کارگران ساختمانی در ایران بازنشستگی پیش از موعد هم ندارند

فعالان صنفی کارگری در ایران می‌گویند عدم برخورداری کارگران ساختمانی از مزایای بازنشستگی پیش از موعد، از معضلات جدی این کارگران محسوب می‌شود که حتی در صورت بیمه شدن آنان نیز جان و سلامتی‌شان را تهدید می‌کند.

محمدزاده، فعال صنفی کارگران ساختمانی در کرمانشاه به ایلنا گفت: «مسئله بیمه کارگران ساختمانی سال‌هاست که به موانع جدی برخورد کرده و متوقف مانده است. در بسیاری از استان‌ها حتی یک کارگر جدید در سال‌های اخیر هم بیمه نشده است. بر اساس قوانین موجود کار کارگران ساختمانی سخت و زیان‌آور محسوب نمی‌شود، درحالی‌که یکی از سخت‌ترین و پرخطرترین مشاغل است و بیش از نیمی از حوادث کار کشور به این بخش اختصاص دارد. یک کارگر ساختمانی بعد از ۳۰ یا ۴۰ سال پرداخت حق بیمه، به دلیل توقف‌های گاه‌وبیگاه بیمه نمی‌تواند بازنشسته شود و در واقع این کارگر مجبور است تا زمانی که جان در بدن دارد کار کند.»

این کارگر و فعال حقوق کارگران می‌گوید اکثر همکاران او وقتی پیر و ازکارافتاده شوند نیز بازنشسته نخواهند شد و در صورت ترک کار به دلیل مشکلات کهولت سن یا بیماری، هیچ‌گونه مستمری بازنشستگی به آن‌ها تعلق نمی‌گیرد.

بر اساس آماری که انجمن صنفی کارگران ساختمانی ایران از میان ۲۵ هزار نفر کارگر ساختمانی که عضو این انجمن بودند جمع‌آوری کرده است، حدود ۸۵ درصد از اعضا در ضعیف‌ترین نقاط شهری ایران زندگی می‌کنند.

همچنین پیش از این، رئیس انجمن صنفی کارگران ساختمانی در ایران، نتیجه سیاست‌های غلط دولت ابراهیم رئیسی در حوزه اقتصاد و دستمزد را دلیل اصلی گسترش فقر، از بین‌ رفتن قشر متوسط و دوقطبی شدن جامعه به دو گروه ثروتمند و فقیر معرفی کرد.

از سوی دیگر آمارهای رسمی نشان می‌دهند که در سال ۱۴۰۲ به‌طور میانگین هر روز بین پنج تا شش کارگر در اثر حوادث ناشی از کار فوت کرده‌اند و اغلب قربانیان حوادث کار نیز بیمه نیستند. گزارش سازمان پزشکی قانونی از آمار حوادث کار در سال ۱۴۰۲ از مرگ و مصدومیت بیش از ۲۹ هزار کارگر در نتیجه فقدان ایمنی محیط کار پرده برمی‌دارد. علی ضیایی، رئیس گروه بررسی صحنه جرم سازمان پزشکی قانونی ضمن تایید این آمار گفت که طی یک سال اخیر دست‌کم دو هزار و ۱۱۵ کارگر جان خود را از دست دادند و ۲۷ هزار و ۳۷۷ کارگر نیز مصدوم شدند.

در همین حال، وزارت کار ایران، خردادماه امسال با ابلاغ دستورالعملی، امکان بازنشستگی پیش از موعد کارگران را از بین برد. این وزارتخانه با ابلاغ دستورالعمل شماره ۵۷ اعلام کرد که کارفرمای اصلی، هیچ مسئولیتی در قبال کارگران ندارد تا با اجرای این ابلاغیه، کارگری که در طول دوره اشتغال خود در یک کارگاه ثابت با چندین پیمانکار مختلف قرارداد داشته‌، در زمان بازنشستگی پیش از موعد ممکن به حقوق اولیه خود بابت دریافت سنوات دوران اشتغال دست نمی‌یابد.

همچنین رکود بازار مسکن ایران در سال‌های اخیر هم بر روی شرایط کاری و معیشت کارگران ساختمانی تاثیر مستقیم گذاشته و باعث بیکاری ۷۰ درصدی در میان کارگران ساختمانی شده است.

فرامرز توفیقی، فعال کارگری ساکن ایران، ۱۳ اردیشهبت ۱۴۰۳ درباره وضعیت معیشتی کارگران گفته بود که «حق حیات و زنده ماندن، عمده‌ترین مطالبه کارگران ایران است» و «عدول از قانون» را موجب گسترده‌تر شدن فقر میان این قشر از جامعه و بدترشدن سالانه وضعیت کارگران ایرانی خواند.

او در پاسخ به این سوال که سال ۱۴۰۳ از نظر میزان دستمزد کارگران نسبت به سال‌های قبل چه تفاوتی دارد، توضیح داد: «با توجه به بی‌قانونی که ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ در تعیین دستمزد انجام شد، یقینا آوار بی‌قانونی ۱۴۰۲ هم روی ۱۴۰۳ جمع می‌شود و قطعا سال سختی برای کارگران خواهد بود. کارگران دچار بحران بقا در این سال هستند. امسال یکی دیگر از چالش‌های اساسی کارگران نیز مسئله مالیات است. دولت در بودجه سال جاری هیچ اصلاح مالیاتی انجام نداده، بلکه فاصله پلکانی مالیات را کم کرده است. مالیات پلکانی هم یعنی دست کردن در جیب کارگر. زور دولت به مالیات‌دهندگان واقعی نمی‌رسد و فقط به سراغ کارگران و مزدبگیران می‌آید.»

برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۱۶ ژوئن ۲۰۲۴