با نزدیک‌تر شدن ماه‌های سرد سال و حرکت ایران از بحران تابستانی برق به بحران زمستانی گاز، اتاق بازرگانی ایران درباره زیان شدید ناشی از کسری گاز بر صنعت پتروشیمی هشدار داده است.
بر اساس گزارشی که توسط مرکز پژوهش‌های اتاق بازرگانی ایران تهیه شده، یک پنجم ظرفیت پتروشیمی ایران بلااستفاده است و بیش از ۶۲ درصد آن به خاطر کمبود خوراک گاز است.
اتاق بازرگانی اعلام کرده سالانه نزدیک ۱۵ میلیون تن محصول پتروشیمی به خاطر کمبود خوراک گاز از تولید باز می‌ماند: «زیان عدم فروش گاز با قیمت بالاتر به پتروشیمی‌ها برای خود دولت حدود ۵۰۰ میلیون دلار، از بین رفتن سود واحدهای پتروشیمی حدود ۲۰۰ میلیون دلار و کاهش صادرات پتروشیمی به مبلغ حدود یک میلیارد دلار از تبعات کسری گاز است».
آمارهای اتاق بازرگانی عمدتا مبتنی بر عملکرد سالهای ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ است و در همین حال آمارهای رسمی گمرک ایران وضعیت پارسال را بسیار وخیم‌تر از برآورد اتاق بازرگانی برای سالهای ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ نشان می‌دهد.
بر اساس این آمارها، در سال ۱۴۰۲ حدود ۴۹ میلیون تن کالای پتروشیمی به ارزش ۱۹ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار صادر شده است که به لحاظ وزن و ارزش به ترتیب ۱۱ درصد و ۲۹ درصد کاهش نشان می‌دهد.
اتاق بازرگانی به از بین رفتن حجم عظیمی از گاز تولیدی کشور در همان مرحله تولید اشاره کرده و گفته است اگر دولت از این هدررفت جلوگیری می‌کرد، همین گاز می‌توانست نیاز صنایع پتروشیمی را برطرف کند.
آخرین آمار بانک جهانی نشان می‌دهد ایران در سال گذشته بیش از ۲۱ میلیارد متر مکعب گاز تولیدی از میادین نفتی را در همان مرحله تولید و به خاطر عدم نصب تجهیزات جمع‌آوری گاز، آتش زده و به هدر داده است.
ارزش این حجم از گاز تلف شده، بیش از شش میلیارد دلار برآورد می‌شود.
آمارهای آژانس بین‌المللی انرژی نیز نشان می‌دهد سالانه حدود ۸ میلیارد متر مکعب گاز تولیدی ایران در مرحله پالایش و انتقال دچار نشتی می‌شود و از بین می‌رود. به عبارتی، تلفات گاز در ایران از کل مصرف گاز بخش پتروشیمی بیشتر است.
همچنین تلفات گاز ایران معادل دو برابر مصرف گاز بخش فولاد، ۴ برابر مصرف گاز بخش سیمان و سه برابر مصرف گاز بخش حمل و نقل است.
ایران در تابستان‌ها با کسری عظیم برق مواجه است و تحویل برق به صنایع را نصف می‌کند و در زمستان‌ها نیز با کسری شدید گاز مواجه است و تحویل گاز به بخش صنعت را محدود می‌کند.
زیان هنگفت کسری گاز بر صنایع در حالی است که برآورد اتاق بازرگانی ایران، صندوق توسعه ملی و مرکز پژوهش‌های مجلس نشان می‌دهد کسری گاز کشور در سالهای پیش رو به شدت افزایش خواهد یافت و تا سال ۱۴۲۰ دولت عملا از تامین دو سوم تقاضای گاز کشور ناتوان خواهد شد.
برگرفته ای از سایت رادیو فردا، ۱ سپتامبر ۲۰۲۴