«هر روز اینجا دعواست، ربطی به شهروند اهل آن شهر و یا مسافر هم ندارد، کارتهای سوخت شخصی خالی است و کارتهای جایگاهها هم همان ساعات اولیه صبح تمام میشوند. تاکنون چند درگیری مابین مسافر و راننده با اپراتورهای جایگاه اتفاق افتاده و معمولا هم کار به زدوخورد میکشد. محدودیتهایی که امروز از آن سخن میگویند برای ما خاطره است»
این صحبتهای یکی از جایگاهداران سوخت در شهر مریوان در استان کردستان است که معتقد است محدودیتهایی که امروز شرکت نفت اعلام کرده، از مدتها قبل در شهرهای مرزی با شدت بیشتری اعمال شده و مشکلات زیادی را برای همه طرفها ایجاد کرده است تاجایی که ترجیح میدهد جایگاه را واگذار کند بهجای اینکه هر روز میانجی دعوای دهها نفر در صفهای سوخت شود.
شرکت پخش فرآوردههای نفتی امروز یکشنبه۱۶مهر از اعمال تغییرات جدید در دریافت بنزین بدون تغییر در سهیمیهها خبر داده است. این تغییرات اما در شهرهای مرزی از ماهها قبل با شدت بیشتری اعمال شده است.
تا پیشاز این خودروهای شخصی هر نوبت میتوانستند ۶۰ لیتر بنزین دریافت کنند، ولی اکنون به ۵۰ لیتر کاهش پیدا کرده است. سهم کارتهای آزاد جایگاهها هم از ۸۰۰۰ لیتر در شبانه روز به ۷۰۰۰ لیتر کاهش یافته است.
در شهرهای مرزی استانهای کردستان، آذربایجان غربی، سیستانوبلوچستان و …، وضعیت بسیار متفاوت است. در این مناطق سقف برداشت از کارت شخصی ۴۰ لیتر است. سهمیه کارتهای آزاد جایگاههای داخل شهر ۵ هزار لیتر و جایگاههای بیرون از شهر هم تنها ۳ هزار لیتر میتوانند بفروشند.
یکی از جایگاهداران با شنیدن این خبر میگوید: «از چند روز قبل زمزمه کاهش سقف سوختگیری به گوش میرسید و اکنون که در سایر مناطق اعلام شده احتمال اینکه مجددا در شهرهای مرزی هم تغییرات بیشتر شود وجود دارد.»
این جایگاهدار همچنین میگوید: «طبق شنیدههای ما، سقف برداشت از کارت شخصی که اکنون ۴۰ لیتر است، احتمالا به ۳۰ لیتر کاهش یاید و سقف برداشت کارتهای آزاد هم که درحالحاضر ۳۰ لیتر است، زمزمه آن وجود دارد که به ۲۰ لیتر کاهش پیدا کند. یعنی محدودیتها بسیار بیشتر از آنچه است که امروز در رسانهها و برای سایر مناطق اعلام شده است.»
محدودیتها به همین مقدار ختم نمیشود و مسافرانی که در جایگاههای سوخت شهرهای مرزی حاضر میشوند و غیر بومی استانهای مرزی محسوب میشوند، باید مشخصات خودرو آنها یادداشت و هر روز آمار آنها به شرکت نفت شهرستان مرزی ابلاغ شود.
همزمان با این خبرها، بحث قاچاق هم قابل چشمپوشی نیست و کسانی هستند که این کار را انجام میدهند. یک اپراتور جایگاه سوخت در یکی از شهرهای مرزی کردستان میگوید: «روزانه شاهد حضور چهرههای تکراری هستیم، این افراد با در دست داشتن چند کارت سوخت که متعلق به افرادی است که چندان از خودرویشان استفاده نمیکنند، سوخت این خودروها را دریافت و با واسطهها میفروشند و این را نمیتوان کتمان کرد.
این اپراتور ادامه میدهد: «احتمال اینکه این کار سازماندهی شده باشد زیاد است و واقعا نمیتوان گفت دست چه کسانی پشت پرده است و حداقل ما نمیدانیم، نمیتوانیم به آنها هم بنزین ندهیم، چون کارت در دستشان است، اما مشکلاتی که دامن جایگاهدار، اپراتور، مسافر و … را گرفته است خارج از حد تصور است، چون روزانه این مشکلات رخ میدهد و گاهی هم کار به زد و خورد میکشد.»
مدیریت سوخت و خصوصا بنزین در ایران تازه نیست و هرنوع تغییراتی در قیمت آن تغییرات اقتصادی و اجتماعی عمده بهدنبال دارد. آخرین تغییرات قیمت بنزین در سال ۱۳۹۸ منجر به اعتراضات آبان ۱۳۹۸ شد که در جریان آن، صدها نفر در شهرهای مختلف ایران کشته شدند.
برگرفته از سایت ایران وایر، ۷ اکتبر ۲۰۲۴