عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جدید جمهوری اسلامی، شامگاه شنبه در اولین گفت‌وگوی تلویزیونی‌اش تاکید کرد که «برجام قابل احیا نیست و باید مذاکرات جدیدی شکل بگیرد».
این دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی درمورد مذاکرات احیای برجام در چند سال اخیر گفت: «با روی کار آمدن بایدن در آمریکا، مذاکرات مربوط به احیای برجام اوایل سال ۱۴۰۰ شروع شد. شش دور از آن مذاکرات را من انجام دادم، در زمان دولت قبل این مذاکرات انجام شد ولی به سرانجام نرسید. اکنون احیای آن مذاکرات به‌آسانی گذشته نیست و این را باید همه بدانیم.»
وزیر خارجه دولت پزشکیان با این ادعا که وقوع رویدادهایی مانند جنگ اوکراین و جنگ غزه در روند مذاکرات برجام تاثیر داشته، افزود: «در عین حال در خود برجام هم بعضی از تاریخ‌هایی که وجود داشته گذشته است و بنابراین برجام به آن شکل فعلی که وجود دارد قابل احیا نیست، به تعبیری حتما باید این سند دوباره باز شود، قسمت‌هایی از آن مورد تغییر واقع شود و این کار آسانی نیست.»
او با تاکید بر اینکه «مذاکرات جدیدی باید شکل بگیرد» افزود: «در مذاکرات ۱۴۰۰، گفت‌وگوها مربوط به نحوه بازگشت به برجام بود و درمورد خود برجام هیچ مذاکره نداشتیم. اکنون مقداری شرایط متفاوت شده است. آن شکل قبلی مذاکرات و توافق برجام می‌تواند یک راهنما برای رجوع و استفاده باشند ولی دیگر نمی‌توانند مورد اجرا واقع شوند.»
عباس عراقچی، به همراه سایر وزرای پیشنهادی مسعود پزشکیان، روز چهارشنبه از نمایندگان مجلس شورای اسلامی رای اعتماد گرفت. در آن جلسه رییس دولت چهاردهم، که به دنبال جلب آرای نمایندگان بود، گفت: «آقای عراقچی اولین کسی بود که آقا او را قبول کردند. اصلا پیش از اینکه اسم وزرا را بگوییم آقا قبول کردند و گفتند خوب است.»
این چهره مورد اعتماد «آقا» – که درواقع لقبی است که مریدان رهبر جمهوری اسلامی برای او به کار می‌برند- پیش از این نیز معاون سیاسی وزیر امور خارجه در دوره ریاست‌جمهوری حسن روحانی و از مذاکره‌کنندگان ارشد هسته‌ای ایران در دوره‌های مختلف بوده است.
عراقچی در گفت‌وگوی تازه‌اش مدعی شد که اکنون در دوره فعالیت او در مقام وزیر امور خارجه «ارتباط با اروپا براساس تعامل عزتمندانه» پیگیری می‌شود.
این در حالی است که کشورهای اروپایی ازجمله اعضای گروه هفت تاکنون در بیانیه‌های متعدد و در برهه‌های مختلف تاکید کرده‌اند که با فعالیت‌های خصمانه جمهوری اسلامی در منطقه و همچنین اعمال فشار بر شهروندان و سرکوب‌های گسترده در داخل مخالف‌اند.
وزیر خارجه دولت پزشکیان همچنین در بخش دیگری از گفته‌هایش به تعامل ایران و آمریکا پرداخت و گفت: «ما به دنبال رفع تخاصم و تنش‌ها با آمریکا نیستیم؛ اما در سیاست خارجی تلاش می‌کنیم که هزینه تخاصم‌ها را کاهش دهیم و هزینه‌هایی را که به مردم وارد می‌شود مدیریت کنیم.»
او در پاسخ به سوالی درباره تحریم‌ها مدعی شد که دو راهبرد «خنثی‌سازی تحریم‌ها» و «رفع تحریم‌ها» در زمان فعالیت او دنبال خواهد شد و «بحث خنثی‌سازی تحریم‌ها اولویت بیشتری دارد».
عراقچی به این موضوع اشاره نکرد که چطور می‌توان بدون کاستن از تنش‌آفرینی در منطقه و جهان و همچنین بدون کنار گذاشتن جاه‌طلبی‌های هسته‌ای روابط با آمریکا را مدیریت کرد و طوری از تحریم‌ها کاست و که به شهروندان فشار اقتصادی بیشتری وارد نشود.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در عین حال در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره « محور مقاومت» گفت که «در هر شرایطی محور مقاومت مورد حمایت جمهوری اسلامی ایران خواهد بود و این موضوع به‌صراحت در برنامه ماست».
او از تلاش برای ارائه طرحی درباره آتش‌بس در جنگ غزه نیز خبر داد و اظهار امیدواری کرد که جمهوری اسلامی ممکن است درباره این موضوع طرحی را پیشنهاد دهد. این گفته‌ها هم‌زمان با آن است که آمریکا اظهار امیدواری کرده است که مذاکرات فعلی آتش‌بس میان اسرائیل و گروه حماس احتمالا سرانجام به نتیجه برسد و دو طرف خواسته‌هایشان را به یکدیگر نزدیک کنند.
عراقچی همچنین در بخش دیگری از این گفت‌وگو به روابط ایران با دو کشور چین و روسیه پرداخت و از این دو کشور با عنوان «دوستان نزدیک» نام برد.
او افزود: «چین و روسیه در زمان سختی‌ها و در زمان تحریم‌ها در کنار ما بودند و کمک کردند. ما چنین موضوعی را نه‌تنها فراموش نمی‌کنیم که روابط با آن‌ها را محکم‌تر خواهیم کرد. در هر شرایطی تعاملات ما با آن‌ها ادامه پیدا خواهد کرد و این سیاست ما در دولت چهاردهم خواهد بود.»
روابط تهران و مسکو به‌ویژه پس از آغاز جنگ اوکراین با انتقادهای گسترده بین‌المللی همراه شده است. کی‌یف تهران را متهم می‌کند که با ارائه هواپیماهای بدون سرنشین به روسیه در آتش‌افروزی جنگ نقش دارد. نزدیکی بیش از پیش ایران و روسیه و گسترش همکاری‌های نظامی و موشکی این دو کشور سبب نگرانی کشورهای اروپایی شده است.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۲۴ اگوست ۲۰۲۴