هر عدد گوجه سبز، ۱۰۰ هزار تومان ارزش دارد!»
وبسایت «تجارت نیوز» نیز در گزارشی به افزایش قیمت آجیل پرداخته و نوشته که آجیل به یکی از لاکچری‌ترین خوراکی‌های موجود در سبد معیشت خانوار تبدیل شده است.
در این گزارش آمده که بررسی داده‌های مرکز دولتی آمار نیز نشان می‌دهد در مدتی که از شروع به کار فعالیت دولت سیزدهم می‌گذرد تا پایان بهمن ۱۴۰۲، تورم آجیل در محصولات مختلف زیر ۱۰۰ درصد نبوده است. در این بین، تخمه آفتابگردان با ثبت تورم ۴۰۰ درصدی ازجمله کالاهایی است که در ابتدای قطار تورم رئیسی سوار شده است.
قیمت دیگر اقلام خوراکی نیز با افزایش روبرو بوده است. هر بسته روغن سرخ کردنی ۱۸۰۰ میلی لیتری ۳۱۹ هزار تومان است. چهار کیلو روغن اصیل جامد هم یک میلیون و ۱۱۰ هزار تومان قیمتگذاری شده است.
گزارش‌ها نشان می‌دهد طی یک سال گذشته برنج ۲۱ درصد، گوشت قرمز ۵۲ درصد، گوشت مرغ ۳۷ درصد، چای و خرما ۱۱۱ درصد، تخم مرغ و پنیر ۵۱ درصد و قند و شکر ۷۴ درصد افزایش قیمت داشته‌اند.
بر اساس برآوردهای میدانی، قیمت سفره هفت سین و ماهی پلوی شب عید برای یک خانواده چهار نفره با قیمت‌های حداقلی در بازار بیش از یک میلیون تومان خواهد بود.
رسول شجری رئیس اتحادیه کفاشان تهران در گفتگو با خبرگزاری «ایلنا» گفته «تورم شدید و کاهش قدرت خرید مردم سبب شده تحرکی که تولیدکنندگان و فروشندگان فعال در این صنف انتظار داشتند هنوز دیده نشود و تقاضا برای انواع کفش در شب عید امسال نسبت به شب عید سال گذشته ضعیف‌تر است.»
او افزوده که «تقاضا در شب عید امسال نسبت به سال گذشته بطور متوسط ۲۵ درصد کمتر شده با این حال امیدواریم روزهای آخر سال تحرک موردانتظار در بازار ایجاد شود، تجربه نشان داده که در روزهای پایانی سال خرید بیشتر می‌شود.»
مجید افتخاری عضو هیئت مدیره اتحادیه تولید و صادرات پوشاک از رکود بی‌سابقه در بازار پوشاک شب عید خبر داده و گفته که «پوشاک از سبد مصرف پنج دهک پایین حذف شده و آنها فقط در شرایط اضطرار پوشاک می‌خرند، دهک ۹ و ۱۰ هم خیلی از خرید پوشاک داخلی استقبال نمی‌کنند و در مورد سایر دهک‌ها که عموماً کارمند هستند و پس‌انداز دارند هم، دولت حالا در حساس‌ترین زمان ممکن پس انداز آنها را با عرضه اوراق ۳۰ درصدی جذب کرد تا بتواند نرخ ارز را مدیریت کند که البته نرخ ارز هم مدیریت نشد.»
مجید افتخاری با بیان اینکه «نگرانی حاکمیت فقط این است که امنیت به مناسبت‌های مختلف از جمله انتخابات بر هم نخورد» گفته حکومت در حال آمارسازی است و ادعا می‌کند شرایط بازار خوب است.
محمدرضا رمضان رئیس اتحادیه فروشندگان دستگاه‌های صوتی، تصویری، تلفن همراه و لوازم جانبی تهران هم اعلام کرده که «بازار در پایان سال رونقی ندارد و نسبت به سال گذشته، حداقل ۷۰ درصد کاهش فروش داشته‌ایم.»
محمدرضا رمضان گفته که «به دلیل نوسانات ارزی زیاد، شرایط برای کاسبان سخت شده است؛ ضمن اینکه فروش لوازم صوتی و تصویری از موبایل گرفته تا تلویزیون و اسپیکر، پلی استیشن، رادیوپخش ماشین و آلات موسیقی در رکود کامل است.»
رئیس اتحادیه فروشندگان دستگاه‌های صوتی، تصویری، تلفن همراه و لوازم جانبی تهران افزوده که «۱۰ درصد از همکاران من در این صنف تغییر شغل داده‌اند و اکثرا صنف مواد غذایی را انتخاب کرده‌اند؛ چراکه بازار مواد غذایی بهتر از بازارهای دیگر است.»
این فعال صنفی گفته به دلیل کاهش قدرت خرید، مردم توان خرید نقدی ندارند و اغلب به صورت قسطی کالا خریداری می‌کنند.
علی بهره‌مند رئیس اتحادیه صنف دارندگان قنادی، شیرینی‌فروشی و کافه‌قنادی نیز از نامطلوب بودن بازار شبِ عید خبر داده و گفته «فروش شیرینی به شدت کاهش یافته است».
به گفته علی بهره‌مند قیمت محصولات به دلیل رکود حاکم بر بازار هیچگونه تغییری نکرده و علیرغم افزایش بهای مواد اولیه مصرفی از ثبات نسبی برخوردار بوده و تابع کیفیت، درجه‌بندی و عرضه و تقاضا است. تمام پیش‌بینی‌ها به گونه‌ای انجام شده که بازار با خلا و کمبود کالایی مواجه نشود اما به دلیل کاهش قدرت خرید، فروش به شدت کاهش یافته است.
برگرفته ای از سایت کیهان لندن، ۱۹ مارس۲۰۲۴