پس از به آتش کشیده شدن بزرگترین پالایشگاه نفتی جهان در بقیق عربستان سعودی در هنگامی که بازارها با قیمت هر بشکه ۵۴/۸۲ دلار بسته شد، گشایش بازار با نفت صد دلاری دور از چشمانداز نیست.
چین از دوسال پیش پس از رونمایی از برنامه عرضهی سهام آرامکو، به دنبال خرید یکراست پنج درصد از آن بود. روند همکاری نفتی چین با عربستان سعودی در زمستان سال گذشته به قراردادی ۱۰ میلیارد دلاری برای راهاندازی یک شرکت پالایشگاهی در چین با همکاری و شراکت آرامکو انجامید.
چین همچنین در پی دنبال نمودن سیاستهای اقتصادی خود، نیاز به منابع امن و پایدار نفتی دارد و قرارداد بازرگانی ده ساله ۶۰۰ میلیارد دلاری با ایران نیز در همان برنامه میگنجد. چین در سال دوهزار و هفده، هشتاد درصد صادرات نفتی ایران را به بهای ۳۷ میلیارد دلار خریده بود. پس از کنار گذاشته شدن برجام از سوی آمریکا، چین بارها اعلام کرد در همکاری با ایران با تعامل با دیگر طرفهای قرارداد خواهد ماند.
این در کنار واماندگی اروپا از دنبال کردن پیوندهای مالی با ایران بود. از آنجا که تحریمهای آمریکا بر علیه برنامهی اتمی جمهوری اسلامی، کمرشکن و گران بود، کشورهای اروپایی نتوانستند شرکتهای بزرگ را به همکاری با ایران بکشانند. اما وابستگی تنگاتنگ اقتصاد و بازار چین به حکومت این کشور، میتوانست راهکاری برای دور زدن تحریمهای آمریکا و باز شدن راه همکاری اروپا با جمهوری اسلامی باشد.
این گرایش رهبران اروپایی به راهبرد چینی در کنار نگرانی آمریکا از افزایش نرخ مازوت همزمان با تحریمهای گسترده نفتی حکومت اسلامی ایران، دست بازی را برای چینیها در چانه زنیهای ماه اکتبر با آمریکاییها، فراهم خواهد نمود.
از نگاهی دیگر، اگر آمریکا میخواهد تحریم را ادامه دهد، باید هرچه زودتر راهی پیدا کند تا جلوی افزایش قیمت نفت خام را بگیرد. شوک سنگین از کار افتادن بزرگترین تاسیسات نفتی جهان و گرایش همکاری بیشتر اروپاییها با چین و در کنار آن رویارویی منافع آمریکا با چین و پشتیبانی آشکار چین از حکومت اسلامی، میتواند به یک سازش میان آمریکا و چین و در ادامه برداشته شدن تحریمهای نفتی بیانجامد.
همچنین در جنگ سرد میان چین و آمریکا، گزینهی نبرد نیابتی و کشاکش نظامی نیز دوباره برجستگی ویژهای مییابد که البته زمین آن خاورمیانه خواهد بود.
شنبه ۲۳ شهریور ۱۳۹۸
خبرگاه، خبرگزاری حزب سکولار دموکرات ایرانیان