گزارش میدانی از نتایج دور جدید جنگ حکومت علیه زنان

چهار هفته‌ست ون‌های «طرح نور» که نام جدید «گشت ارشاد» است در خیابان‌های شهرها ساکن شده‌اند. اما آیا این تعداد ون و نیروی پلیس، این مدت زمان شیفت و میادین اصلی شهر، برای «کنترل تمام شهر» و «برچیدن شل‌حجابی و بی‌حجابی» یا «افزایش حجاب کامل زنان» در ماموریت خود به نتیجه‌ای رسیده است؟

گزارش پیش رو دیده‌های خبرنگار انصاف نیوز در روز جمعه، ۲۱ اردیبهشت، از خیابان فردوس شرق تا فلکه‌ی دوم صادقیه در تهران است.

خلاصه‌ی نتیجه‌ی گزارش: تنها در مکان‌ها و زمان‌های حضور گشت ارشاد وضعیت را تا حدی به‌صورت موقت کنترل کرده‌اند؛ افراد در مقابل ماموران رعایت می‌کنند و پس از آن به حالت قبلی درمی‌آیند. گشت‌های ارشاد تنها ساعت‌هایی از شبانه روز در کمتر از ۵ درصد از مناطق حضور دارند. آیا سیاست گذاران برای پیشبرد کامل این طرح قادرند که برای تمام مکان‌ها و در تمام زمان‌ها نیروهای لازم را تامین کنند؟

گزارش از ساعت ۵:۳۰ عصر و در یک گالری نقاشی در یک خانه‌ی شخصی شروع می‌شود.

گالری که در یک اتاق کوچک از آن خانه برگزار شده بود با تعداد زیادی از آدم‌ها غرق در همهمه و گفتگوی‌شان بسیار گرم بود. شکل لباس پوشیدن زن‌ها چه نقاش‌ها و چه همراهان آن‌ها بسیار متنوع بود از لباس محلی گرفته تا حجاب کامل و چادر.

زنی میان‌سال با موهای کوتاه صورتی رنگ بدون هیچ پوششی، کنار دوستش در آسانسور ایستاده بودند. یکی‌شان می‌گفت تا به حال در آن خیابان گشتی ندیده است و دیگری می‌گفت دیده و باعث شده روسری‌اش را هم از کیفش دربیاورد. با خنده راجع به این نیروها بد می‌گفتند و دعای بد برایشان می‌کردند.

داخل مجتمع طیف‌های مختلف سنی حضور داشتند. دختران و پسران جوان فروشنده بدون قید خاصی از پوشش در فضایی مانند راه‌پله‌‌ی اضطراری در حال گفتگو و سیگار کشیدن بودند. تنوع حجاب هم بیشتر در محدوده‌ی شال روی سر، شال روی شانه و یا حجاب‌های خاص مانند دستمال سر بود.

هوا تاریک‌تر می‎‌شد و کافه‌ها و رستوران‌های این خیابان شلوغ‌تر. طیف‌های سنی باز هم متنوع بودند اما بیشتر جوانان، میان‌سال‌ها و البته زوج‌ها به چشم می‌خوردند. زنان هم قید خاصی برای نگه داشتن حجاب بر سر نداشتند. این خیابان رستوران‌های معروفی دارد که مقابلش مشتری‌ها صف می‌کشند. مقابل مغازه‌ها و رستوران‌های شلوغ یا خلوت هم خبری از تقید و الزام خاصی به نگه داشتن حجاب نبود.

زن و مردی میان‌سال پشت سر من در پیاده‌رو در حال حرف زدن درباره‌ی مفهوم «خرد» بودند و بحثشان بالا گرفته بود. دو دختر جوان یا نوجوان با ظاهری آراسته روی راه‌پله‌ی یک مجتمع در حال کشیدن سیگار الکترونیکی مشترکی بودند.

در تقاطع فردوس و سلیمی جهرمی زنی با موتور برقی نارنجی رنگش از جلوی من و وانتی همیشه مستقر در این خیابان گذر کرد. از روبرو زن و مردی میان‌سال که سگشان در بغل گرفته بودند از خیابان گذر کردند.

از دور ماشین کاپرای پلیس آن سوی خیابان جلوتر از تاکسی‌ها نمایان می‌شود. دستفروشی می‌گفت: معمولا هستند. الآن هم احتمالا اون طرف میدون هستند. (به سمتی که در معرض دید نیستند اشاره می‌کند) بیکارند دیگه خانم. ولی ازاین خیابون فردوس ندیدم رد بشند.

در خیابان آیت‌الله کاشانی خبری از حضور گشت ارشاد یا ون‌های طرح نور در هیچکدام از چهار گوشه‌ی فلکه‌ی دوم صادقیه نیست.

زنی با نزدیک شدن به کیوسکی که در جنوب فلکه‌ی دوم صادقیه گذاشته‌اند و محل استقرار دائمی ون‌ها و نیروهای پلیس برای برخورد با بی‌حجابی‌ست شالش را سر می‌کند.

اما خبری از ون یا پلیس نیست و زنان با پوشش‌های متفاوت مقابل دستفروش گلس موبایل ایستاده‌اند یا با قرمز شدن چراغ از خیابان عبور می‌کنند. مرد مسنی پشت خط عابر پیاده به من می‌گوید: بیکارالدوله‌ان! و با خنده می‌گوید: هستند معمولا. زنا باید حواسشون باشه و به روبرو نگاه کنند!

زن دستفروش با خنده می‌گوید «امروز ندیدمشون. حالا شما دنبال اینی که برگردند؟!». مشاهدات انصاف نیوز از طبقه‌ی پایین پاساژ گلدیس شروع می‌شود. زنان پوشش‌های متنوعی دارند و بی‌حجاب و با حجاب در رفت‌و‌آمد بودند.

تصویر کم رونق حضور مردم در مسجد امام جعفر صادق برای انتخابات نیز جلب توجه می‌کرد.

پوشش زنان کنار چراغ قرمز عابر پیاده‌ی خیابان اشرفی اصفهانی که آن سویش پاسگاه پلیس و بوستان استقلال است نیز متنوع است. زنی با شالی روی دوشش همراه همسرش از دالان آذین شده‌ی آن سو می‌گذرند. چراغ پاسگاه روشن است و ونی شبیه به همان ون‌ها با پنجره‌هایی که آن سویشان مشبک و فلزی‌ست در نزدیکی‌اش پارک شده. ظاهرا امروز یا این ساعت دیگر زمان استراحت آن ون، مردم و نیروهای طرح نور است.

برگفته ای از سایت ایران امروز، ۱۳ می ۲۰۲۴