همزمان با انتشار گزارشهایی در خصوص اقدام سپاه پاسداران به نقلوانتقال موشکها و سکوهای پرتاب آن در آستانه حمله احتمالی انتقامجویانه رژم ایران به اسرائیل، آمریکا با هدف محدود کردن حمله ایران و حزبالله یک کارزار فشار را آغاز کرده است.
واشینگتن به موازات آن روز سهشنبه نیز به کوشش برای تشکیل ائتلافی نظامی در حمایت از اسرائیل ادامه داد.
کاخ سفید اعلام کرد که جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا، و کامالا هریس، معاون رئیسجمهور، دوشنبه ۱۵ مرداد توسط تیم امنیت ملی خود در مورد تحولات خاورمیانه از جمله تهدیدات ایران و نیروهای وابسته به آن علیه نیروهای آمریکایی بهروز شدند.
سه مقام آمریکایی به سایت آکسیوس گفتند در نشست ویژه شورای امنیت ملی کاخ سفید که دوشنبه شب با حضور رئیسجمهور و معاون او برگزار شد، جو بایدن گفت زمان حمله ایران و جزئیات آن هنوز مشخص نیست.
این گزارش حاکی است مقامات اطلاعاتی به جو بایدن و کامالا هریس گفتند نهادهای اطلاعاتی آمریکایی انتظار دارند سناریویی شامل دو موج حمله، یکی از سوی حزبالله و دیگری از طرف ایران انجام شود که با امواج دیگری از حملات از طرف سایر گروههای مورد حمایت تهران همراه باشد.
با این حال، این منابع به اکسیوس گفتند تشکیلات اطلاعاتی آمریکا هنوز نمیداند کدام عامل قرار است اول حمله کند و برای آن چه تسلیحاتی را به کار خواهد برد.
یکی از منابعی که مورد گفتوگوی آکسیوس قرار گرفته، اظهار داشت هم ایران و هم حزبالله در باره اینکه دقیقا چه کاری انجام دهند، هنوز تصمیمگیری نهایی نکردهاند.
حسین سلامی، فرمانده سپاه پاسداران، روز دوشنبه گفت اسرائیل «پاسخ محکمی خواهد گرفت» اما کی، کجا و چگونه هنوز (برای اسرائیل) نامعلوم است.
مقامات اسرائیل ضمن ابراز آمادگی برای رویارویی با هر تهدیدی، هشدار دادند که فاصله میان کوششهای دفاعی با اقدامات تهاجمی ممکن است بسیار کوتاه باشد.
«جابهجایی» سکوهای موشکی ایران
روزنامه وال استریت جورنال روز سهشنبه ۱۶ مرداد به نقل از مقامات آمریکایی نوشت ایران سکوهای موشکی خود را در آستانه حمله به اسرائیل جابهجا کرده و در این راستا تمرینات نظامی انجام داده است.
منابع آمریکایی که نام آنها برده نشد، گفتهاند که تحرکات ایران ممکن است نشان آماده شدن برای انجام یک حمله در روزهای پیش رو باشد.
در واکنش به کشته شدن اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس، پس از شرکت در آیین تحلیف رئیسجمهور جدید ایران در روز ۱۰ مرداد، رهبر جمهوری اسلامی ایران بر «خونخواهی» تکیه کرده است.
منابع حکومتی در ایران «خونخواهی» را به لزوم گرفتن انتقام از اسرائیل که موجب ریخته شدن خون در اسرائیل شود، تعبیر کردهاند.
اسرائیل هنوز هیچ مسئولیتی در مورد از بین بردن اسماعیل هنیه برعهده نگرفته اما مسئولیت مرگ فواد شُکر، فرمانده ارشد نظامی حزبالله را که ساعاتی پیش از ترور هنیه، در حمله هدفمند جنگندههای اسرائیلی در ضاحیه بیروت کشته شد، برعهده گرفت.
جو بایدن و آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، روز دوشنبه با مقامات زیادی در منطقه تماس تلفنی گرفته و بر لزوم وارد کردن فشار به ایران و حزبالله تأکید کردند.
جو بایدن با ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن که وزیر خارجه خود را روز یکشنبه به تهران فرستاده بود، تلفنی گفتوگو کرد.
آنتونی بلینکن نیز دوشنبه شب با محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، نخستوزیر قطر، که کشورش مهره اصلی میانجیگری در مذاکرات غیر مستقیم اسرائیل با گروه افراطی حماس بر سر آتشبس در جنگ غزه است، گفتوگو کرد.
گروه حماس در فهرست تروریستی آمریکا و اتحادیه اروپا قرار دارد.
وزیر خارجه آمریکا دوشنبه شب همچنین با سامح شکری، همتای مصری خود که دولت او نیز نقش مشابهی در مذاکرات آتشبس در جنگ غزه دارد، رایزنی کرد.
آقای بلینکن همچنین در دیداری که دوشنبه با همتای استرالیایی خود در سفر او به واشینگتن انجام داد، گفت وضعیت خاورمیانه به مقطعی حساس رسیده است.
متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، روز دوشنبه در یک نشست خبری گفت دولت بایدن به ایران پیام رسانده که در صورت حمله به اسرائیل، ایالات متحده مدافع اسرائیل خواهد بود.
آقای میلر گفت آمریکا چنین حملهای را اجتنابناپذیر میداند ولی میکوشد از آن جلوگیری کند.
به گفته او، مقامات کشورهایی که وزیر خارجه آمریکا با آنها گفتوگو کرد، در مخالفت قاطع با هرگونه پاسخ از سوی ایران (نسبت به کشته شدن اسماعیل هنیه) «متحد بودند».
این سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت: موضع اجماع (از سوی کشورهای یادشده) این است که ایران نباید اقدام بیشتری انجام دهد و بارها میشنویم (که این کشورها میگویند) اقدامات بیشتر تنها تنشها را افزایش میدهد، خطر گسترش درگیری و خارج شدن کنترل را افزایش میدهد.
به گزارش شبکه ایبیسی، آنتونی بلینکن یکشنبه شب نیز در تماس با همتایان خود در گروه کشورهای صنعتی جی-۷ تأکید کرد که دولتها باید پس از اقدام ایران و حزبالله، اسرائیل را به خویشتنداری تشویق کرده و به کوشش برای آتشبس و آزادی گروگانهای اسرائیلی از غزه ادامه دهند.
شبکه کان اسرائیل نیز گزارش داد سران ائتلاف چند ملیتی به رهبری آمریکا که برای دفاع از اسرائیل آماده میشوند، به بنیامین نتانیاهو هشدار دادهاند که به حمله احتمالی پیش روی ایران و حزبالله نباید واکنش شدید نشان دهد و قبل از هر گونه واکنش به چنین حملهای «خوب فکر کند».
کوششهای دیپلماتیک آمریکا برای مهار بحران میان ایران و اسرائیل در حالی ادامه یافته که مایکل اریک کوریلا، فرمانده سنتکام (نیروهای مرکزی آمریکا)، در سفر به اسرائیل برای هماهنگی در خصوص حمایت نظامی آمریکا از این کشور در برابر حمله احتمالی ایران، با وزیر دفاع و رئیس ستاد ارتش اسرائیل دیدار و گفتوگو کرده است.
به گفته ارتش اسرائیل، هرتسی هالوی و ژنرال کوریلا در نشست دوشنبه به ارزیابی وضعیت پرداخته و در باره آمادگی مشترک در منطقه به عنوان بخشی از پاسخ به تهدیدات در خاورمیانه گفتوگو کردند.
در پی دیدار وزیر دفاع اسرائیل با فرمانده سنتکام در تلآویو، دفتر وزارت دفاع اسرائیل نیز در بیانیهای گفت یوآو گالانت در باره «هماهنگی فعالیتهای دفاعی و راههای گسترش ائتلاف بینالمللی در رویارویی با اقدامات تهاجمی ایران و نیروهای نیابتی تهران» به بررسی پرداخت.
ژنرال گالانت روز دوشنبه در دیدار از ستاد فرماندهی نیروی هوایی اسرائیل گفت فاصله میان اقدامات تدافعی با تهاجمی میتواند بسیار کوتاه باشد و جنگندهها و نیروهای اسرائیل آماده هستند به سرعت از دفاع به تهاجم برسند.
وزیران دفاع اسرائیل و آمریکا اشتراک نظر داشتند که حمله دوشنبهشب به پایگاه عینالاسد در عراق «تشدید خطرناک» وضعیت بوده است. در آن حمله موشکی که به نیروهای متحد تهران نسبت داده شده، پنج نظامی آمریکایی زخمی شدند.
در همین حال، رسانههای اسرائیلی گزارش دادند که ییسرائل کاتس، وزیر خارجه این کشور، دوشنبه شب پیامی از سوی همتای مجارستانی خود گرفته که در آن به اسرائیل اطلاع داده شده که حمله ایران به این کشور قطعی است.
بر اساس این گزارش، پیتر سیارتو، وزیر خارجه مجارستان که کشورش ریاست دورهای اتحادیه اروپا را در اختیار دارد، پیام علی باقری کنی، سرپرست وزارت خارجه ایران را به اسرائیل منتقل کرده است.
دانیل هگاری، سخنگوی ارتش اسرائیل، دوشنبهشب دوباره به مردم اسرائیل اطمینان داد که ارتش هر تغییر لازم را برای زندگی در رهگذر تهدید از ناحیه جمهوری اسلامی ایران، در صورت نزدیک بودن، اطلاعرسانی خواهد کرد.
یک بیانیه منتشره از سوی اسرائیل در شامگاه دوشنبه نیز به مردم این کشور اطمینان داد که کشورهای متحد اسرائیل در امر دفاع از این کشور در صورت رویارویی با خطر جدی در منطقه شراکت دارند.
همزمان با کوششهای آمریکا برای تشکیل ائتلاف نظامی در حمایت از اسرائیل و افزایش نگرانی در منطقه از گسترش جنگ، سرگئی شویگو، رئیس شورای امنیت ملی روسیه روز دوشنبه در سفری از قبل اعلام نشده به تهران با مسعود پزشکیان، رئیسجمهور، علیاکبر احمدیان، همتای ایرانی خود و همچنین با محمد باقری، رئیس ستاد نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران دیدار و گفتوگو کرد.
سفر ناگهانی سرگئی شویگو به تهران در بحبوحه بحران منطقهای نگاه جهانی را به نقشی که روسیه احتمالا در این وضعیت ایفا کند، جلب کرده است. این در حالی است که روسیه خود از دو سال و نیم پیش در پی یورش به اوکراین درگیر جنگ است.
روزنامه «نیویورک تایمز» با استناد به «منابع ایرانی»، از جمله یک مقام سپاه پاسداران، مدعی شد که تهران از روسیه خواهان دریافت تجهیزات دفاع هوایی شده است.
این گزارش مدعی است روسیه انتقال رادارهای پیشرفته و برخی تجهیزات دفاع هوایی به ایران را آغاز کرده است.
روسیه در زمانی که مناسبات نزدیکی با اسرائیل داشت، از دادن سامانههای دفاع هوایی به ایران که قرارداد آن را نیز با دولتهای وقت تهران امضا کرده بود، خودداری کرده بود.
در این میان، در سطح منطقه نیز رشته تحرکات دیپلماتیک میان سران و مقامات برای جلوگیری از تشدید بحران میان اسرائیل و ایران در جریان است.
محمد بنسلمان، ولیعهد عربستان، دوشنبه شب در گفتوگوی تلفنی با امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه بر اهمیت مهار وضعیت و جلوگیری از گستردهتر شدن بحران رایزنی کرد.
در حمله مستقیم نظامی چهار ماه پیش ایران به اسرائیل، عربستان بخشی از نیروی اطلاعاتی در ائتلاف غربی و منطقهای بود که به رهگیری بیش از ۳۰۰ پرتابه ایران کمک کرده بود.
برگرفته ای از سایت رادیو فردا، ۶ اگوست ۲۰۲۴